Nổi tiếng trên mạng- chất gây nghiện với người trẻ
Check-in sống ảo cạnh máy bay, trên băng chuyền bất chấp an ninh, an toàn bay; câu view bằng lời lẽ dung tục, thậm chí câu view trên nỗi đau người khác, tung tin nhảm, cắt ghép hình ảnh sai sự thật. Đây là thực trạng đáng báo động trong một bộ phận người tham gia các mạng xã hội.
Bùi Hoàng Long, tác giả sách được giới trẻ yêu thích chia sẻ khi bắt đầu những trang viết đầu tiên trên blog, Long chỉ nhằm để bày tỏ cảm xúc của mình. Từ kinh nghiệm cá nhân nói về tâm lý người tham gia mạng xã hội, Long cho biết sự quan tâm, tương tác ngày càng nhiều từ độc giả mạng với các bài viết của mình đem lại những cảm xúc đặc biệt.
“Thật tuyệt vời khi người đọc bình luận, chia sẻ cảm xúc của chính họ với mình một cách chân thành về việc bài viết của mình đã truyền cảm hứng đến các bạn.” Sự thăng hoa, hưng phấn và hứng thú từ độc giả mạng đem lại vừa như chất xúc tác đồng thời cũng khiến Hoàng Long cảm thấy trách nhiệm hơn trong việc tạo ra các nội dung mới hấp dẫn, thu hút. Hiệu ứng này cũng tương tự như khi ai đó đăng một hình ảnh, một dòng cảm xúc hoặc những đoạn viết bày tỏ quan điểm, cảm xúc lên trang cá nhân và nhận được sự hưởng ứng từ bạn bè, người thân và cả những người không quen trên mạng xã hội. Tham gia vào mạng xã hội ảo nhưng ảnh hưởng lại rất thật bởi cảm giác “gây nghiện”.
Nghiện ở đây thể hiện ở việc mình muốn cai, muốn giảm bớt, muốn hạn chế lại nhưng những cảm xúc thăng hoa khi nhận được trước đó khiến mình bảm thấy bứt rứt, khó chịu nếu không còn được như cũ.
"Nói thật là đã có thời điểm em đếm like, hóng các bạn bình luận và nếu có bài viết ít được tương tác hơn bình thường thì tự dưng em buồn. Mặc dù không phải lúc nào các con số ấy cũng phản ánh chính xác giá trị bài viết hoặc hình ảnh mình đưa lên”, Bùi Hoàng Long thừa nhận sức hút khó cưỡng của mạng xã hội với bản thân và các bạn trẻ.
Hậu quả của việc “nghiện tương tác” không chỉ dừng ở mất thời gian, bị phụ thuộc để có cảm hứng mà nặng nề hơn sẽ khiến người trẻ ảo tưởng và lạc lối trong thế giới ảo khó thoát. Khi có sức hấp dẫn từ sự nổi tiếng, người ta dễ quên đi việc tạo ra giá trị cho cộng đồng, thay vào đó sẽ tập trung thể hiện sự độc lạ bất chấp an toàn, đạo đức, luật pháp thậm chí cả sức khỏe, tính mạng của bản thân.
“Áp lực để nổi tiếng và giữ được ảnh hưởng tới cộng đồng buộc người làm nội dung phải tạo ra những nội dung khác biệt và đặc biệt và đặc sắc. Và khi không kiểm soát nổi mình sẽ phải đánh đổi nhiều thứ". Trong nhiều trường hợp, các bạn trẻ còn thể hiện sự thiếu trách nhiệm với cơ thể, tinh thần của bản thân. Sự nổi tiếng có thể khiến ta theo đuổi để thỏa mãn cảm xúc cá nhân, cảm thấy ta có tiếng nói trong cộng đồng nhưng lựa chọn con đường hay cách làm phù hợp thì không phải ai cũng làm được, Bùi Hoàng Long nhận xét.
Giới hạn nào cho sự thể hiện mình trên mạng xã hội
Sự nổi tiếng có sức hấp dẫn khó cưỡng và mạng xã hội thực sự tạo nên môi trường cũng như cơ hội cho sự nổi tiếng ấy. Việc mỗi cá nhân, đặc biệt người trẻ xác định đúng-sai cho một vấn đề thực sự mong manh khi câu chuyện này hôm nay có thể đang đúng và cả cộng đồng đang ủng hộ. Nhưng khi đầy đủ thông tin hoặc soi rọi các góc cạnh khác nhau bỗng trở thành sai, thậm chí vi phạm luật pháp.
Ngay như câu chuyện râm ran trên mạng xã hội những ngày gần đây về trường hợp công an bắt được đường dây bán dâm của các người mẫu, hoa hậu. Để đảm bảo an toàn thông tin cá nhân của những trường hợp bị bắt, báo chí sử dụng tên viết tắt bằng chữ cái đầu. Rất nhiều trang facebook ngay lập tức đã quy chụp, thậm chí xuyên tạc thông tin về các hoa hậu có tên trùng với chữ cái đầu này. Và kết quả, sẽ có không ít chủ trang cá nhân đứng trước nguy cơ xử phạt vi phạm hành chính khi có hành vi lăng mạ, bôi nhọ danh dự người khác.
Để giữ được bản thân an toàn trong đời thực cũng như trên mạng xã hội theo Bùi Hoàng Long cần xây dựng cho mình những nguyên tắc riêng và luôn tuân thủ trong mọi trường hợp. Việc này trước hết sẽ giúp mọi người, đặc biệt người trẻ tạm kiểm soát được hoạt động trên mạng xã hội, tránh được những hành động theo phong trào hoặc xu hướng bất chấp để nổi tiếng. Việc tiếp nhận thông tin cũng cần lựa chọn thái độ và hành động phản ứng một cách hợp lý. Ở đây, rèn luyện tư duy, cách đánh giá đa chiều sẽ khiến mỗi cá nhân xử lí vấn đề cẩn trọng và phù hợp.
Nhu cầu bộc lộ bản thân, thể hiện cá tính và khẳng định mình trên trang cá nhân vẫn là nhu cầu có thực. Vậy làm thế nào để những thứ chúng ta đưa lên trang cá nhân trở nên hấp dẫn, thu hút mà không vi phạm pháp luật, không vi phạm đạo đức và không gây mất an toàn cho mọi người?
Hoàng Long cho rằng mỗi bạn trẻ nên hiểu rõ bản thân, chắc chắn về điều mình muốn và có chính kiến riêng để không bị tác động từ các trào lưu xã hội. Bên cạnh đó, các bạn trẻ cũng cần trau dồi thêm sự hiểu biết về chân, thiện, mỹ để thấy rằng có rất nhiều thứ đẹp đẽ, sáng tạo và khác biệt có thể tạo ra mà không làm ảnh hưởng tới bản thân và cộng đồng. Thể hiện bản thân không xấu, chỉ xấu khi người ta bất chấp, sẵn sàng tạo nên những thứ xấu xí, phản cảm để nổi tiếng.
Thế giới rộng mở, đồng nghĩa người trẻ có thể dễ dàng tiếp cận với các công cụ hỗ trợ để tạo nên các giá trị phục vụ phát triển bản thân, thể hiện với cộng đồng. Nhưng để sử dụng các công cụ ấy đòi hỏi các bạn phải trau dồi kiến thức, sự hiểu biết kết hợp cá tính riêng để tạo ra những nội dung có giá trị cho cộng đồng. Nội dung chính là phương thức thể hiện bản thân trên mỗi trang cá nhân, đồng thời giúp bạn rèn luyện khả năng viết lách, tổ chức hình ảnh khá giống “một tòa soạn thu nhỏ”.
“Ranh giới giữa việc tạo dựng thương hiệu cá nhân với việc đánh mất mình trên mạng xã hội khá mong manh. ”, Bùi Hoàng Long nhấn mạnh.
Làm người nổi tiếng, dù ngoài đời thực hay trên mạng xã hội đồng nghĩa việc bạn trẻ sẽ phải đối mặt cùng lúc cả những ngọt ngào, thú vị, hấp dẫn lẫn những thị phi, mất mát. Mạng xã hội bùng nổ, tạo điều kiện để nhiều người trong số chúng ta nổi tiếng hơn nhưng đồng thời cũng như chất gây nghiện, như doping khiến người trẻ quên đi ranh giới của an toàn, của vi phạm pháp luật. Xác định rõ ranh giới an toàn cùng việc đầu tư cho những nội dung thú vị, hấp dẫn sẽ khiến trang cá nhân của bạn dần trở nên hấp dẫn hơn, đồng thời bạn cũng rèn luyện được khả năng quản trị bản thân.
Mời các bạn bấm nút nghe nội dung Bùi Hoàng Long chia sẻ
