Ung thư dạ dày hiện nay vẫn là bệnh lý ác tính phổ biến. Năm 2020 toàn thế giới có 1.089.103 ca mới mắc (chiếm tỉ lệ 5.6% trong tổng số ung thư) và 768.793 ca tử vong (chiếm tỉ lệ 7.7% tử vong chung do ung thư). Việt Nam nằm trong nhóm các nước có tỷ lệ mắc và tỉ lệ tử vong cao do ung thư dạ dày (số liệu Globocan 2020: cả nước có 17.906 ca mới mắc, 14.615 trường hợp tử vong).
Điều trị ung thư dạ dày hiện nay theo đa mô thức, trong đó phẫu thuật giữ vai trò quyết định. Phẫu thuật cắt dạ dày vét hạch theo hướng dẫn của Hiệp hội Ung thư dạ dày Nhật Bản (JGCA) ngày nay đã được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Theo đó bệnh nhân ung thư dạ dày sẽ được cắt một phần hoặc toàn bộ dạ dày tùy thuộc vào vị trí và mức độ xâm lấn của khối u, đồng thời lấy đi hệ thống hạch bạch huyết xung quanh dạ dày.
Theo BS Nguyễn Văn Dư – Khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện TƯ Quân đội 108, thông thường hệ thống hạch bạch huyết xung quanh dạ dày có vai trò giống như một tấm khiên bảo vệ, ngăn chặn nguy cơ nhiễm khuẩn. Tuy nhiên, khi bị ung thư dạ dày, các tế bào ung thư có thể di căn sang các hạch bạch huyết này, chiếm khoảng 10-50% tổng số hạch, tùy theo mức độ xâm lấn. Do vậy, nếu không loại bỏ được hết các hạch bạch huyết xung quanh khối u, khả năng bệnh tái phát lại rất nhanh.
“Ca đầu tiên phẫu thuật ung thư dạ dày năm 1981, khi đó thì phẫu thuật viên chỉ cắt và không có vét hạch thì bệnh nhân sau mổ chỉ sống được 115 ngày. Về sau người ta bắt đầu quan tâm đến vai trò của hạch bạch huyết và việc nạo vét hạch khi đó bắt đầu đặt ra khi mà các bệnh nhân được phẫu thuật cắt dạ dày kèm theo thì ta thấy rằng tỷ lệ sống tăng lên rõ rệt…” BS Dư cho biết
Tuy nhiên hiệu quả của phẫu tích vét hạch phụ thuộc vào việc phát hiện toàn bộ hệ thống hạch bạch huyết xung quanh dạ dày. Với các hạch bạch huyết nằm trong tổ chức mỡ sẽ khó xác định được khi quan sát bằng mắt thường mà không có sử dụng chất đánh dấu, điều này có thể dẫn đến nguy cơ để sót lại hạch bạch huyết có khả năng di căn. Chính vì vậy, việc sử dụng chất đánh dấu hạch bạch huyết Indocianine Green (ICG) có tính chất phát quang dưới hình ảnh nội soi đã giúp định vị chính xác vị trí hạch cần loại bỏ. PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn - Phó Viện trưởng Viện Phẫu thuật tiêu hóa, Chủ nhiệm khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện trung ương quân đội 108 cho biết, đây là giải pháp mới giúp tăng cường chất lượng cuộc mổ mà không làm tăng rủi ro cho người bệnh.
PGS.TS Nguyễn Anh Tuấn cho biết, Bệnh viện TƯ Quân đội 108 đã triển khai kỹ thuật này từ năm 2021, đến nay đã điều trị thành công cho hơn 70 bệnh nhân ung thư dạ dày. “Kết quả nghiên cứu các số liệu so sánh thì nếu như trước đây số lượng trung bình hạch lấy được là 28 hạch trong một bệnh nhân. Nhưng sau khi áp dụng kỹ thuật ICG thì số lượng chúng tôi lấy được cho một bệnh nhân là 38 hạch, số lượng tăng lên rất rõ rệt và như vậy sẽ hạn chế khả năng bỏ sót hạch xung quanh khối u…”
Hiện kỹ thuật ứng dụng công nghệ phát quang hạch ICG được áp dụng điều trị cho những bệnh nhân ung thư dạ dày ở giai đoạn 1,2,3 khi khối u chưa xâm lấn quá nhiều vào các cơ quan lân cận. Sau khi được tiêm thuốc phát quang vào hệ thống hạch bạch huyết xung quang dạ dày, sau 18-24 tiếng, các bác sỹ sẽ tiến hành cắt bỏ khối u và nạo vét toàn bộ hạch xung quanh qua hệ thống phẫu thuật nội soi. Chỉ sau 1 ngày, người bệnh đã có thể tỉnh táo và phục hồi nhanh.
Ông Nguyễn Văn Độ, 73 tuổi, ở thành phố Hải Phòng là 1 trong hơn 70 bệnh nhân đã điều trị khỏi ung thư dạ dày nhờ phương pháp này cho biết, sau hơn 1 năm được phẫu thuật cắt bỏ 3/4 dạ dày và nạo vét hạch bạch huyết, đến nay sức khỏe của ông đã dần ổn định. 3 tháng ông lại đi kiểm tra định kỳ 1 lần cho thấy các chỉ số sức khỏe ổn định, không xuất hiện tế bào bất thường trong dạ dày.
Ung thư dạ dày là một trong những loại ung thư phổ biến nhất ở nước ta, ước tính mỗi năm có khoảng hơn 14 nghìn người tử vong vì căn bệnh này. Trong khi đó, nêu bệnh được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, khả năng sống sau 5 năm của người bệnh có thể lên đến 90%. Do vậy, các bác sỹ khuyến cáo, khi thấy các triệu chứng bất thường như đau bụng kéo dài trên một tuần hoặc đầy hơi, chán ăn kèm theo gầy sút cân, người bệnh nên đi đến các cơ sở y tế để có được chẩn đoán và nội soi phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
