Theo quy đinh của Bộ luật Dân sự (BLDS), khi di chúc hợp pháp, tài sản người chết để lại sẽ được định đoạt theo di chúc. Do đó, nếu anh trai lập di chúc để lại tài sản cho em trai, bố chồng di chúc để lại tài sản cho con dâu, nếu di chúc đó hợp pháp thì những người này hoàn toàn có quyền sử dụng tài sản đó. Tuy nhiên, trong trường hợp không có di chúc, di chúc không hợp pháp, những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản hoặc phần di sản không được định đoạt trong di chúc; phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật thì em trai có được thừa kế tài sản của anh ruột, con dâu có được thừa kế tài sản của bố chồng hay không?
Luật sư Nguyễn Đức Hùng, PGĐ Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cho biết, theo quy định tại Điều 651 BLDS năm 2015, đối với di sản thừa kế được chia theo pháp luật sẽ được chia cho nghững người thừa kế theo pháp luật của người chết (để lại di sản), đó là những người có quan hệ huyết thống hoặc quan hệ về hôn nhân, gia đình đối với người chết (vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi; ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột; cháu ruột của người chết.v.v..). Những người này được chia thành 03 hàng thừa kế (theo thứ tự là hàng thừa kế thứ nhất, hàng thừa kế thứ hai và hàng thừa kế thứ ba). Việc phân chia di sản thừa kế sẽ theo quy định là: Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Nếu người con và người cha chết cùng thời điểm thì theo quy định tại Điều 619 BLDS năm 2015, họ sẽ không được thừa kế di sản của nhau và di sản của mỗi người sẽ do những người thừa kế của người đó được hưởng, trừ trường hợp thừa kế thế vị theo quy định tại Điều 652 của BLDS năm 2015. Như vậy, trừ trường hợp thừa kế thế vị, nếu những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của người cha (bao gồm: vợ, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người cha) không còn ai do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản thì quyền hưởng di sản thừa kế của người cha sẽ thuộc về những người thuộc hàng thừa kế thứ hai, bao gồm: Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người cha; cũng như cháu ruột của người cha mà cha là ông nội hoặc ông ngoại. Và trong trường hợp này, người em ruột của người cha (là người thuộc hàng thừa kế thứ hai) sẽ có quyền được hưởng di sản thừa kế do người cha để lại. Cũng theo quy định tại Điều 651 BLDS năm 2015 thì con dâu không thuộc những người thừa kế theo pháp luật của cha chồng hoặc mẹ chồng. Do đó, người con dâu không được hưởng di sản thừa kế của cha chồng mà chỉ được hưởng di sản thừa kế từ người chồng của mình.
Mời quý vị nghe phân tích của luật sư Nguyễn Đức Hùng liên quan tới thừa kế tại đây:
