Sáng nay (ngày 24/6/2025), tại Hà Nội, Chương trình Liên minh Đối tác chuyển dịch năng lượng Đông Nam Á thuộc Văn phòng Dịch vụ Dự án Liên Hợp Quốc (UNOPS) phối hợp với Vụ Tài chính - Kinh tế ngành (Bộ Tài chính) đã tổ chức Hội thảo tổng kết “Chương trình truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng”.
Hội thảo là dịp để nhìn lại quá trình 15 tháng triển khai chương trình với sự tham gia và đóng góp của nhiều cơ quan, tổ chức và chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực năng lượng và truyền thông.
Phát biểu khai mạc Hội thảo, ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính - Kinh tế ngành, Bộ Tài chính chia sẻ, Hội thảo được tổ chức nhằm đánh giá kết quả và tác động của các sản phẩm truyền thông đối với nhận thức của cộng đồng trong quá trình chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam.
Ông Tuấn Anh nhấn mạnh, chương trình truyền thông được triển khai với mục tiêu không chỉ đơn thuần cung cấp thông tin, mà còn nâng cao nhận thức, thay đổi hành vi và thúc đẩy sự tham gia tích cực của toàn xã hội vào tiến trình chuyển đổi năng lượng. Đây là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển bền vững của quốc gia, góp phần thực hiện cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 mà Việt Nam đã công bố tại COP26.
Nhà báo Hoàng Dự, Trưởng nhóm tư vấn của chương trình chia sẻ: “Chương trình truyền thông không chỉ cung cấp thông tin, mà còn là tiến trình đối thoại hai chiều giữa Nhà nước, doanh nghiệp, chuyên gia và người dân. Chúng tôi đã tổ chức hai hội thảo tham vấn tại Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, thu thập gần 300 phản hồi từ các đại biểu, bên cạnh hơn 500 lượt khảo sát trực tuyến để ghi nhận nhu cầu xã hội về các nội dung liên quan đến chuyển dịch năng lượng”.
Kết quả từ các hoạt động này cho thấy, người dân đặc biệt quan tâm đến những chủ đề gần gũi với đời sống hàng ngày như: sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, các mô hình năng lượng sạch, tác động của chính sách đến sinh hoạt cá nhân và cộng đồng. Những dữ liệu thu thập được không chỉ giúp nhóm dự án xây dựng nội dung truyền thông sát thực tế, mà còn làm cơ sở để đề xuất các mô hình, chính sách hiệu quả hơn.
Giai đoạn sản xuất truyền thông được thực hiện công phu với hơn 50 bài viết chuyên đề, 18 infographic minh họa, 12 video ngắn và nhiều chương trình truyền hình được phát sóng rộng rãi trên các kênh như VTV, VOV, báo điện tử, cùng mạng xã hội như Facebook, YouTube, Zalo… Chiến dịch truyền thông đã tiếp cận tới hơn 60 triệu người dùng tại Việt Nam, một con số ấn tượng cho thấy sức lan tỏa của nội dung nếu được đầu tư bài bản và đúng trọng tâm.
Phát biểu tại hội thảo, ông Đặng Khắc Lợi, Phó Cục trưởng Cục Báo chí (Bộ VHTTDL) nhấn mạnh: “Truyền thông và chính sách nếu được gắn kết chặt chẽ sẽ tạo nền tảng vững chắc cho chuyển dịch tư duy và hành động trong xã hội. Truyền thông chính sách đóng vai trò cầu nối giữa Nhà nước và người dân, giữa chiến lược và hành động cụ thể, giữa mục tiêu quốc gia và trách nhiệm cá nhân”.
Theo ông Lợi, để thực hiện được mục tiêu chuyển dịch năng lượng hiệu quả, cần đầu tư nhiều hơn cho các chương trình truyền thông dài hạn, có định hướng rõ ràng và tiếp cận phù hợp với từng nhóm công chúng. “Không chỉ là cánh tay nối dài của chính sách, truyền thông còn là kênh phản hồi từ thực tiễn, giúp Nhà nước nắm bắt được nguyện vọng, khó khăn và đề xuất từ người dân, doanh nghiệp”, ông Lợi khẳng định.
Hội thảo cũng là nơi để các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia, nhà báo, tổ chức xã hội và doanh nghiệp cùng trao đổi kinh nghiệm, giới thiệu các sáng kiến truyền thông hiệu quả, từ đó đề xuất hướng đi mới cho công tác truyền thông về năng lượng tại Việt Nam. Một số ý kiến tại hội thảo đề xuất xây dựng các nền tảng số chuyên biệt về chuyển dịch năng lượng, phát triển các chiến dịch truyền cảm hứng dành cho giới trẻ, đồng thời tích hợp nội dung chuyển dịch năng lượng vào chương trình giáo dục phổ thông và đại học.
Với những kết quả và khuyến nghị thực tiễn, chương trình “Truyền thông nâng cao nhận thức cộng đồng về chuyển dịch năng lượng” không chỉ hoàn thành các mục tiêu đề ra, mà còn mở ra cơ hội hợp tác liên ngành, liên lĩnh vực nhằm thúc đẩy tiến trình chuyển đổi xanh một cách toàn diện, hiệu quả và bền vững hơn trong giai đoạn tới.
Chương trình được kỳ vọng sẽ trở thành mô hình mẫu để nhân rộng tại các địa phương, đặc biệt là khu vực nông thôn, miền núi, nơi mà truyền thông về năng lượng sạch vẫn còn nhiều thách thức.
Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng gia tăng tác động đến mọi mặt của đời sống, truyền thông sẽ tiếp tục giữ vai trò then chốt trong việc hình thành nhận thức và hành vi hướng đến phát triển bền vững./.
