Về việc cấp phép khai thác thủy sản, tại điểm đ, khoản 1, Điều 49 Luật Thủy sản 2017 quy định: Trường hợp khai thác loài thủy sản di cư xa hoặc loài có tập tính theo đàn thì phải căn cứ các điểm a, b, c, d khoản này (kết quả điều tra, đánh giá trữ lượng nguồn lợi thủy sản, xu hướng biến động, tổng sản lượng thủy sản tối đa cho phép khai thác bền vững; cơ cấu nghề, đối tượng, vùng biển khai thác) và sản lượng cho phép khai thác theo loài.

Ông Lê Trung Thành – một ngư dân ở tỉnh Quảng Ninh cho biết, trước đây ra khơi thường chỉ quan tâm làm sao để đánh bắt được nhiều hải sản nhất. Ngày nay để sống được với nghề, những ngư dân phải có ý thức cao, tuân thủ các quy định pháp luật khi khai thác hải sản trên biển. Khi nước ta nỗ lực gỡ bỏ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu (EC) liên quan đến khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), ngư dân như ông phải tuân thủ nghiêm các quy định của Nhà nước, đặc biệt là Luật Thủy sản, bởi nền tảng pháp lý rõ ràng giúp người dân yên tâm vươn khơi đúng luật.

Luật sư Đặng Văn Cường – Văn phòng luật sư Chính Pháp cho rằng, trong bối cảnh vùng biển có nhiều bên cùng tham gia khai thác, để giữ vững sinh kế lâu dài và bảo vệ hình ảnh quốc gia, mỗi ngư dân cần hiểu rằng việc tuân thủ pháp luật là lá chắn quan trọng nhất. Luật Thủy sản ban hành ngày 21/11/2017 – có hiệu lực từ ngày 1/1/2019 – chính là nền tảng pháp lý rõ ràng giúp người dân yên tâm vươn khơi đúng luật.

Với mục đích bảo vệ tài nguyên thủy sản và quản lý hiệu quả hoạt động khai thác, điểm b, khoản 5 Điều 50 Luật Thủy sản 2017 quy định: Giấy phép khai thác thủy sản bị thu hồi khi khai thác thủy sản trái phép ngoài vùng biển Việt Nam. Cũng theo Luật Thủy sản, tại Điều 7 nêu rõ 13 hành vi bị nghiêm cấm như: “Hủy hoại nguồn lợi thủy sản, hệ sinh thái thủy sinh, khu vực tập trung sinh sản, khu vực thủy sản còn non tập trung sinh sống, nơi cư trú của các loài thủy sản”; “Cản trở trái phép đường di cư tự nhiên của loài thủy sản”; “Lấn, chiếm, gây hại khu bảo vệ nguồn lợi thủy sản, khu bảo tồn biển”; “Sử dụng chất, hóa chất cấm, chất độc, chất nổ, xung điện, dòng điện, phương pháp, phương tiện, ngư cụ khai thác có tính hủy diệt, tận diệt để khai thác nguồn lợi thủy sản”…. Còn tại điều 60 của Luật Thủy sản 2017 cũng quy định có tới 14 hành vi được xác định là khai thác bất hợp pháp như: “khai thác không giấy phép”, “khai thác ở vùng cấm”, “sử dụng ngư cụ cấm”, “xử lý tàng trữ / vận chuyển thủy sản bất hợp pháp….

Khai thác nguồn lợi thủy sản phải căn cứ vào trữ lượng nguồn lợi thủy sản, gắn với bảo vệ, tái tạo và phát triển nguồn lợi thủy sản, không làm cạn kiệt nguồn lợi thủy sản, không ảnh hưởng đến đa dạng sinh học; tiếp cận thận trọng, dựa vào hệ sinh thái và các chỉ số khoa học trong quản lý hoạt động thủy sản để bảo đảm phát triển bền vững. Những chuyển biến tích cực của những ngư dân cho thấy Luật Thủy sản 2017 đang thật sự đi vào cuộc sống, tạo động lực để các ngư dân cùng chung tay bảo vệ nguồn lợi thủy sản và phát triển nghề cá bền vững./.