Cuộc sống hằng ngày - Chuỗi cung ứng - Phục hồi kinh tế là 3 cụm từ theo tôi đang được nhắc đến nhiều nhất trong giai đoạn này. Là người sống trong tâm dịch TP. HCM suốt mấy tháng vừa qua, và dựa trên những hiểu biết nhất định về chuyên môn, cũng như hiểu về kinh nghiệm phòng chống dịch tại Hàn Quốc, tôi xin mạn phép chia sẻ một vài quan điểm như sau:
Không ít người đã trao đổi với nhau về việc nới lỏng giãn cách ở TP. HCM, ở Hà Nội…, từ “chống dịch như chống giặc” sang “Sống chung với Covid”. Nhưng sống chung là mục tiêu lâu dài mà một số các quốc gia, trong đó có Hàn Quốc đã xác định, nhưng “sống chung ngay và luôn” có được hay không cần phải xem xét trên nhiều yếu tố, đặc thù tình hình dịch, điều kiện vaccine đã – đang có, và khả năng phòng chống dịch của quốc gia tại thời điểm và khả năng kinh tế quốc gia.
Việt Nam từng là quốc gia tiêu biểu về phòng chống dịch năm 2020, nhưng biến thể Delta và thực tế thời gian vừa qua cho thấy: hệ thống y tế đã phải chịu áp lực rất cao, nói không quá là thực sự đang quá tải, số nhân viên y tế, số giường bệnh, số máy thở, số máy ECMO, số bác sĩ hồi sức cấp cứu, số bác sỹ khối y tế dự phòng và y tế cộng đồng tính trên mức 100.000 dân vẫn thuộc nhóm thấp trên thế giới và khu vực, trong khi đó tỷ lệ tiêm vaccine mũi 1 và 2 vẫn đang nằm ở mức quốc gia thấp nhất trong khối ASEAN. TP. Hồ Chí Minh và các tỉnh phía Nam đã và đang tiếp tục nhận được sự tiếp viện của các lực lượng y, bác sĩ từ các tỉnh phía Bắc mà giờ vẫn có thể nói là vẫn đang thiếu hụt trầm trọng.
Vậy Hà Nội và các tỉnh phía Bắc – nơi đang coi là hậu phương vững chắc cho TP. HCM và các tỉnh phía Nam thì các bệnh viện cũng đang rơi vào tình trạng "thiếu hụt nhất định" vì đã chi viện lực lượng cho miền Nam, thì sẽ càng phải có những biện pháp phù hợp nhất có thể để vừa tiếp tục phòng chống dịch tại địa bàn, vừa phải giữ vững được HẬU PHƯƠNG, đảm bảo yên tâm cho TIỀN TUYẾN phía Nam.
Nguyên tắc cơ bản của sống chung với Covid-19 đó là: không để hệ thống y tế quá tải lâu dài, tiếp đó là “nới lỏng từng phần” để duy trì các hoạt động để duy trì sản xuất và phục hồi kinh tế, đảm bảo cuộc sống thường nhật và cần thiết cho nhân dân.
Thống kê của NIKKEI ASIA cuối tháng 8/2021 vừa qua cũng xếp Việt Nam thứ hạng 121/121 quốc gia phục hồi kinh tế sau dịch, và mấy ngày vừa qua thì một số các Thời báo Kinh tế lớn trên thế giới cũng đã có một số bài phân tích về việc mối tương quan giữa giãn cách và đứt gãy chuỗi cung ứng, gây ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh và phục hồi kinh tế.
Trong cuộc họp chiều 4/9 giữa Thủ tướng Phạm Minh Chính và Bộ ban ngành, địa phương có liên quan đã kéo dài nhiều giờ đồng hồ, nội dung chủ yếu bàn phương án đi lại, di chuyển, nghe thì dường như rất đơn giản nhưng thực tế lại cực kỳ quan trọng và cấp thiết trong lúc này cho thủ đô Hà Nội và TP. HCM. Sự “Di chuyển xanh” của những người đã tiêm 2 mũi vaccine, của các chuyên gia, các nhà đầu tư; của những người tham gia trong chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất để có những việc làm để nuôi và kích cầu các khu vực kinh tế là điều hết sức cấp thiết trong thời gian này và cả thời gian tới đây.
Và “Di chuyển xanh” với đường hàng không là những người phải đảm bảo tiêm đủ 2 mũi vaccine (giai đoạn 1 sắp tới), những người đã tiêm 1 mũi vaccine (giai đoạn mở rộng tiếp theo, nếu thấy giai đoạn đầu tiến hành tốt). Ngoài ra, đó còn là những F0 đã khỏi bệnh trong thời gian ngắn trước đó. Trong điều kiện phải đảm bảo luôn 5K + Test nhanh kháng nguyên ngay trước khi khởi hành. Tránh tối đa việc tiếp xúc trực tiếp hoặc cầm các thiết bị cá nhân có thể gây lây nhiễm. Kết quả xét nghiệm và hộ chiếu vaccine sẽ được hỗ trợ bằng mã QR code một cách nhanh chóng và thuận tiện.
Nếu di chuyển bằng đường bộ liên địa phương, liên tỉnh TP có thể áp dụng cho các đối tượng như những người từ các đơn vị sản xuất, đơn vị xuất nhập khẩu, đơn vị cung ứng hàng hóa, siêu thị, xe bán hàng lưu động, shippers và đội ngũ xe vận chuyển, đội hình tình nguyện… Lực lượng công an - quân đội và UB Mặt trận Tổ quốc các cấp (khi tham gia công tác phòng chống dịch và hỗ trợ liên tỉnh TP…) Những người phải đảm bảo đã tiêm đủ 2 mũi vaccine hoặc đã tiêm ít nhất 1 mũi vaccine đủ 14 ngày (đảm bảo sự an toàn nhất định). Tất nhiên phải luôn 5K và Test nhanh khi cần thiết phải di chuyển.
Đối với di chuyển bằng đường bộ liên địa phương, liên quận huyện nội thị (giai đoạn 1: chỉ áp dụng cho những người tham gia trong chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất…, giai đoạn 2: mở rộng hoạt động vùng xanh cho người dân đáp ứng đủ yêu cầu). Tất cả các điều kiện để di chuyển phải đảm bảo như đã tiêm vaccine, test nhanh và 5K.
Đối với việc ứng dụng công nghệ, cần áp dụng các công cụ để số hóa và đẩy nhanh tiến độ hiển thị và lưu giữ dữ liệu trên hệ thống, từ đó giúp cho các bộ phận y tế và bộ phận hỗ trợ điều phối nhân lực, cũng như Ban Chỉ đạo phòng chống dịch sẽ có thể theo dõi và quan sát mọi lúc mọi nơi để đưa ra quyết định nhanh chóng và phương pháp thích hợp nhất cho từng thời điểm.
Việc số hóa cần phải thực hiện đơn giản, hiệu quả, đồng nhất, ứng dụng mọi lúc, mọi nơi.
Tôi hy vọng việc “DI CHUYỂN XANH” & “ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ” cùng những giải pháp khác sẽ tiếp tục góp phần vào phòng chống dịch và nhanh từng bước phục hồi kinh tế và duy trì sản xuất, tránh đứt gãy chuỗi cung ứng…
