Thảo luận tại Quốc hội về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng, nhiều đại biểu nêu quan điểm và đề xuất cụ thể nhằm hoàn thiện các quy định, đáp ứng yêu cầu phòng ngừa tham nhũng trong tình hình mới.
Một nội dung được nhiều đại biểu đề cập là mở rộng đối tượng kê khai tài sản. Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn (Đoàn ĐBQH Vĩnh Long) cho biết, sau khi áp dụng mô hình chính quyền hai cấp, nhiều cán bộ cấp xã nay thuộc thẩm quyền quản lý của Thường vụ cấp tỉnh. Tuy nhiên, dự thảo luật chưa có quy định cụ thể cho nhóm đối tượng này. Vì vậy, đại biểu đề nghị cần làm rõ nội dung phân cấp, phân quyền cũng như đưa các nhóm cán bộ cấp xã vào dự thảo Luật để kiểm soát vấn đề tài sản, thu nhập, tăng tính hiệu quả cho quá trình phòng chống tham nhũng.
Đại biểu Nguyễn Trúc Sơn cũng băn khoăn ai, cơ quan nào sẽ kiểm soát thu nhập của những đối tượng từ trưởng, phó trưởng phòng trở lên của cấp xã? Theo ông, dự thảo luật chưa làm rõ được vấn đề này.
Cũng về nội dung kiểm soát tài sản, thu nhập, đại biểu Mai Văn Hải (Đoàn ĐBQH Thanh Hóa) cho rằng quy định về cơ quan kiểm soát tài sản, thu nhập trong dự thảo luật vẫn còn chồng chéo, có thể mâu thuẫn với Quy định số 296-QĐ/TW ngày 30/5/2025 của Ban Chấp hành Trung ương về công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật của Đảng.
Liên quan đến tài sản không rõ nguồn gốc, đại biểu Phạm Hùng Thái (Đoàn ĐBQH Tây Ninh) đề xuất dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng chống tham nhũng cần có những quy định công khai, minh bạch trong việc xử lý tài sản không rõ nguồn gốc, có cơ chế pháp lý rõ ràng để tịch thu, sung công quỹ, tránh những khoảng trống pháp lý và bảo đảm quyền con người.
Vấn đề xử lý tài sản bất minh cũng được nhiều đại biểu quan tâm trong đó có đại biểu Lê Thanh Hoàn (Đoàn ĐBQH Thanh Hóa). Ông nêu thực tế: có những vụ án hình sự về tham nhũng, tham ô, tài sản của người vi phạm lên tới hàng nghìn tỷ đồng, nhưng cơ quan chức năng chỉ chứng minh được một phần nhỏ tài sản hình thành từ tham nhũng, số tài sản còn lại dù biết là bất minh cũng không xử lý được. Do đó, theo đại biểu, phải có cơ chế thu hồi phù hợp như áp dụng biện pháp thu thuế hoặc các biện pháp dân sự đối với phần tài sản không được giải trình hợp lý.
"Có thể họ lấy tài sản tham nhũng đi mua nhà, mua đất và sau đó, giá nhà đất tăng lên và thông qua đó, họ có nguồn thu nhập lớn và nộp thuế thì rất ít. Thì đúng ra chúng ta phải xử lý vấn đề trốn thuế trước. Vì bây giờ trốn thuế từ 100 triệu đồng trở lên đã phải xử lý hình sự rồi. Đây là thay đổi về mặt quan điểm thôi. Nếu không thay đổi về mặt quan điểm, tôi nghĩ chưa xử lý được những nội dung như thế này." - Đại biểu Lê Thanh Hoàn đề xuất.
Một vấn đề khác được nhiều đại biểu nhấn mạnh là kết nối dữ liệu phục vụ kiểm soát tài sản. Các đại biểu cho rằng chỉ khi có dữ liệu liên thông, cơ quan thanh tra mới có thể kiểm soát tài sản của người có nghĩa vụ kê khai một cách đầy đủ, chính xác./.
