Nếu như trước đây, nhắc đến du lịch Lào Cai, nhiều người sẽ chỉ nhắc đến Sa Pa như là một điểm đến hấp dẫn. Tuy nhiên, trong vài năm trở lại đây, khách du lịch đã bắt đầu dịch chuyển lên mảnh đất Y Tý thuộc huyện Bát Xát bởi đây chính là điểm dừng chân mới lạ dành cho những du khách thích khám phá, trải nghiệm.
Y Tý là một xã nghèo vùng cao biên giới, cách thành phố Lào Cai gần 100km. Vì nằm trên độ cao 2.000m so với mực nước biển nên có những thời điểm vào mùa đông, nhiệt độ Y Tý xuống dưới mức 0 độ C, trời sương giá, tuyết rơi. Còn mùa xuân thì cây cối đâm chồi nảy lộc hòa cùng với mây trời và núi rừng hùng vĩ. Đây chính là cơ sở để tỉnh Lào Cai quy hoạch Y Tý thành khu đô thị du lịch trọng điểm trong tương lai.
Xã Y Tý có gần 800 hộ sinh sống ở 16 thôn bản với 4 dân tộc anh em là Mông, Hà Nhì, Dao, Kinh. Cung đường lên đây vừa xa, vừa khá khó đi, nhưng bù lại, vẻ đẹp tuyệt vời của những bản làng thấp thoáng trong mây cùng khung cảnh núi rừng hoang sơ chính là điểm đến lý tưởng dành cho những ai yêu thích chụp ảnh và khám phá thiên nhiên.
Vượt qua những cung đường ngoằn nghoèo, khúc khuỷu dựa vào sườn núi cùng những cú xóc tung người khi đi qua những đoạn đường xấu, chúng ta sẽ đặt chân lên Y Tý. Thật lạ, khi ở Hà Nội thì trời khá lạnh, vậy mà lên đến đây nắng ấm bao phủ khắp nơi và bình yên đến lạ.
Có mặt ở Y Tý, gia đình anh Nguyễn Viết Hải, du khách Hà Nội không khỏi thích thú trước khung cảnh thiên nhiên hoang sơ, tuyệt đẹp ở đây: “Mình thường đưa con đi cùng từ hồi còn rất nhỏ để cháu cảm nhận cuộc sống có rất nhiều cái để khám phá, chứ không phải chỉ gò bó xung quanh thành phố của mình, hay suốt ngày bù đầu vào học hành, công việc...” - anh Hải chia sẻ.
Giờ chẳng phải là thời điểm của mùa lúa chín, cũng không phải mùa nước đổ ở Y Tý, nhưng những cung đường uốn lượn, những bụi hoa dại li ti đủ màu sắc, hoa dã quỳ vàng rộm như mặt trời mọc ven đường hay những bụi hoa hồng, hoa đào cổ thụ bắt đầu bung nụ cũng đã quá đủ để níu kéo bước chân của mọi du khách.
“Y Tý thì có rất nhiều mùa, mỗi mùa có vẻ đẹp đặc trưng riêng. Những năm tuyết rơi vào mùa Đông thì cũng là dịp để cho du khách ở vùng xuôi lên trải nghiệm cái giá lạnh của Y Tý. Từ tháng 10 đến khoảng tháng 3 sang năm là mùa mây, buổi sáng thì thường mây sẽ tĩnh lặng, mình sẽ lên các điểm cao như Ngài Thầu Thượng hay Phan Cán Sử, Mò Phú Chải để ngắm. Mỗi ngày, mỗi mùa ở đây có những hình thù, hình thái khác nhau, có những vẻ đẹp rất là riêng” - Chu Che Xá, một thanh niên Hà Nhì ở Y Tý giới thiệu.
Một trong những “đặc sản” mà ai cũng thích khám phá khi lên với Y Tý chính là những ngôi nhà trình tường làm bằng đất phủ màu thời gian mà ai đó gọi vui là “nhà nấm”. Nằm rải rác trong thung lũng hay trên các triền núi, một số ngôi nhà đã được cải tạo lại cho sạch sẽ để trở thành những Homestay đón khách phương xa, chẳng hạn như ngôi nhà của anh Ly Xá Xuy, chàng trai dân tộc Hà Nhì.
“Xu thế du lịch hiện nay là du khách muốn gần với cộng đồng. Homestay của anh Ly Xá Xuy vẫn giữ được hầu như nét như thế, nên tạo cho mình, du khách khi đến đây thực sự như được đắm mình vào không gian văn hóa của người Hà Nhì” - ông Phạm Chức, du khách đến từ tỉnh Hải Dương nghỉ tại Homestay này có cảm nhận.
Ở Y Tý còn có một điểm mà những du khách trẻ thích du lịch mạo hiểm thường tìm đến, đó là leo núi Lảo Thần. Chinh phục được ngọn núi cao chạm mây này, du khách sẽ có được tầm nhìn vô cực và những cảm giác rất khó tả.
Đêm ở Y Tý lạnh buốt chân tay. Cảm giác cùng bạn bè, người thân ngồi nướng gà, nướng ngô, nướng xúc xích... bên bếp củi bập bùng cũng thú vị chẳng kém để rồi có thể chìm dần vào giấc ngủ với những hình ảnh chẳng thể nào quên.
Bản sắc văn hóa độc đáo, con người thân thiện, mến khách, tách biệt hoàn toàn với cuộc sống ồn ào và tấp nập dưới xuôi chính là điểm cộng để Y Tý được đông đảo du khách gần xa yêu mến và lựa chọn.
Xin mời nghe âm thanh tại đây :