Mời bạn bấm nút nghe nội dung:
Những “kiếp nạn” sinh viên phải vượt qua để tìm chốn an cư
Suốt những năm THPT, đặc biệt lớp 12, tất cả năng lượng chỉ dồn cho mục tiêu vào Đại học, ít bạn có thời gian để nghĩ tới ngày sẽ ra các thành phố và đối diện với câu chuyện phải “tìm nhà”. Và câu chuyện “an cư” với tân sinh viên càng trở nên “nóng” hơn khi năm học mới đã bắt đầu và giá nhà ở Hà Nội cũng như nhiều thành phố tăng phi mã, tìm được một phòng trọ phù hợp không phải điều dễ.
Bước sang năm cuối bậc Đại học, Hà Minh Hòa, sinh viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội chưa khi nào thôi lo lắng chuyện tìm trọ. 4 năm rời Điện Biên ra Hà Nội, Hòa, chỉ sau kì đầu tiên ở kí túc xá, còn từ thời điểm bước chân ra ngoài thuê trọ, bạn trẻ này đã chuyển nơi ở hơn chục lần:
“Có nhiều lí do để buộc các bạn sinh viên phải chuyển nơi ở lắm. Nào chi phí cao và tăng lên ngoài khả năng cho phép, bạn ở ghép không phù hợp tính cách lối sống, chủ trọ quá khắt khe về giờ giấc… Nhưng dù thế nào, chuyển trọ cũng rất mệt mỏi”, Minh Hòa chia sẻ.
Dù có kinh nghiệm tìm nhà cũng như tối giản cuộc sống nhằm gọn nhẹ cho mỗi lần di chuyển, nhưng theo Minh Hòa, từ thời điểm trở thành tân sinh viên, việc có được một phòng trọ lâu dài để “an cư” suốt quãng thời gian sinh viên không dễ, đặc biệt ở giai đoạn tân sinh viên ra thành phố học. Người quen không có, chưa quen đường đi lối lại...
Các hội nhóm sinh viên, hội nhóm đồng hương luôn có những tin tìm nhà khẩn cấp. Nhưng việc bị lừa đảo, bị chèn ép không phải điều quá lạ lẫm, thậm chí còn thường xảy ra. Giai đoạn gần đây, khi mức phí thuê phòng trọ tăng chóng mặt, nguy cơ mất tiền cho “cò” càng gia tăng. Chuyện phòng trọ gần trường, chi phí phù hợp, phòng ốc sạch sẽ thực sự khó tìm. Bạn học cấp 3 cùng Hòa ở Điện Biên đã từng mất 2 triệu tiền cọc cho “cò” nhà chỉ vì thiếu kinh nghiệm.
Minh Tiến, nhà ở Ninh Thuận, sinh viên năm thứ 4 Học viện Ngoại giao, Hà Nội cũng có nỗi lo thường trực như Minh Hòa. Gia đình ở xa, chưa một lần ra Hà Nội, chuyến nhập học của bố con Tiến thực sự đáng nhớ.
“Vì lạ lẫm, vì ko có người thân quen, hai bố con ra và buộc phải thuê nhà nghỉ với giá cao ở tạm rồi cứ lần mò hỏi thăm khu vực quanh trường. Nói chung không dễ để có được phòng trọ đảm bảo tốt các điều kiện sinh hoạt cơ bản mà lại có mức phí phù hợp”, Tiến phân tích.

Ở chung, ở ghép trở thành lựa chọn cho bạn trẻ quê Ninh Thuận này suốt trong 2 năm đầu ra Hà Nội học nhằm giảm chi phí. Nhưng không vì thế mà giảm được số lần chuyển nơi ở trọ.
Ngoài giờ học, Tiến đăng kí đi làm thêm nhằm hỗ trợ phần nào chi phí cho bố mẹ, mặt khác có được chỗ ở tốt hơn, không còn phải chung đụng. Nhưng nỗi lo phải đổi chỗ ở lúc nào cũng thường trực.
“An cư lạc nghiệp” là điều những sinh viên xa nhà ước ao trong hành trình 4,5 năm xa nhà học đại học. Và với 2k7, lứa tân sinh viên mùa tuyển sinh 2025 cũng nằm trong số đó.
Trọ học xa nhà: "Bí kíp sinh tồn"
Đồng ý việc ở trọ luôn ẩn chứa nhiều “kiếp nạn” và mong ước có được chốn an cư cho hành trình 4,5 năm học đại học nhưng theo Trịnh Quang Anh, sinh viên năm thứ 3 Đại học Kinh tế quốc dân, Hà Nội, mặt khác, việc xa nhà, trọ học giúp các bạn trẻ trưởng thành lên nhanh chóng.
"Đôi khi, nhìn các bạn cùng lớp có nhà ở Hà Nội, sau giờ học được về nhà ăn cơm mẹ nấu, được ngủ trong không gian ấm cúng, quen thuộc trong khi bản thân đang phải đối diện với nỗi lo tìm kiếm và chuyển trọ, ai cũng có lúc chạnh lòng. Tuy nhiên, đổi lại, bản thân mình đã trưởng thành rất nhiều với việc được rèn rũa các kĩ năng như quản lí thời gian mỗi ngày, đảm bảo giờ ăn ngủ, học hành, làm thêm...". Từ chỗ không biết làm việc nhà, bạn đã có thể tự nấu ăn các món cơ bản, đảm bảo được dinh dưỡng cũng như tiết kiệm phần nào chi phí...

Riêng câu chuyện ở trọ, Quang Anh cho rằng sẽ còn là nỗi lo dài hạn cho tất cả sinh viên xa nhà lên thành phố học Đại học. Lần đầu ra Hà Nội, Quang Anh may mắn hơn nhiều bạn đồng trang lứa khi có họ hàng ở Hà Nội cho ở nhờ. Tuy nhiên, ngay sau tháng đầu, bạn phải nhanh chóng tìm nơi trọ mới bởi những khác biệt về giờ giấc, lối sống và cảm giác thiếu tự nhiên khi ở nhờ.
“Lần đầu thuê trọ, mình ở ghép với bạn hàng xóm ở quê. Điều này góp phần giảm chi phí cho hai gia đình. Bố mẹ cũng yên tâm hơn khi đều biết nhau và còn coi đây như một cách quản lí chéo, có chuyện gì xảy ra với một trong hai đứa, bố mẹ hai bên đều có thông tin kịp thời”, Quang Anh kể.
Tuy nhiên, khi ở chung, dù là hàng xóm, dù biết nhau đã lâu nhưng việc lệch nhau về khẩu vị ăn uống, về lịch sinh hoạt và cả thói quen sinh hoạt đã theo những cách khác nhau “âm thầm len lỏi” tạo nên vết nứt ngày càng lớn giữa hai bạn trẻ cùng quê. Để rồi cuối cùng “đường ai nấy đi”, nhà ai thuê người nấy ở.
Sau 3 năm ở Hà Nội, cùng với những chia sẻ từ bạn bè cùng lớp, cùng quê, Quang Anh tự đúc kết một vài kinh nghiệm tìm và thuê trọ cho sinh viên, đặc biệt với những bạn mới rời quê lên thành phố có thể tham khảo.
Vấn đề đầu tiên chính là người ở ghép, ở cùng. Bạn thân thường được xem như lựa chọn ưu tiên hàng đầu bởi “viễn cảnh” về sự hòa hợp, yêu quý, sẵn sàng san sẻ trong cuộc sống học tập, sinh hoạt xa nhà. Tuy nhiên, Quang Anh nhấn mạnh rằng chơi thân là một chuyện, ở chung lại là chuyện khác hoàn toàn bởi nếp sống hằng ngày với biết bao điều nhỏ nhặt sẽ bộc lộ khi ở chung.
“Nếu ở chung, kể cả với bạn cũ hay bạn mới, quan trọng nhất vẫn phải minh bạch và sòng phẳng về tài chính. Nếu một người cứ phải bỏ ra quá nhiều và quá chênh lệch lâu dài sẽ luôn ấm ức và có cảm giác bị lợi dụng. Tuy nhiên, đôi khi việc quá sòng phẳng lại làm mất đi tình cảm. Ví dụ như hôm nay bạn chiêu đãi mình gà rán, hôm sau có tiền mình mời bạn ăn mì trộn. Dù hai món ăn chênh lệch về giá cả nhưng đừng tính toán kĩ quá, sẽ mất vui”, Quang Anh nêu ví dụ.
Riêng việc tìm thuê nhà hoặc phòng trọ, điều quan trọng nhất nằm ở việc bạn phải đến nhìn ngắm, tìm hiểu trực tiếp thay vì đặt toàn bộ niềm tin vào hình ảnh được gửi tới hoặc đăng trên mạng. Cách thức chụp ảnh cộng thêm công nghệ sẽ khiến phòng trọ 15 mét nhìn như 50 mét. Và nếu trót đặt cọc trước khi “mục sở thị”, bạn sẽ phải chấp nhận mất cọc hoặc ở căn phòng chật hẹp với mức phí thiếu hợp lí.
Tìm được phòng cho thuê với điều kiện sinh hoạt đảm bảo, mức phí phù hợp được xem như may mắn. Nhưng theo Quang Anh, bạn phải yêu cầu chủ nhà kí hợp đồng thuê với thời hạn, mức phí cũng như cam kết về đảm bảo khoảng thời gian không tăng phí. Điều này giúp các bạn không bị lấy lại phòng thuê trong trường hợp chủ nhà có mối thuê giá “hời” hơn và cũng rõ ràng các khoản chi phí khác như tiền điện, tiền nước, tiền dịch vụ (nếu ở các chung cư). Tiền thuê trọ khi có hợp đồng rõ ràng sẽ không bị tăng vô tội vạ. Và như vậy, thời gian “an cư” của bạn ở một điểm trọ sẽ dài hơn, ổn định hơn.
Nhưng bởi nhiều lí do, sẽ rất khó xảy ra việc một sinh viên ở trọ tại một điểm cố định trong suốt 4,5 năm học. Việc chuyển nơi ở khi xảy ra sẽ kéo theo việc các bạn sẽ phải cùng lúc tốn chi phí, thời gian, công sức cho việc dọn dẹp, đóng gói và chuyển đồ.
“Mua đồ thật tiết chế và chỉ dừng ở những món thực sự cần thiết. Thời buổi mua hàng online sẽ khiến bạn rất dễ mất kiểm soát. Nhưng hãy nghĩ đến những mệt mỏi, tốn kém khi bạn chuyển nhà kéo theo quá nhiều đồ cá nhân không cần thiết. Hơn nữa khi thuê trọ, nếu bạn mua quá nhiều đồ sẽ chiếm mất khoảng không gian sống vốn đã rất chật hẹp”, Quang Anh từ kinh nghiệm cá nhân đưa ra lời khuyên với các bạn tân sinh viên lần đầu thuê trọ.
Dù nhiều kinh nghiệm “đau thương” cho hành trình an cư ở thành phố để học Đại học nhưng theo Quang Anh, cá nhân bạn và bạn bè vẫn gặp được những tình cảm nồng ấm, những san sẻ đầy tình người của nhiều chủ nhà trọ. Và chính điều này đã tô thêm sắc màu cho cuộc sống sinh viên xa nhà, thêm những bài học về đối nhân xử thế cho hành trình trưởng thành của những bạn trẻ.