Theo đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Hưng Yên), các vụ hành hung nhân viên y tế có xu hướng xảy ra thường xuyên hơn, nghiêm trọng hơn. Trong khi đội ngũ cán bộ y tế phải chịu nhiều áp lực, cần được bảo vệ để toàn tâm, toàn ý cho công việc cứu người.
"Chúng tôi yêu nghề, yêu những người bệnh của chúng tôi đang chăm sóc mỗi ngày, nhưng xin đừng để chúng tôi vừa cứu người vừa phải gánh chịu trách nhiệm một cách không công bằng." - Đại biểu Trần Khánh Thu chia sẻ.
Theo đại biểu, đã có rất nhiều chính sách về y tế vượt trội, thiết thực được ban hành nhưng vẫn thiếu hành lang pháp lý đủ mạnh để bảo vệ nhân viên y tế trong lúc họ nỗ lực cứu chữa người bệnh. Từ đó, đại biểu Khánh Thu đề nghị cần có chế tài pháp lý nghiêm khắc đối với những hành vi xâm phạm, bạo hành nhân viên y tế trong thời gian làm việc.
Cụ thể, đại biểu đề xuất bổ sung vào Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026; Tại Điều 3, mục 3.7, trang 7, dòng thứ 9 từ dưới lên: Tập trung nâng cao năng lực hệ thống y tế, giám sát, cảnh báo sớm, khống chế kịp thời dịch bệnh; tăng cường thực hiện Chương trình Tiêm chủng mở rộng. Bảo đảm cán bộ, nhân viên y tế được làm việc trong môi trường y tế an toàn: Trường hợp dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc dùng thủ đoạn khác cản trở cán bộ, nhân viên y tế khi thực hiện nhiệm vụ tại cơ sở y tế là hành vi chống người đang thi hành công vụ.
“Đề nghị các cơ quan chức năng nghiên cứu, công nhận liệt sĩ đối với trường hợp nhân viên y tế hy sinh và là thương binh khi nhân viên y tế bị thương khi làm nhiệm vụ.” - Đại biểu Trần Khánh Thu đề xuất.
Cũng có ý kiến về lĩnh vực y tế, Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn Tp.Hồ Chí Minh) chỉ ra môi trường làm việc của nhân viên y tế chưa được bảo đảm với ba khó khăn lớn.
Thứ nhất là thu nhập. Lương bổng của nhân viên ngành y tế gần như chưa thay đổi, đặc biệt là với các lĩnh vực như y tế dự phòng, nơi nhân sự vẫn còn hết sức khó khăn.
Thứ hai là môi trường làm việc thiếu thốn. Tình trạng thiếu thuốc, máy móc hư hỏng vẫn xảy ra ở một số đơn vị. Bài toán mua sắm trang thiết bị để vừa bảo đảm cung cấp, vừa đúng luật, vừa không gây hệ lụy về sau vẫn chưa có lời giải tối ưu.
Thứ ba, và cũng là điều đáng buồn nhất, là tình trạng bạo hành nhân viên y tế. Theo đại biểu Phạm Khánh Phong Lan bạo lực trong các cơ sở y tế không phải bây giờ mới xảy ra. Mỗi lần như vậy, báo chí đưa tin vài ngày rồi mọi chuyện lại lắng xuống, không giải quyết được tận gốc của vấn đề.
"Bác sĩ, nhân viên y tế chúng tôi tập trung vào chuyên môn, không đủ sức và cũng không dám dùng bạo lực để đáp trả khi bị tấn công. Ngành Y tế lại không thể như ngành hàng không là cấm bay người này, người kia vì tội gây rối trên máy bay. Chúng tôi không thể cấm người vi phạm là về sau không được chữa bệnh hay không được khám bệnh." - Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan nói.
Đồng thời, đại biểu đề nghị có những giải pháp căn cơ để bảo đảm an toàn, điều kiện chuyên môn cũng như đãi ngộ cho nhân viên y tế. Có như vậy, ngành y mới phục vụ người dân được tốt hơn.
Không chỉ các đại biểu công tác trong ngành Y tế mà các đại biểu Quốc hội khác cũng rất bức xúc với tình trạng nhân viên y tế bị hành hung.
“Những hành vi bạo lực, không chỉ trong ngành y tế mà trong tất cả các lĩnh vực đời sống đều cần phải được loại trừ. Trong lĩnh vực y tế thì trước hết phải duy trì an ninh, an toàn, trật tự trong các bệnh viện, trung tâm y tế. Cơ sở phải rà soát lại các quy định, quy chế và kiểm soát thực hiện kỉ luật cho thực sự hiệu quả. Tuy nhiên đấy mới là giải quyết phần ngọn, còn căn bản đó là vấn đề đạo đức xã hội.” - Đại biểu Trần Văn Lâm (Đoàn Bắc Ninh) cho hay.
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cho rằng nhân viên y tế rất quan tâm, chăm sóc người bệnh. Tuy nhiên, họ không chỉ chăm sóc một người mà phải chăm sóc rất nhiều người bệnh khác nữa. Vì vậy đôi khi, họ có thể chậm trễ một chút trong việc chăm sóc bệnh nhân. Thế nhưng nếu vì lý do đó mà người thân của bệnh nhân có những thái độ, lời lẽ, cử chỉ hành hung, bạo lực nhân viên y tế là điều không thể chấp nhận.
Đại biểu Phạm Văn Hòa đề nghị phải là có sự xử lý nghiêm minh với những trường hợp này và tùy tính chất, mức độ của hành vi mà xử lý hình sự để làm gương, răn đe, phòng ngừa, cảnh tỉnh những đối tượng khác, để họ không dám hành hung nhân viên y tế.
Có thể nói là tình trạng nhân viên ngành y tế bị bạo hành trong các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã và đang là vấn đề nóng trong ngành y tế suốt một thời gian dài. Những vụ bạo hành này không chỉ ảnh hưởng nghiêm trọng đến vấn đề an ninh, an toàn bệnh viện mà còn đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng của nhân viên y tế, người bệnh và người thân của người bệnh tại bệnh viện; gây bức xúc trong dư luận xã hội; làm tổn thương tâm lý, giảm tinh thần làm việc của đội ngũ nhân viên y tế.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, để giảm thiểu tình trạng này, ngành y tế đã có nhiều giải pháp như có quy chế phối hợp với Bộ Công an trong công tác bảo đảm an ninh trật tự trong lĩnh vực y tế, hỗ trợ các cơ sở y tế trong việc giải quyết tình trạng bạo lực đối với nhân viên y tế. Bộ Y tế cũng tăng cường các giải pháp để giảm tải tình trạng quá tải, tăng cường chất lượng dịch vụ, sự hài lòng của người bệnh và trong thời gian qua, sự nỗ lực này đã được người dân và nhiều đại biểu quốc hội đánh giá tích cực.
Đồng thời, Bộ Y tế tăng cường công tác phối hợp cùng với địa phương, lên tiếng đề nghị xử lý nghiêm minh các vụ việc nhân viên y tế bị bạo hành. Quan trọng hơn nữa là tham mưu các cơ chế chính sách liên quan đến vấn đề xử lý các hành vi dùng vũ lực đe dọa nhân viên ngành y tế khi đang làm nhiệm vụ.
“Gần đây nhất là khi xây dựng Luật Khám chữa bệnh sửa đổi năm 2023, tại Điều 114, khi Bộ Y tế xây dựng trình Chính phủ và trình sang Quốc hội thì cũng đã quy định các nội dung liên quan đến việc đảm bảo an ninh, an toàn bệnh viện. Và trong các hành vi bị cấm của Điều 7, cũng có những quy định liên quan đến việc xâm phạm tính mạng, sức khỏe của nhân viên y tế khi đang làm nhiệm vụ. Khi đó, chúng tôi đã rất mong muốn có những giải pháp mạnh mẽ hơn nữa như coi việc bạo hành nhân viên y tế khi đang làm nhiệm vụ là một hành vi chống người thi hành công vụ. Nhưng rất tiếc Luật Khám chữa bệnh năm 2023 chưa đưa được nội dung này vào để triển khai thực hiện.” - Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho hay.
Theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, hiện nay, hầu hết các vụ việc hành hung nhân viên y tế khi đang làm nhiệm vụ đều chỉ đưa vào tội gây rối trật tự công cộng trong Bộ Luật hình sự, thậm chí có nhiều vụ việc chỉ xử phạt hành chính. Vì vậy, Bộ trưởng Đào Hồng Lan đề nghị: “Chúng tôi rất mong muốn trong nghị quyết của Quốc hội đưa thêm nội dung: hành hung nhân viên ngành y tế trong lúc đang thực hiện nhiệm vụ khám bệnh, chữa bệnh, cứu người là một hình thức chống người thi hành công vụ để chúng ta có những giải pháp xử lý mạnh mẽ hơn, mang tính chất răn đe để bảo vệ đội ngũ nhân viên ngành y tế.”
