Bước tiến của y học và bài toán lựa chọn của phụ nữ hiện đại
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Mạnh Hà, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép, Bệnh viện Đại học Y Hà nội, khoảng 2-3 năm gần đây, nhu cầu trữ đông trứng tại Trung tâm có xu hướng tăng.
Không chỉ những phụ nữ mắc bệnh lý như ung thư hoặc có dự trữ buồng trứng thấp mới có nhu cầu bảo tồn khả năng sinh sản mà nhiều chị em có dự định kết hôn muộn cũng chủ động tìm đến để lưu trữ trứng, nhằm duy trì cơ hội làm mẹ trong tương lai.
Đây cũng là thực tế đang diễn ra ở Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện. BSCKI Nguyễn Thị Nhã – Giám đốc Trung tâm cho biết, ngày càng có nhiều phụ nữ độc thân đến đăng ký trữ đông trứng và làm thụ tinh trong ống nghiệm.“Những năm trước thì ít hơn, nhưng những năm gần đây khá đông. Thứ nhất là họ đến để trữ trứng, sau trữ trứng một thời gian thì có thể đến làm IVF, có trường hợp xin làm luôn để sinh con thì Trung tâm giúp xin tinh trùng để làm. Trung bình mỗi tháng có ít nhất vài trường hợp độc thân đến xin làm IVF và các bạn đơn thân có nhu cầu đến xin phôi”.
Có thể nói, trong bối cảnh xã hội hiện nay kết hôn muộn hay lựa chọn làm mẹ đơn thân đang trở thành một xu hướng không thể đảo ngược. Ở nhiều quốc gia trên thế giới, phụ nữ ngày càng có xu hướng ưu tiên học tập, phát triển sự nghiệp và khẳng định bản thân trước khi nghĩ đến hôn nhân hoặc sinh con. Việt Nam không nằm ngoài xu hướng đó.
Theo kết quả điều tra giữa kỳ dân số và nhà ở năm 2024 của Cục Thống kê, tuổi kết hôn lần đầu trung bình toàn quốc là 27,3 tuổi, tăng khoảng 2,1 năm so với năm 2019. Trong đó nam là 29,4 tuổi, nữ là 25,2 tuổi. Phụ nữ ở khu vực thành thị, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, có xu hướng kết hôn muộn hơn so với phụ nữ ở nông thôn.
Do kết hôn muộn nên độ tuổi sinh con của phụ nữ cũng muộn hơn trước, hiện nay trung bình từ 28-29 tuổi.
Với xu hướng kết hôn và sinh con ngày càng muộn, phương pháp trữ đông trứng được cho là một lựa chọn hợp lý với nhiều phụ nữ, giúp họ chủ động hơn về thời gian sinh sản. Tuy nhiên phương pháp này cũng đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về các yếu tố liên quan.
Từ kỹ thuật đến khuyến nghị y khoa
Trữ đông trứng là phương pháp bảo quản trứng dưới nhiệt độ lạnh sâu nitơ lỏng trong khoảng thời gian dài để sử dụng trong tương lai. Phương pháp này được thực hiện tại nước ta từ những năm 2000, khi các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản phát triển mạnh và hiện nay đang ngày càng phổ biến ở các cơ sở y tế.
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Mạnh Hà, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản và Công nghệ mô ghép, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, trong số các kỹ thuật trữ đông để hỗ trợ sinh sản như: trữ đông trứng, trữ đông tinh trùng, trữ đông phôi, trữ đông trứng gần như là kỹ thuật khó nhất.
Để thu được lượng trứng tối ưu, trước hết, bác sĩ sẽ khám, xét nghiệm và kích thích buồng trứng bằng hormone trong khoảng 9-10 ngày. Khi trứng đạt độ trưởng thành, chúng được hút ra khỏi buồng trứng sau đó được chọn lọc, xử lý và làm lạnh nhanh ở nhiệt độ âm sâu bằng kỹ thuật thủy tinh hóa. Cuối cùng, trứng được bảo quản trong ni-tơ lỏng ở nhiệt độ khoảng -196°C.
Dù có thể được trữ đông nhiều năm ở nhiệt độ thấp, nhưng PGS.TS.BS Nguyễn Mạnh Hà khuyến cáo, chị em nên sử dụng trước 5 năm vì theo thời gian chất lượng trứng có thể giảm dần.
“Trứng trữ đông có thể duy trì bảo tồn từ 5-7 năm, tuy nhiên chúng tôi khuyên chị em nên sử dụng trước 5 năm và y học đã chứng minh em bé được sinh ra từ trứng được trữ đông hoàn toàn khỏe mạnh bình thường, không có sự khác biệt giữa em bé được sinh từ trứng tươi và trứng trữ đông”, PGS.TS.BS Nguyễn Mạnh Hà nói.
Mặc dù, đây là phương pháp y học tiến bộ, không gây ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản hay làm tăng nguy cơ ung thư cổ tử cung, nhưng nếu muốn dự trữ trứng chị em nên thực hiện trước 35 tuổi. Vì sao lại như vậy?
“Nhiều nghiên cứu cho thấy, dự trữ buồng trứng bắt đầu giảm từ tuổi 35 trở đi, đặc biệt sau tuổi 38 thì giảm rất nhanh. Ví dụ phụ nữ tuổi 30, 10 quả trứng thì có 8 quả là bình thường, còn phụ nữ tuổi 40 thì ngược lại 10 quả trứng chỉ có 2 quả bình thường, 8 quả còn lại có bất thường, vì thế ở độ tuổi này cơ hội để người phụ nữ có thai tự nhiên giảm đi rất nhiều”, PGS.TS.BS Nguyễn Mạnh Hà lý giải.
Sự ra đời và ngày càng trở nên phổ biến của phương pháp trữ đông trứng đã mang đến cho phụ nữ quyền chủ động hơn trong hành trình làm mẹ. Tuy nhiên PGS.TS.BS Nguyễn Mạnh Hà cho rằng, chị em chỉ nên nhìn nhận đây là 1 trong những giải pháp để bảo tồn khả năng sinh sản sau này, chứ không phải là giải pháp khuyến khích phụ nữ kết hôn muộn và sinh con muộn hơn.
“Đặc biệt không nên thực hiện theo trào lưu mà cần suy nghĩ kỹ, cân nhắc nhiều yếu tố khác. Nếu thực sự muốn kết hôn muộn, sinh con muộn để ưu tiên những việc khác trước lúc đó hãy đến các trung tâm để được tư vấn kỹ trước khi thực hiện”, ông nhấn mạnh.
Ngoài ra vì đây là một phương pháp y tế hiện đại nên chi phí để thực hiện kỹ thuật và lưu trữ trứng hàng năm cũng là điều chị em cần lưu ý khi quyết định thực hiện./.
