PV: Thưa Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng, nhìn lại năm 2022, theo ông, đâu là thành tựu lớn nhất của ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch?
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Xét ở góc độ văn hóa, năm qua, toàn ngành đã nỗ lực thực hiện kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc, đã tham mưu đúng và trúng cho các cấp ủy để triển khai nhằm nâng cao nhận thức trong lãnh đạo văn hóa. Về thể chế quan điểm đã đặt văn hóa ngang với kinh tế và chính trị, từ đó từng bước đầu tư cho văn hóa.
Cùng với đó tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, thể thao để tạo ra các xung lực, động lực mới, đáp ứng nhu cầu thưởng thức văn hóa nghệ thuật của nhân dân, phát triển tài năng của đội ngũ văn nghệ sỹ. Tổ chức các hoạt động du lịch để khởi động lại một ngành kinh tế sau đại dịch Covid-19. Du lịch nội địa đã cán đích và vượt mức kế hoạch đề ra. Du lịch quốc tế đã có đóng góp và mở ra hướng đi mới trong cách nghiên cứu và tiếp cận.
Tóm lại có thể nói, thành tựu lớn nhất là các cấp ủy đảng đã dành sự quan tâm đặc biệt nên ngành văn hóa có điều kiện thực hiện việc chấn hưng phát triển văn hóa theo quyết định của Tổng Bí thư trên nhiều phương diện. Từ môi trường văn hóa, nghệ thuật biểu diễn, xây dựng đội ngũ cán bộ và lan tỏa các giá trị văn hóa tốt đẹp đến hợp tác quốc tế về văn hóa, quảng bá văn hóa Việt Nam ra bạn bè quốc tế. Từ thể thao làm cho con người phát triển mạnh mẽ cường thịnh đến du lịch dựa trên các sản phẩm văn hóa để góp phần phục hồi kinh tế đất nước…
PV: Thưa ông, trong rất nhiều nhiệm vụ trọng tâm của ngành văn hóa, vì sao việc xây dựng môi trường văn hóa cơ sở và công tác tổ chức cán bộ được chọn làm chủ đề hành động của ngành trong năm qua? Ông đánh giá như thế nào về hiệu quả của nội dung này?
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Văn hóa là lĩnh vực rất rộng, tác động đến nhiều ngành, nhiều cấp. Quá trình thực hành văn hóa phải thấm nhuần quan điểm của Đảng “Văn hóa là sự nghiệp của toàn dân”. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự điều hành của chính quyền, nhân dân là chủ thể sáng tạo, đội ngũ văn nghệ sỹ giữ vai trò quan trọng. Chính vì thế, Bộ VHTTDL đã lựa chọn khâu mấu chốt, nền tảng trong phát triển văn hóa đó là: phải hình thành cho được môi trường văn hóa lành mạnh. Chính môi trường văn hóa tạo ra con người văn hóa, con người văn hóa lại giữ vai trò chủ thể để giải quyết những bài toán căn cơ về phát triển văn hóa.
Từ nhận thức như vậy nên chúng tôi đã chọn chủ đề năm công tác 2022 là xây dựng môi trường văn hóa cơ sở, ngành văn hóa phải là chủ công để thực hiện nội dung này, từ đó triển khai sâu hơn, rộng hơn, thực chất hơn công cuộc toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở cơ sở. Gắn với đó là tham mưu, lan tỏa các nội hàm về xây dựng văn hóa trong các cơ quan, đơn vị, trường học, lực lượng vũ trang, xây dựng văn hóa trong đội ngũ doanh nghiệp doanh nhân...
Như vậy trên bình diện rộng có sự phân vai để chúng ta tích cực đóng góp, xây dựng môi trường văn hóa, từ đó hình thành những giá trị chuẩn mực đạo đức, lan tỏa những nét đẹp của văn hóa đến công chúng và nhân dân. Qua đó thực hiện nhiệm vụ văn hóa là sức mạnh nội sinh cho vấn đề phát triển bền vững đất nước.
PV: Như ông đã nói, một trong những thành tựu quan trọng nhất của ngành Văn hóa trong năm 2022 là đã thực hiện tích cực và có hiệu quả một số điểm trong kết luận của Tổng Bí thư tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc. Vậy trong năm 2023, ngành sẽ có những chủ trương và hoạt động gì tiếp theo để tiếp tục thực hiện hiệu quả nội dung này?
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Với chức năng quản lý nhà nước, khâu thể chế chính sách giữ vai trò quan trọng. Chúng ta không chỉ đề xuất chính sách mới mà phải rà soát tổng thể để thấy được những khoảng trống trong lĩnh vực mà Bộ đang quản lý, thiếu những loại Luật nào, thiếu bao nhiêu văn bản pháp quy... Phải tham mưu để ban hành theo hướng các bộ Luật mang tính kiến tạo chứ không chỉ là quản lý.
Rất mừng là trong vấn đề thể chế chính sách, Chủ tịch Quốc hội đã kết luận và trong thời gian ngắn nhất, Bộ VHTTDL phối hợp với các bộ ngành để trình Chính phủ, Quốc hội ban hành cho được Chương trình Mục tiêu Quốc gia về Phát triển Văn hóa. Cùng với đó, kiến nghị sửa đổi một số điều của các bộ luật mà Quốc hội đã ban hành như Luật Đầu tư, Luật Hợp tác công tư, Luật Thuế... để từ đó đầu tư công giữ vai trò định hướng, huy động thêm các nguồn lực khác của xã hội để tạo sức mạnh tổng hợp trong vấn đề phát triển văn hóa.
PV: Thưa ông, văn hóa là 1 trong 4 trụ cột phát triển nhưng đầu tư cho văn hóa chưa thực sự tương xứng, việc hợp tác công tư trong văn hóa còn nhiều hạn chế… Thời gian tới, Bộ có hướng giải quyết các vấn đề này như thế nào?
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Trong Luật Hợp tác công tư, các danh mục về văn hóa chưa được chi tiết, đây cũng là những khoảng trống về pháp lý. Trong thời gian tới, để đầu tư cho văn hóa từ các nguồn lực xã hội, chúng tôi đang đề xuất với Bộ Kế hoạch & Đầu tư sớm trình Chính phủ cho phép bổ sung, sửa đổi theo hướng đưa văn hóa vào hợp tác công tư, tính toán cùng 5 lĩnh vực khác mà Luật này đã quy định để tạo điều kiện thu hút đầu tư tốt hơn cho lĩnh vực văn hóa.
Trong lúc chờ Quốc hội sửa đổi thì cần sớm đề xuất cơ chế cho làm thí điểm. Vừa qua chúng tôi đã cùng với TP.HCM kiến nghị, đề xuất và TP.HCM trực tiếp báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Chính phủ cho phép làm thí điểm nội dung này. Tôi nghĩ, thành công của TP.HCM là cơ sở để chúng ta tổng kết thực tiễn, từ đó sớm đẩy nhanh tiến độ sửa đổi Luật, như thế chúng ta sẽ sớm khơi thông nguồn lực cho đầu tư phát triển văn hóa.
PV: Tết đến Xuân về, với cương vị trưởng ngành, ông có thông điệp gì gửi gắm tới nhân dân cả nước?
Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng: Chúng tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc, chân thành tới nhân dân cả nước trong suốt một năm qua luôn đồng hành với Bộ VHTTDL, cùng với ngành thực hiện thắng lợi các nghị quyết của Đảng và Quốc hội, các chủ trương chính sách pháp luật của Nhà nước. Chính cử tri và nhân dân là những chủ thể sáng tạo để xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam, là chủ thể để kết nối du lịch, cũng là chủ thể để lựa chọn ra những vận động viên tiêu biểu tham gia đấu trường quốc tế.
Nhân dịp năm mới, thay mặt lãnh đạo Bộ VHTTDL, tôi xin kính chúc quý khán thính giả của VOV2 - Đài Tiếng nói Việt Nam lời chúc mừng tốt đẹp nhất. Chúc một năm mới thành công!
PV: Trân trọng cảm ơn Bộ trưởng!
Chào đón Mùa Xuân mới 2023, với niềm tin vững vàng từ những thành quả đã đạt được, ngành Văn hóa sẽ tiếp tục vượt khó, từng bước tháo gỡ những “điểm nghẽn” của ngành để đầu tư chuyên sâu và có trọng điểm, tạo động lực khơi dậy khát vọng cống hiến của toàn dân cho sự nghiệp chấn hưng văn hóa dân tộc.
