Thành phố Hà Nội xác định, xét nghiệm là bước quan trọng để thực hiện chiến lược “ngăn chặn-phát hiện-cách ly-khoanh vùng-dập dịch”. Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng khẳng định: “chỉ có xét nghiệm mới xác định được người bệnh, xác định được ổ dịch để khoanh vùng sớm”.
Nhưng Covid-19 trong lần quay trở lại này đã tấn công vào nhiều khu vực trọng yếu: cơ sở y tế, nhà máy sản xuất, cơ quan, doanh nghiệp, chuỗi cung ứng thực phẩm và chợ đầu mối... nếu vẫn giữ quan điểm cũ, chỉ xét nghiệm những nơi có F1, điều tra truy vết F1, F2… liệu có theo kịp tốc độ lây lan của biến chủng Delta?
Làm thế nào để F0 sớm lộ diện trong cộng đồng?
Tại cuộc họp về công tác phòng chống dịch của thành phố, Bí thư Thành ủy Hà nội, Thường trực Thành ủy đã chỉ đạo, khẩn trương nâng cao năng lực xét nghiệm đạt trên 200.000 mẫu/ngày và trả kết quả xét nghiệm nhanh nhất; huy động các cơ sở, lực lượng y tế của Trung ương, công an, quân đội, ngoài công lập và các nguồn lực xã hội cùng nhân dân tham gia chiến dịch lấy mẫu, xét nghiệm sàng lọc diện rộng trên toàn địa bàn thành phố, đảm bảo nguyên tắc nhanh, chính xác, hiệu quả và đảm bảo an toàn ở mức cao nhất.
Để đáp ứng được số lượng xét nghiệm lớn như vậy, điều quan trọng nhất đối với y tế thành phố là phải có lực lượng đi lấy mẫu, có máy xét nghiệm, có labo thực hiện được kỹ thuật RT-PCR… Hà Nội đã huy động sự tham gia của lực lượng sinh viên trường Cao đẳng y tế Hà Đông và Hà Nội, cùng với đó là 21 đơn vị y tế tư nhân ngoài công lập.
Tối đa trong vòng 10 ngày, từ ngày 9/8 đến 17/8/2021, thành phố tập trung thực hiện xét nghiệm với 3 cách thức:
-Xét nghiệm cho toàn bộ người dân trong “vùng đỏ” là khu vực các xã, phường nguy cơ rất cao, các đối tượng nguy cơ cao căn cứ theo yếu tố dịch tễ, các đối tượng di chuyển nhiều, tiếp xúc nhiều như: Chuỗi cung ứng, chợ, công nhân, bảo vệ các tòa nhà...người làm trong ngành dịch vụ như ngân hàng, tài chính và các khu vực nguy cơ cao khác theo chỉ định chuyên môn về dịch tễ.
-Xét nghiệm cho “nhóm da cam”, bao gồm các đối tượng là nhân viên y tế, bệnh nhân, người lao động trực tiếp tại các chuỗi cung ứng, lái xe, shipper, bảo vệ tòa nhà... trên cơ sở chỉ định chuyên môn dịch tễ. “Vùng da cam sẽ lấy mẫu đại diện hộ gia đình, những gia đình ít người lấy 1 người, gia đình 4 người trở lên lấy mẫu 2 người, tất cả người sống trong vùng da cam đều được lấy mẫu”.
-Xét nghiệm “vùng xanh” theo hộ gia đình tại các quận nội thành và các huyện có nguy cơ cao, mỗi hộ gia đình lấy đại diện 1 mẫu của 1 thành viên có nguy cơ cao nhất căn cứ theo lịch sử di chuyển nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều người, thường xuyên tới các khu vực nguy cơ cao như bệnh viện, chợ...
“Hà Nội có rất nhiều vùng xanh, nhưng nơi có nguy cơ rất thấp thì chúng ta cũng chọn mẫu đại diện, chọn những khu vực có nguy cơ, hoặc đối tượng có nguy cơ. Với 3 cách thức chọn lựa như vậy chúng ta có thể đánh đúng và đánh trúng, có thể bóc được hết F0 ra khỏi cộng đồng, xét nghiệm đạt hiệu quả tối đa nhất”- ông Khổng Minh Tuấn nói.
Chiến dịch nhận diện F0 được bắt đầu từ ngày 9/8. Thành phố Hà Nội xác định trong vòng 10 ngày sẽ xét nghiệm khoảng 300.000 mẫu tại các khu vực, đối tượng có nguy cơ cao ở 30 quận, huyện, thị xã.
Phường Trương Định, quận Hai Bà Trưng có khoảng 5.000 hộ gia đình với hơn 20 nghìn nhân khẩu. Trong đó có nhiều người là lao động tự do, người ngoại tỉnh hoặc sinh viên thuê trọ. Trong chiến dịch xét nghiệm diện rộng lần này, phường Trương Định được phân bổ 3.000 mẫu xét nghiệm PCR.
Ông Trần Anh – Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Trương Định cho biết, để lấy đủ số mẫu đã được giao, trước đó các tổ dân phố và tổ Covid cộng đồng đã phát giấy mời đến từng hộ dân. Thông thường, mỗi gia đình sẽ cử một người đại diện để xét nghiệm. Tuy nhiên, nếu hộ nào đông nhân khẩu thì chọn thêm 2-3 người.
Để tổ chức “chiến dịch” xét nghiệm có quy mô tương đối lớn đối với đơn vị cấp phường, xã, phường Trương Định đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, bao gồm: y tế, cựu chiến binh, đoàn thanh niên, cán bộ tổ dân phố... Điểm lấy mẫu được tổ chức tại: Trường THCS Nguyễn Phong Sắc, Trường tiểu học Trung Hiền và Ủy ban nhân phường. Mỗi điểm lấy mẫu cho 1.000 người.
BS Lê Thị Tú Uyên – Trạm trưởng Trạm y tế phường Trương Định cho biết, khi nhận nhiệm vụ phải hoàn thành 3.000 mẫu xét nghiệm trong 1 ngày, chị rất lo lắng. Tuy nhiên, với sự chỉ đạo sát sao của lãnh đạo chính quyền địa phương, TTYT quận, sự tham gia nhiệt tình của các lực lượng chức năng, đoàn thể và nhóm sinh viên của trường Cao đẳng y tế Hà Nội, đến cuối giờ chiều ngày 16/8 cơ bản đã hoàn thành chỉ tiêu được giao.
Là một trong số các cơ sở y tế tư nhân đủ điều kiện tham gia chiến dịch xét nghiệm diện rộng Covid-19 nhằm bóc tách F0 khỏi cộng đồng, ngay từ ngày 9/8, Công ty CP Phân tích Di truyền GENTIS đã phối hợp cùng CDC Hà Nội tiến hành lấy mẫu tại các khu vực có nguy cơ.
Mỗi ngày, công ty bố trí 7 đến 10 nhóm lấy mẫu, trung bình xét nghiệm từ 7.000-10.000 mẫu /ngày. Ông Đỗ Mạnh Hà – Tổng Giám đốc Công ty CP Phân tích Di truyền GENTIS cho biết, chỉ sau 5 ngày triển khai, đã xét nghiệm gần 30.000 mẫu tại hơn 30 điểm nguy cơ cao thuộc 9 phường như phường Khâm Thiên, phường Phương Mai, phường Hàng Bột, phường Văn Chương ... Qua xét nghiệm đã phát hiện 06 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2.
“Theo kế hoạch của CDC Hà Nội, chúng tôi hiện đang triển khai lấy mẫu tại các quận Đống Đa và Hoàn Kiếm. Dự kiến sẽ lấy được khoảng trên 50.000 mẫu. Sau đó chúng tôi sẽ tiến hành lấy mẫu ở một số quận, huyện theo phân luồng của CDC Hà Nội và Sở Y tế ở giai đoạn 2 của chiến dịch ”- ông Đỗ Mạnh Hà nói.
Và sự tham gia của người dân
Lãnh đạo thành phố Hà Nội cũng kêu gọi người dân nhận thức sâu sắc rằng, xét nghiệm trước hết là nhằm bảo vệ sức khoẻ của chính mình. Chính vì vậy, người dân nên chủ động, tích cực hợp tác, giúp đỡ cơ quan chuyên môn hoàn thành nhiệm vụ. Sau khi có kết quả xét nghiệm nên tuân thủ nghiêm các khuyến cáo hoặc yêu cầu về cách ly hoặc điều trị khi cần thiết để bảo vệ sức khoẻ bản thân và vì sự an toàn của cộng đồng.
Song song với việc thực hiện xét nghiệm bằng kỹ thuật RT-PCR tại các địa bàn có nguy cơ cao, Hà Nội cũng chủ động thực hiện khoảng 2 triệu test nhanh đối với các địa bàn còn lại. Theo đại diện Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hà Nội, các test nhanh được sử dụng trong các bệnh viện hoặc sàng lọc ở khu công nghiệp. (20% tổng số công nhân tại các KCN chưa có trường hợp lây nhiễm, 50% tổng số công nhân đối với KCN đã xuất hiện F0).
Hiểu rõ sự nguy hiểm của đợt dịch lần này nên tất cả người dân khi đến lấy mẫu xét nghiệm đều tuân thủ rất tốt các quy định phòng dịch. Mỗi người đều tự trang bị các phương tiện bảo hộ như khẩu trang, kính chắn giọt bắn, giữ khoảng cách với người xung quanh.
Tính đến sáng 18/8, toàn thành phố đã lấy 323.000 mẫu xét nghiệm, ghi nhận 29 trường hợp dương tính với SARS-CoV-2.
Trên cơ sở kết quả xét nghiệm từ 323.000 mẫu này, Hà Nội sẽ phân tích, tính toán lại để điều chỉnh phương án chống dịch. Tiếp tục xét nghiệm tiếp đợt 2, đợt 3, tiến tới 1.000.000 mẫu xét nghiệm, phấn đấu để “nhận diện” hết F0 trong cộng đồng, đạt mục tiêu kiểm soát dịch bệnh trước ngày 25/8/2021.
