Kỳ họp của sự linh hoạt, gắn liền thực tiễn
Tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội đã có nhiều đổi mới trong công tác tổ chức, các nội dung thảo luận ở hội trường và thảo luận tổ đã góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của Quốc hội, cho thấy những nỗ lực của Quốc hội trong thực hiện lời hứa với cử tri.
Khối lượng công việc của Kỳ họp rất lớn, nhiều vấn đề khó, phức tạp, đặt ra yêu cầu rất cao đối với Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đây là lần thứ hai Quốc hội bố trí, sắp xếp thành hai đợt họp. Điều này cho thấy sự linh hoạt, sự thích nghi và đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong giai đoạn hiện nay.
Đại biểu Nguyễn Quang Huân, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Dương nêu quan điểm: “Tôi thấy cách điều hành kỳ họp càng ngày càng được cải tiến. Tính năng động, hiệu quả được đặt lên hàng đầu. Chương trình nghị sự dự kiến như thế nhưng trong quá trình thảo luận, từ lúc lấy ý kiến của các đại biểu cho đến ngày đưa ra phiên họp hay đến gần ngày kết thúc kỳ họp vẫn có sự điều chỉnh, bám sát tình hình thực tế. Thể hiện ở các phiên chất vấn cũng như thời gian nghỉ giữa hai đợt, để các cơ quan soạn thảo được chuẩn bị kỹ hơn. Công tác báo cáo Luật, dự án luật, hoặc những Nghị quyết thông qua đều đáp ứng yêu cầu”.
Đặc biệt, theo kế hoạch làm việc dự kiến ban đầu của Quốc hội, dự án Luật Đất đai (sửa đổi) và dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) sẽ được thông qua tại kỳ họp này. Thế nhưng, do tính chất đặc biệt quan trọng và phức tạp của 2 dự án Luật này, Quốc hội đã thảo luận, đóng góp nhiều ý kiến rất xác đáng, đồng thời đã cân nhắc thận trọng nhiều mặt và quyết định xem xét, thông qua tại Kỳ họp gần nhất để có thêm thời gian nghiên cứu, tiếp thu, làm rõ những vấn đề còn nhiều ý kiến khác nhau, bảo đảm chất lượng và tính khả thi của các luật này sau khi được ban hành.
Việc chưa thông qua hai dự án Luật này được đánh giá là việc làm cần thiết, chậm mà chắc, tạo điều kiện cho cơ quan soạn thảo, thẩm tra phối hợp với các cơ quan hữu quan tiếp tục nghiên cứu kỹ lưỡng để những quy định, nội dung còn nhiều ý kiến khác nhau sẽ được thống nhất, đảm bảo tính chặt chẽ, ổn định, khả thi, tất cả vì lợi ích của nhân dân.
Đại biểu Nguyễn Đại Thắng, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên nhận định, kỳ họp thứ 6 rất thành công bởi trong kỳ họp có sự điều chỉnh linh hoạt, phù hợp tình hình thực tế. Qua quá trình chỉnh lý tiếp thu, Ủy ban thường vụ Quốc hội thấy rằng cần có sự nghiên cứu và thống nhất một số nội dung thật kỹ nên đã quyết định lùi thời điểm thông qua dự án Luật là điều cần thiết.
Đồng quan điểm, đại biểu Phạm Văn Hòa, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Tháp cho rằng, trong công tác lập pháp tính thận trọng, kỹ lưỡng, công tâm, khách quan là vô cùng quan trọng. Khi dự án luật còn nhiều ý kiến trái chiều, khác nhau, chưa thể thống nhất thì cần dừng để làm rõ mọi vấn đề, nhằm bảo đảm quyền lợi của các bên liên quan.
Chất vấn mở rộng, trúng và đúng
Kỳ họp thứ 6 là lần đầu tiên trong nhiệm kỳ khóa XV, chất vấn và trả lời chất vấn theo từng nhóm vấn đề, từng lĩnh vực, các bộ ngành chuyên trách.
Theo đó, Thủ tướng, tất cả các Phó Thủ tướng Chính phủ và 21 Bộ trưởng, Trưởng ngành đã trực tiếp trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội liên quan đến 21 lĩnh vực khác nhau, 10 Nghị quyết của Quốc hội, trên cơ sở sắp xếp thành 4 nhóm lĩnh vực theo sáng kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Sau hai ngày rưỡi diễn ra, các đại biểu đánh giá rất cao phiên chất vấn và trả lời chất vấn, càng ngày càng đi sâu vào các vấn đề chất vấn, trả lời chất vấn. Các thành viên Chính phủ cầu thị, trả lời câu hỏi rất đúng và trúng theo yêu cầu các đại biểu đặt ra. Đặc biệt vai trò điều hành của Chủ tịch Quốc hội được đánh giá rất cao trong lần chất vấn và trả lời chất vấn lần này.
“Phiên chất vấn với phạm vi rộng, không có giới hạn. Một nội dung đặt ra có liên quan đến nhiều bộ ngành cũng được các Bộ Trưởng cùng nhau trả lời, làm rõ vấn đề mà đại biểu nêu. Đặc biệt, khi nội dung chất vấn chưa đạt yêu cầu, chủ tọa điều hành cũng yêu cầu các thành viên khác của Chính phủ trả lời bổ sung”, đại biểu Hoàng Văn Cường, đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội nhận định.
Với tinh thần chủ động từ sớm, từ xa, công tác chuẩn bị tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn được xem xét kỹ lưỡng. Việc Quốc hội chất vấn theo nhóm lĩnh vực giúp các đại biểu có thời gian nghiên cứu sâu để tham gia thảo luận và chất vấn. Đồng thời, vừa là áp lực nhưng cũng là động lực để các “Tư lệnh ngành” thấy rằng cần phải tăng cường trách nhiệm, phối hợp hơn nữa để tập trung giải quyết vấn đề phụ trách.
"Các vị đại biểu Quốc hội đã thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, nghiên cứu kỹ các báo cáo, đặt câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, có trọng tâm, đi thẳng vào vấn đề. Các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành nắm chắc thực trạng của ngành, lĩnh vực phụ trách, cơ bản đã trả lời thẳng thắn, giải trình nghiêm túc, làm sáng tỏ nhiều vấn đề và đề ra giải pháp để khắc phục, trong đó có các giải pháp kèm lộ trình cụ thể. Quốc hội ghi nhận và đánh giá cao sự nghiêm túc, cầu thị, tinh thần trách nhiệm của các thành viên Chính phủ, Trưởng ngành trong việc trả lời chất vấn và tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội", Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.
Chất lượng giám sát tối cao được nâng cao
Quốc hội luôn xác định đổi mới hoạt động giám sát là một trong các trọng tâm. Việc giám sát, hậu giám sát hay đánh giá kết quả thực hiện lời hứa của các thành viên Chính phủ, trưởng ngành luôn được coi trọng.
Trong kỳ họp thứ 6, Quốc hội tiến hành phiên giám sát tối cao việc thực hiện ba Chương trình mục tiêu quốc gia: Xây dựng nông thôn mới, Giảm nghèo bền vững, Phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Phiên thảo luận diễn ra trong không khí sôi nổi, thẳng thắn, mang tính xây dựng. Các ý kiến của các Bộ trưởng, trưởng ngành và Phó Thủ tướng Chính phủ đã làm rõ thêm nhiều vấn đề thuộc trách nhiệm quản lý được phân công.
Việc Quốc hội quyết định giám sát ngay trong quá trình thực hiện nhằm nhận diện đúng kết quả, những khó khăn để tập trung tháo gỡ, tạo chuyển biến, sự phối hợp của Chính phủ, các cơ quan Chính phủ, sự tham gia tích cực, hiệu quả của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, cơ quan Kiểm toán Nhà nước, các chuyên gia, các nhà khoa học và đại biểu Quốc hội… đã góp phần nâng cao chất lượng giám sát tối cao của Quốc hội.
Đại biểu Nguyễn Lâm Thành, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn khẳng định: “Giám sát tối cao trong kỳ họp này tôi cho rằng rất hiệu quả. Lần đầu tiên thực hiện chương trình giám sát đồng thời ba Chương trình mục tiêu quốc gia. Giám sát để phát hiện những tồn tại, những ưu khuyết điểm của chương trình để góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện. Việc giám sát thể hiện sự đồng hành của Quốc hội cùng Chính phủ, đặt mục tiêu thực hiện nhanh nhất, góp phần đáp ứng yêu cầu của người dân”.
Có thể thấy, thông qua giám sát, các cơ quan cùng tìm ra giải pháp phù hợp, sát với tình hình thực tiễn, bám sát sự lãnh đạo của Đảng, đưa đất nước vượt qua giai đoạn khó khăn, tiếp tục phát triển.
Hoàn thành công tác lấy phiếu tín nhiệm
Cũng trong kỳ họp, Quốc hội đã tiến hành lấy phiếu tín nhiệm đối với 44 người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn bảo đảm nghiêm túc, đúng nội dung, quy trình, thủ tục theo quy định của pháp luật. Đây là hoạt động thu hút sự quan tâm không chỉ của các đại biểu Quốc hội mà của đông đảo cử tri, nhân dân và dư luận xã hội.
Với việc thông qua Nghị quyết xác nhận kết quả lấy phiếu tín nhiệm những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn, Quốc hội đã hoàn thành công tác lấy phiếu tín nhiệm tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.
Theo Chủ tịch Quốc hội, việc lấy phiếu tín nhiệm nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động giám sát của Quốc hội, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của bộ máy Nhà nước. Đây cũng là hoạt động góp phần đánh giá uy tín và kết quả thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn được giao của người được lấy phiếu tín nhiệm, giúp cho các chức danh được Quốc hội bầu, phê chuẩn thấy được mức độ tín nhiệm của mình để tiếp tục phấn đấu, rèn luyện, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác. Đặc biệt, theo quy định mới trong Nghị quyết 96 của Quốc hội, kết quả lấy phiếu tín nhiệm cũng là cơ sở để các cơ quan có thẩm quyền xem xét, quy hoạch, đào tạo bồi dưỡng, bố trí và sử dụng cán bộ.
Nhìn lại kỳ họp thứ 6, các đại biểu đều đánh giá cao công tác điều hành của chủ tọa, việc phân công điều hành từng phiên họp của Chủ tịch Quốc hội và các Phó Chủ tịch Quốc hội được thực hiện một cách khoa học, bài bản, giúp cử tri dễ theo dõi cũng như nắm bắt vấn đề.
