Khoa học đã chứng minh có đến 40.000 tỷ vi khuẩn đang sống tự nhiên trong ruột và cơ thể, bao gồm lợi khuẩn và hại khuẩn.
Lợi khuẩn còn gọi là probiotic, là các loại vi khuẩn có lợi cho đường ruột, giúp ngăn ngừa các loại vi khuẩn có hại và nấm men phát triển trong ruột chúng ta. Một số chủng lợi khuẩn thường gặp gồm lactobacillus, bifidobacterium, saccharomyces, streptococcus, enterococcus và bacillus.
Ths.BS Hồ Thị Hoa, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu và phát triển dinh dưỡng cho biết: số lượng lợi khuẩn nên bổ sung chênh lệch ở mỗi nhóm tuổi. Liều bổ sung của trẻ em sẽ thấp hơn người lớn bởi một số lý do như trọng lượng của cơ thể, mức độ hoạt động của cơ thể và sự phát triển của hệ tiêu hóa, chế độ ăn uống, sức đề kháng.
Ví dụ với chủng lợi khuẩn lactobacilus thì con số khuyến cáo là từ 3 -5 tỷ lợi khuẩn/1 ngày với trẻ em, từ 10-20 tỷ lợi khuẩn là lý tưởng đối với người lớn. Số lượng lợn khuẩn này đến từ nhiều nguồn khác nhau như đồ ăn, thức uống hoặc thực phẩm bổ sung.
Với khẩu phần ăn hiện nay, nếu chúng ta không sử dụng các thực phẩm lên men thì thường sẽ không đáp ứng được tỷ lệ lợi khuẩn – BS Hồ Thị Hoa thông tin.
BS Hoa cũng giới thiệu một số loại thực phẩm cung cấp thêm lợi khuẩn, giúp đường ruột hoạt động tốt hơn như sữa chua, dưa muối hay kim chi và gần đây có những thực phẩm như kombucha hay tương miso.
Sữa chua nguyên chất với các vi khuẩn sống đang hoạt động còn có thể làm nguyên liệu chính trong nước sốt salad, nước chấm và nước sốt lạnh. Bạn nên giữ sữa chua lạnh, tránh hâm nóng để thu được nhiều lợi ích nhất cho đường ruột.
Dưa muối, bác sỹ khuyến cáo nên bổ sung món dưa muối trong thực đơn hàng ngày của gia đình, ví dụ dưa bắp cải, dưa chuột, đậu bắp, củ cải lên men... Kim chi cũng chứa nhiều vi khuẩn có lợi giúp tăng cường lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa.
Kombucha là loại thức uống lên men giàu lợi khuẩn, được làm từ trà, đường, vi khuẩn và men. Thực uống này thuần chay, có thể thay thế cho các sản phẩm sữa giàu lợi khuẩn khác. Kombucha có thể uống mà không cần pha chế hoặc pha chế theo sở thích để thưởng thức mỗi ngày.
Tuy nhiên để xác định quá trình lên men của món ăn đó đạt chuẩn, đảm bảo hiệu quả bổ sung, thì thực phẩm cần đạt yêu cầu
Thực phẩm lên men đạt chuẩn khi đảm bảo được các tiêu chí, ví dụ như dưa chua về mặt cảm quan sẽ không có váng, không có nhớt. Về mặt hương vị sẽ có vị thơm,vị chua đặc trưng không có mùi dưa khú. Kể cả kombucha cũng thế, khi đạt đến độ chua ổn định thì sẽ có mùi thơm đặc trưng, không có mùi quá khú hoặc quá chua – BS Hoa những dấu hiệu để nhận biết quá trình lên men đạt chuẩn hay chưa, có sử dụng được hay không.
Miso là đậu nành lên men. Súp miso bổ sung một lượng lợi khuẩn cho bữa ăn. Khi chế biến, bạn tránh để miso ở nhiệt độ cao, thêm tương miso để tăng vi sinh vật có lợi.
Sử dụng thực phẩm giàu probiotics với liều lượng thích hợp mang đến nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên bổ sung quá nhiều có thể dẫn đến mất cân bằng hệ vi sinh, gây ra những triệu chứng như đầy hơi, chướng khí, đau bụng,...
Đối với việc cung cấp lợi khuẩn thông qua các sản phẩm bổ sung, cần tìm hiểu kỹ về thành phần, công dụng, nhà sản xuất. Nếu có thể, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc dược sĩ chuyên môn trước khi dùng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe bản thân./.
