Phát biểu khai mạc triển lãm, ngài Ali Akbar Nazari, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Hồi giáo Iran tại Việt Nam cho biết, với hàng nghìn năm lịch sử, nghệ thuật truyền thống Iran (Ba Tư) phản ánh tâm hồn của một nền văn minh cổ đại. Các loại hình nghệ thuật truyền thống này không chỉ thể hiện sự khéo léo đáng kinh ngạc của các nghệ nhân Ba Tư mà còn kể những câu chuyện về di sản và sự phát triển của văn hóa Iran.
"Iran luôn là nền tảng nghệ thuật và văn hóa của thế giới với nhiều đóng góp phong phú, bao gồm vô số các biểu đạt nghệ thuật. Từ nghề dệt thảm đến tranh tiểu họa Ba Tư, đồ gốm đến kiến trúc, âm nhạc đến thư pháp, khatam-kari đến men thủy tinh và khảm gỗ, hàng thủ công mỹ nghệ là những công cụ quảng cáo tuyệt đẹp và vô song đại diện cho di sản văn hóa của Iran. Thật tự hào khi nói rằng Iran có số lượng thành phố và thị trấn thủ công được Hội đồng Thủ công mỹ nghệ Thế giới (WCC) công nhận nhiều nhất với 14 địa danh", Ngài Ali Akbar Nazari nhấn mạnh.
Tại sự kiện, ông Nguyễn Minh Vũ, Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam cho biết, nền văn minh Ba Tư nổi tiếng cùng nhiều áng thơ ca đặc sắc của Iran đã và đang được lưu truyền tại Việt Nam, được giảng dạy tại hệ thống các trường Đại học hàng đầu Việt Nam và mang lại nguồn cảm hứng thú vị cho nhiều nhà thơ, nhà văn Việt Nam. "Nhiều thế hệ trẻ thơ Việt Nam đều biết và gắn với những câu chuyện kể Nghìn lẻ một đêm gần gũi mà mộc mạc, nhưng giàu giá trị truyền thống và nhân văn của xứ sở Ba Tư huyền bí. Thông qua triển lãm này, chúng ta thấy những giá trị được lưu giữ hàng nghìn năm của nghệ thuật truyền thống Iran (Ba Tư), không chỉ thể hiện sự khéo léo đáng kinh ngạc của các nghệ nhân Ba Tư mà còn như đang kể những câu chuyện về di sản và sự phát triển của văn hóa Iran".
Triển lãm gồm 02 khu trưng bày: Trưng bày ảnh và trưng bày các tác phẩm thủ công mỹ nghệ, đại diện cho khoảng 10 loại hình nghệ thuật của Iran.
Tại khu Trưng bày ảnh, khách tham quan được chiêm ngưỡng Họa tiết hoa sen tại Quần thể Cung điện Persepolis được xây dựng theo lệnh của Darius Đại Đế (518 – 465 TCN) và tiếp tục được hoàn thiện với Hoàng đế Xerxes I (550 – 486 TCN); Tranh và ảnh về tranh thư pháp; Các tác phẩm tranh tiểu họa của họa sĩ bậc thầy tranh tiểu họa đương đại Iran - Mahmoud Farshchian.
Khu trưng bày sản phẩm với gần 100 tác phẩm thủ công mỹ nghệ, đại diện cho khoảng 10 loại hình nghệ thuật của Iran bao gồm: Chạm khắc đồng (Qalam-zani - một trong những kỹ thuật trang trí kim loại); Dệt thảm (Qali bafi); Khảm Ba Tư (Khatam-kari); Khảm đá ngọc lam trên đồng (Firouze-kubi); In họa tiết trên vải (Qalam-kari); Thêu đính đá (Sermeh-doozi); Dệt vải thủ công (Termeh-bafi); Pháp lam hay nghệ thuật tráng men (Minakari); Vẽ trang trí trên đồng (Mes-o-pardaz)...
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của nghệ thuật truyền thống Iran là sự kết hợp hết sức tinh tế giữa các hoa văn, họa tiết và màu sắc, qua đó tạo nên vẻ đẹp ấn tượng của các sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Trong đó, các họa tiết hình học Ba Tư thường biểu thị khái niệm về sự thống nhất và hài hòa trong vũ trụ. Bản chất lặp đi lặp lại của các hoạt tiết này tượng trưng cho sự kết nối của mọi thứ và sự hài hòa tồn tại trong thế giới tự nhiên.
Trong văn hóa Ba Tư, họa tiết không chỉ là những yếu tố trang trí, mà còn đóng vai trò như một ngôn ngữ trực quan truyền tải những ý nghĩa sâu sắc về mặt tâm linh và biểu tượng, thể hiện sự sáng tạo sâu sắc và kỹ năng của các nghệ nhân Ba Tư.
Có nguồn gốc từ di sản văn hóa phong phú, trải dài qua nhiều thế kỷ, họa tiết Ba Tư thể hiện mối liên hệ sâu sắc giữa nghệ thuật và toán học. Từ những viên gạch lát đẹp mê hồn trong các nhà thờ Hồi giáo đến những tấm thảm và hàng dệt may tinh xảo, các họa tiết Ba Tư đều phản ánh sự kết hợp hài hòa giữa tính sáng tạo, tâm linh và các nguyên tắc toán học chính xác.
Triển lãm này được tổ chức với mục đích giới thiệu sự kết hợp hài hòa giữa các sản phẩm thủ công mỹ nghệ có giá trị và các bức ảnh thể hiện vẻ đẹp đặc biệt của nghệ thuật Iran, hoa văn và thiết kế, những điển hình nghệ thuật cổ đại của Iran và các sản phẩm thủ công mỹ nghệ truyền thống của Iran vẫn được bảo tồn cho đến ngày nay.
Triển lãm không chỉ là một cuộc trưng bày nghệ thuật mà còn là cây cầu kết nối trái tim và khối óc, củng cố sự tôn trọng lẫn nhau và làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa hai quốc gia Iran - Việt Nam
Triển lãm diễn ra đến hết ngày 8/9/2024 tại Bảo tàng Hà Nội, đường Phạm Hùng, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.
