Thành phố Cảng có vị trí địa lý đặc biệt, nguồn tài nguyên thiên nhiên vừa có giá trị khai thác, sử dụng, vừa có giá trị bảo tồn, bảo vệ tạo ra lợi thế phát triển theo định hướng bền vững.
Hải Phòng có 8/15, quận, huyện tiếp giáp với biển và 2 huyện đảo Cát Hải và Bạch Long Vỹ. Vùng biển Hải Phòng được biết đến bởi có tính đặc thù cao về đa dạng sinh học, có giá trị bảo tồn cao như rừng ngập mặn, san hô, cỏ biển, rạn đá, tùng áng, bãi triều, cửa sông và vùng đáy biển rộng lớn, với diện tích khoảng 4.000 km2. Nhiều chuyên gia trong và ngoài nước nhận định vùng biển Cát Bà, nhất là vịnh Lan Hạ là khu vực có đa dạng sinh học cao nhất vịnh Bắc Bộ với nhiều hệ sinh thái tiêu biểu và loài sinh vật biển quý hiếm, vẫn giữ được nét hoang sơ còn nguyên vẹn. Theo quy hoạch, việc gìn giữ và bảo vệ tài nguyên tự nhiên cần được chú trọng, nhất là đối với Cát Bà, địa danh vừa được UNESCO công nhận là Di sản địa chất quốc tế.
Theo ông Nguyễn Quang Vinh, Phó chủ tịch UBND huyện Cát Hải, mọi hoạt động kinh tế, quy hoạch, cần theo hướng phát triển xanh. “Trong quá trình thu hút đầu tư, cũng như thẩm định cấp phép các dự án, huyện và thành phố ưu tiên phát triển xanh…những dự án có cam kết bảo vệ môi trường sẽ được ưu tiên, coi trọng”, ông Vinh khẳng định.
Để khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên và bảo vệ môi trường biển, Hải Phòng đã triển khai một số giải pháp khả thi, nhất là việc xây dựng các chính sách, triển khai một số chương trình, chú trọng hợp tác quốc tế như thành lập Khu bảo tồn biển Bạch Long Vỹ, Khu Dự trữ sinh quyển Cát Bà; Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên và bảo vệ môi trường biển đảo; Kết hợp hài hòa giữa bảo tồn với khai thác sử dụng hợp lý đa dạng sinh học biển và phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.
Ông Đỗ Xuân Thiệp, hạt trưởng Hạt kiểm lâm Vườn quốc gia Cát Bà cho rằng, Cát Bà có đặc điểm có cả sinh thái rừng, cả sinh thái biển nên công tác bảo vệ rất nặng nề…
“Chúng tôi luôn tổ chức tuần tra, kiểm soát để ngăn ngừa những vi phạm liên quan đến khai thác tài nguyên trái phép”, ông Thiệp nhấn mạnh.
Tuy nhiên, một số vấn đề bất cập đã nảy sinh trong quá trình khai thác sử dụng bền vững tài nguyên biển như: suy giảm không gian các hệ sinh thái tự nhiên; suy giảm đa dạng sinh học do mất không gian sống và môi trường bị thay đổi; suy giảm nguồn lợi biển và các loài quý hiếm có giá trị kinh tế và bảo tồn cao... Ông Nguyễn Văn Thịu, Giám đốc vườn quốc gia Cát Bà khẳng định: “Bảo tồn vùng lõi là vô cùng nghiêm ngặt, để bảo tồn, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên… mọi hoạt động trong vùng lõi đều phải báo cáo UNESCO… chúng ta thực hiện theo Luật Di sản, vì đây là căn cứ pháp lý để chúng tôi bảo vệ”.
Nhiều giải pháp để hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường đã được thành phố đặc biệt quan tâm. Đặc biệt việc tăng cường khuyến khích các ngành, đơn vị khai thác sử dụng tài nguyên áp dụng hệ thống quản lý môi trường để giảm thiểu ô nhiễm trong hoạt động phát triển kinh tế đã góp phần chuyển đổi nhận thức, ý thức của người dân, doanh nghiệp.
Ông Phạm Vũ Hoàng, Tổng quản lý Flamengo Resort Cát Bà chia sẻ: “Chúng tôi xây dựng các công trình theo hướng đón gió thiên nhiên, giảm điện cho điều hòa, ngoài ra nước chúng tôi cũng làm tuần hoàn, nước thải mà du khách sử dụng, chúng tôi lọc sạch và dùng tưới cây”.
Hải Phòng cũng là địa phương nghiêm túc thực hiện các quy định về đánh bắt thủ hải sản hợp pháp, không sử dụng các phương tiện hủy diệt nhằm sử dụng bền vững tài nguyên và bảo vệ môi trường biển. Các hướng dẫn của cơ quan chức năng đã góp phần chuyển đổi nhận thức của các chủ tầu, người đánh bắt hải sản. Theo đại tá Nguyễn Mạnh Hiệp, Phó chính ủy BĐBP thành phố Hải Phòng, sự thay đổi nhận thức này đã làm cho việc khai thác hải sản bền vững và hiệu quả hơn
“Thông qua tuyên truyền, hàng trăm tàu và hàng nghìn ngư dân đã hiểu đâu là đánh bắt hải sản hợp pháp… chúng tôi rất mừng là nhờ công tác tuyên truyền nên số lượng tàu vi phạm đã giảm hẳn”, đại tá Nguyễn Mạnh Hiệp bày tỏ.
Với nhiều hoạt động cụ thể, các chương trình, kế hoạch được ban hành về xây dựng và phát triển KTXH các khu vực ven biển và hải đảo, Hải Phòng đã khai thác được những thế mạnh và tiềm năng về biển; góp phần thực hiện thành công các mục tiêu chiến lược “Mạnh về biển, làm giàu từ biển” của Việt Nam.