Những tâm tình gửi lại của cố Phó Thủ tướng Vũ Khoan

Cuốn sách tập hợp các bài báo, bài viết và phát biểu của Phó Thủ tướng Vũ Khoan trong khoảng thời gian từ năm 2015 – 2023. Cuốn sách gồm hai phần chính và đúng như tên gọi, đây là “tâm tình” của Phó Thủ tướng “gửi lại” cho lớp kế cận của ngành ngoại giao cũng như với thế hệ trẻ của đất nước.

Cuốn sách được chia làm hai phần. Phần thứ nhất - “Ngoại giao Việt Nam và Thế giới” - phản ánh những suy nghĩ của Phó Thủ tướng về quá trình triển khai đường lối đối ngoại của Đảng và Nhà nước thông qua một số tác phẩm báo chí, bài viết. Những nội dung này cũng thể hiện tình cảm gắn bó của Phó Thủ tướng với ngành ngoại giao và công tác đối ngoại. Đây còn là những lời nhắn gửi chân tình của một người đi trước gửi tới những lớp tiếp nối trong công tác đối ngoại và xây dựng ngành ngoại giao tiên tiến, hiện đại.

Với tiêu đề “Khát vọng Việt Nam: cơ hội và thách thức trong cục diện thế giới mới”, phần thứ hai đề cập tới nhiều vấn đề nổi lên trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước nói chung, ngành đối ngoại nói riêng. Thông qua đó, Phó Thủ tướng trao cho người đọc, cho các thế hệ tương lai những tâm tư, những nguyện vọng, những thông điệp của mình về tương lai.

Phát biểu tại lễ ra mắt sách, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn cho biết, cuốn sách là cẩm nang vô giá để những người làm công tác ngoại giao học tập, phấn đấu. Thông qua cuốn sách, người đọc sẽ cảm nhận ở ông 3 điểm nổi bật: Thứ nhất, ông là người gần gũi, giản dị, thân thiện đối với các cán bộ, kể cả những người đồng nghiệp cấp lãnh đạo cũng như cán bộ cơ sở, người dân. Thứ hai là nhà lãnh đạo cấp cao của Đảng, nhà nước nhưng lại rất gần gũi, liêm chính. Ông là một tấm gương sáng về phẩm chất, đạo đức, lề lối làm việc, sự tận tâm tận lực, hết lòng hết sức vì đất nước, vì tập thể và đặc biệt rất quan tâm đến thế hệ trẻ. Thứ ba, ông là người bản lĩnh trong đối ngoại, nhất là trong những tình huống độc lập tác chiến.

Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn cũng cho rằng, điều lớn nhất mà các thế hệ làm ngành ngoại giao học được ở cố Phó Thủ tướng chính là phải luôn trau dồi kiến thức ở mọi lĩnh vực. Ông luôn luôn phấn đấu, cống hiến vì lợi ích chung của quốc gia dân tộc.

"Bác Vũ Khoan luôn dặn là cán bộ ngoại giao muốn làm được việc thì phải làm tốt công tác nghiên cứu. Nghiên cứu là cái gốc, như 1 cái cây gốc có chắc thì cành, thân mới chắc, ngành ngoại giao là như thế. Muốn làm nghiên cứu tốt thì phải có phương pháp tốt, mà phương pháp bác để lại qua những bài học, bài viết thể hiện ở 2 điều mà bác vận dụng rất tốt phương pháp luận của chủ nghĩa Mác- Lê Nin gọi là lịch sử cụ thể nhưng cũng rất biện chứng; Thứ 2 là phương pháp luận của tư tưởng của chủ tịch Hồ Chí Minh trong công tác ngoại giao, ví dụ: dĩ bất biến, ứng vạn biến. Tất cả những cái đó đều được vận dụng trong công tác nghiên cứu cũng như trong ứng xử của bác suốt cả cuộc đời", Bộ trưởng Bùi Thanh Sơn chia sẻ.

Là người đọc bản thảo và ký phê duyệt in ấn, phát hành cuốn sách "Vũ Khoan tâm tình gửi lại", Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam rất ấn tượng với những gì mà cố Phó Thủ tướng muốn "gửi lại" trong cuốn sách.

"Tôi vô cùng ấn tượng với tên gọi của cuốn sách, nó gần gũi, dung dị như con người Phó Thủ tướng Vũ Khoan. Ông là một nhà chính trị, ngoại giao, văn hóa rất nhiều người biết đến. Cuốn sách tập trung nhiều về vấn đề ngoại giao của đất nước, nó gắn liền với sự biến động chính trị, biến động thời cuộc của đất nước Việt Nam. Thế nhưng không chỉ về vấn đề ngoại giao, ở đó ta thấy những bước đi trong thời đại mà Vũ Khoan sống. Ông là một nhân chứng trong thời đại đó và ông trực tiếp tham gia vào những biến động lớn của đất nước trong tư cách của một nhà ngoại giao, 1 chính trị gia... Tất cả những điều ông viết là hoàn toàn trung thực, nó làm cho chúng ta có thể nhìn thấy một phần quan trọng của lịch sử qua cách kể của ông. Trữ lượng văn hóa trong cuốn sách này rất lớn, trong nghệ thuật ngoại giao, chính trị, trong cảm hứng của một công dân Việt Nam và trong thái độ của Vũ Khoan trước những biến động của thế giới hay cả những đối tác của ông ở phía bên ngoài biên giới".

Cuốn sách còn có thêm phần Phụ lục với tựa đề “Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Vũ Khoan trong lòng gia đình, đồng chí, bạn bè”. Đây là không gian để những người gắn bó với cố Phó Thủ tướng tri ân tưởng nhớ ông, người luôn mang hết trí tuệ, tâm huyết, đóng góp nhiều ý kiến quan trọng vào những vấn đề lớn của đất nước, nhất là lĩnh vực ngoại giao, thương mại, hợp tác quốc tế… Ông là nhà lãnh đạo ngoại giao xuất sắc, đầy bản lĩnh, nhà nghiên cứu và lý luận sâu sắc, có tầm nhìn xa trông rộng, tư duy biện chứng, phương pháp làm việc khoa học, thấu hiểu quy luật vận động của thời cuộc.

Lật giở từng trang sách, người đọc không chỉ cảm nhận hơi thở nóng hổi của thời cuộc mà còn như thấy hiển hiện chân dung một nhà lãnh đạo có tầm nhìn chiến lược, một nhà ngoại giao xuất sắc, có uy tín lớn của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Cố Phó Thủ tướng Vũ Khoan - một tấm gương tài đức vẹn toàn, luôn tận tâm, tận lực, là tấm gương sáng cho các thế hệ đi sau.