Tòa nhà "Hàm cá mập" không phải là công trình đẹp, phá dỡ là đúng

Chị Quỳnh Hoa - một người Hà Nội gốc vui mừng khi UBND TP. Hà Nội thực hiện chủ trương mở rộng không gian Hồ Gươm. Là thợ chụp ảnh quanh Bờ Hồ suốt hơn 30 năm nay, chị chứng kiến nhiều sự thay đổi của không gian Hồ Hoàn Kiếm. Trong bối cảnh nhu cầu của người dân Hà Nội và khách du lịch đến thăm di tích Quốc gia đặc biệt ngày một đông theo chị Hoa việc mở rộng không gian Hồ Gươm là quyết định đúng đắn, sáng suốt.

"Mở rộng để khu vực Bờ Hồ được thoáng đáng, đẹp hơn. Sau này nếu được mở rộng ở phía Đông thì khu vực đền Bà Kiệu tạo ra không gian rất rộng, ngôi đền cổ kính của Hà Nội chắc chắn đẹp hơn, phù hợp cảnh quan linh thiêng, cổ kính của Hồ Hoàn Kiếm", chị Quỳnh Hoa chia sẻ.

Ông Vũ Hùng - một người dân gốc Hà Nội và hiện sinh sống ở khu phố cổ vui mừng nói, việc TP. Hà Nội quyết tâm mở rộng không gian Hồ Gươm là một tin tốt lành của không chỉ Người Hà Nội mà còn của du khách trong nước và quốc tế.

Hàng ngày vãn cảnh, nghỉ ngơi, tập thể dục ở Bờ Hồ, ông Hùng cảm nhận rõ sự quá tải của các khu vực quanh Hồ Hoàn Kiếm. Khách du lịch ngày một đông trong khi không còn không gian để người dân thư giãn, ngắm cảnh và tham gia các hoạt động cộng đồng.

"Mở rộng không gian, trồng thêm cây xanh, chỉnh trang lại các công trình, kiến trúc cổ chứ không nên xây dựng, bê tông hóa. Bản thân Hồ Hoàn Kiếm đã rất đẹp không cần thiết phải có thêm công trình mới mọc lên", ông Vũ Hùng đề xuất.

Dự kiến, phạm vi nghiên cứu quy hoạch mở rộng không gian Hồ Gươm được UBND quận Hoàn Kiếm đề xuất là đoạn phố Đinh Tiên Hoàng, từ phố Trần Nguyên Hãn đến trụ sở Sở Văn hóa và Thể thao ở phố Hàng Dầu. Khu vực này hiện có trụ sở Tổng công ty Điện lực TP. Hà Nội và dãy số nhà lẻ từ 61 đến 67.

Ở mặt phố Đinh Tiên Hoàng, khu đất giáp các di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh như đền Ngọc Sơn, cầu Thê Húc, Tháp Bút và gần khu vực tượng đài Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh. Cạnh tượng đài là đền Bà Kiệu, một trong những ngôi đền thờ Mẫu đầu tiên của Việt Nam.

Ngoài khu vực phía đông Hồ Gươm, Hà Nội cũng bắt đầu nghiên cứu quy hoạch mở rộng quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục. Đặc biệt, Hà Nội còn dự kiến phá bỏ tòa "Hàm cá mập" ở số 7 Đinh Tiên Hoàng để cải tạo không gian, cảnh quan khu vực hồ.

Nói về đề xuất phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập" để cải tạo không gian, cảnh quan và xây dựng không gian ngầm, là một người Hà Nội, ông Vũ Hùng nói vui không chỉ ủng hộ "100%" mà "1000/1000" bởi công trình này như bức tường chắn ngang điểm kết nối giữa khu phố cổ và Hồ Gươm, khiến Hồ Gươm bị thu nhỏ lại, hẹp không gian và che khuất tầm nhìn.

"Tòa nhà này không có ý nghĩa gì từ cái tên đến kiến trúc. Một công trình không tạo ra một dấu ấn gì về cảnh quan. Trong khi đó lại làm hẹp không gian của quảng trường Đông Kinh-Nghĩa Thục. Nếu phá dỡ công trình này đi tạo ra không gian rất thoáng đãng cho cả Hồ Gươm chứ không chỉ là quảng trường Đông Kinh-Nghĩa Thục", ông Vũ Hùng nói.

Là một Việt kiều năm nào cũng về Hà Nội nghỉ ngơi, tham quan, ông Phan Thanh Như không bình luận sự xấu-đẹp của công trình "Hàm cá mập" mà theo góc nhìn của ông công trình này đã cũ, tòa nhà chắn ngang giữa khu phố cổ với Bờ Hồ gây khó khăn cho người dân và khách du lịch khi tham quan.

"Khi về Hà Nội hầu như ngày nào tôi cũng ra Bờ Hồ ngắm cảnh. Tòa nhà "Hàm cá mập" tôi cũng lên rất nhiều lần rồi nhưng nó đã quá cũ và không hợp cảnh quan. Hà Nội quyết tâm phá dỡ tôi nghĩ là chủ trương rất đúng', ông Phan Thanh Như chia sẻ.

Dưới con mắt của một thợ chụp ảnh, chị Quỳnh Hoa cũng đánh giá công trình "Hàm cá mập" không phải là một công trình đẹp để phải luyến tiếc nếu phá bỏ.

"Những công trình cổ của Hà Nội, của Hồ Gươm thì phải giữ lại. Còn một công trình không đẹp, không gắn với di tích lịch sử, không phải là di sản thì nên bỏ để tạo không gian mở cho người dân và khách du lịch", chị Quỳnh Hoa chia sẻ.

Chị Quỳnh Hoa cũng mong muốn cùng với việc mở rộng không gian Hồ Gươm, thành phố Hà Nội cũng cần chỉnh trang lại các công trình, vườn hoa, cây cảnh xung quanh Hồ Hoàn Kiếm.

"Tôi là người dân bình thường, trình độ bình thường mà tôi còn chưa thấy đạt yêu cầu, thành phố cần chỉnh trang cảnh quan lại cho đẹp hơn", chị Quỳnh Hoa nêu suy nghĩ.

Phá dỡ toà nhà "Hàm cá mập" sẽ mở ra sự kết nối giữa phố cổ với Hồ Gươm

Chia sẻ quan điểm với P/V VOV2, KTS Lê Hoàng Phương - Giám đốc Trung tâm kiến trúc, quy hoạch Hà Nội - Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn quốc gia (đơn vị chủ trì lập đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065 và tham gia phần chính Quy hoạch Thủ đô thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050) cho biết, công trình 'Hàm cá mập' nhận được nhiều tranh luận trong giới kiến trúc, quy hoạch.

"Việc nghiên cứu thay đổi hay xóa bỏ công trình này tôi nghĩ cũng là một giải pháp nghiên cứu, thiết kế từ đó lựa chọn một giải pháp tốt hơn cho Hồ Gươm. Câu hỏi quan trọng đặt ra là khi thực hiện phương án phá bỏ thì nguồn lực ở đâu để triển khai?", ông Lê Hoàng Phương nêu quan điểm.

Cũng theo ông Phương, nếu phá bỏ công trình "Hàm cá mập", Hồ Gươm sẽ có một không gian quảng trường rộng lớn ở phía Bắc Hồ Gươm, kết nối trực tiếp với không gian phố cố. Đây cũng là vị trí thuận lợi để mở rộng không gian của Bờ Hồ trong bối cảnh các vị trí còn lại không có mặt bằng phù hợp để bổ sung không gian rộng hơn cho Hồ Gươm.

Trong khi đó, TS.KTS Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch Chi hội Kiến trúc sư Cảnh quan Việt Nam, Trưởng bộ môn Kiến trúc cảnh quan, Khoa Kiến trúc và Quy hoạch (Trường Đại học Xây dựng Hà Nội) cũng cho rằng, "Hàm cá mập" là công trình có nhiều thăng trầm từ khi được xây dựng.

Tuy nhiên, nếu nhìn góc độ vĩ mô, Quảng trường Đông kinh Nghĩa thục hiện nay quá nhỏ về diện tích, không đủ không gian cho các hoạt động có quy mô lớn và chưa xứng tầm cho các sự kiện lớn cấp thành phố và quốc gia.

Khu vực này được mở rộng sẽ tăng khả năng kết nối với tuyến phố Đinh Liệt, tạo không gian mở cho trục phố. Việc này sẽ bổ sung sự hấp dẫn cho quảng trường và nâng cao chất lượng cảnh quan Hồ Gươm.

"Có thể nhiều người tiếc nuối công trình này vì đây là điểm check-in quen thuộc của rất nhiều khách du lịch. Tuy nhiên không chỉ mỗi công trình “hàm cá mập” là điểm check-in lý tưởng, mà còn rất nhiều điểm khác. Đặc biệt khi được mở rộng, các điểm check-in mới sẽ còn có nhiều không gian và góc nhìn hấp dẫn khi có tính kết nối tốt hơn giữa Hồ Gươm với các tuyến đường lân cận...", TS.KTS Phạm Anh Tuấn nói.

Tòa nhà “Hàm cá mập” không phải tên gọi chính thức của tòa nhà này. Đây vốn là tòa trung tâm thương mại ở số 7 Đinh Tiên Hoàng, được xây dựng từ khoảng năm 1991 đến 1993 trên nền Nhà xe điện cũ và Bách hóa Bờ Hồ.

Tòa nhà có diện tích sàn 310 m2, được UBND TP Hà Nội cho một đơn vị thành viên của Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) thuê đất và xây dựng từ năm 1993 với mục đích làm trung tâm thương mại. Sau khi Transerco thành lập, năm 2007, UBND TP Hà Nội tiếp tục cho đơn vị này thuê khu đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho Transerco.

Sau hơn 30 năm hoạt động, tòa nhà “Hàm cá mập” đã trở thành địa điểm "check-in" yêu thích của người dân và du khách. Đây là vị trí đắc địa được đông đảo người dân và du khách lựa chọn ghé thăm mỗi khi có các chương trình bắn pháo hoa, lễ hội âm nhạc ở quảng trường.

Tòa nhà có tầm nhìn ra hồ Gươm và Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục. Hiện nay, từ tầng 2 đến tầng 6 là các nhà hàng, quán cà phê... với ban công có tầm nhìn bao quát trung tâm Thủ đô.

Về nội dung nghiên cứu ý tưởng, định hướng giải pháp, UBND TP Hà Nội tán thành phương án đề xuất phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập", đề xuất không gian ngầm tại khu vực quảng trường hiện có và không gian mở rộng (sau khi phá bỏ tòa nhà "Hàm cá mập").

Đồng thời, nghiên cứu khoảng 3 tầng hầm, đề xuất cụ thể chức năng sử dụng tầng hầm (nên bố trí không gian văn hóa, thương mại tại tầng hầm 1, khu vực đỗ xe tại tầng hầm 2,3).

Trường hợp không bố trí đỗ xe, Hà Nội cho rằng có thể sử dụng thành không gian lưỡng dụng.

UBND thành phố yêu cầu nghiên cứu việc tác động thay đổi cảnh quan đối với khu vực mặt đứng tòa nhà Long Vân - Hồng Vân; khu vực cảnh quan công trình tòa nhà Thủy tạ, Trung tâm thông tin văn hóa Hồ Gươm và khu vực nhà dân hiện có giữ lại tiếp giáp phố Cầu Gỗ.