Hết lòng vì cộng đồng, tâm huyết với công tác bảo tồn di sản, anh Nguyễn Dân Huy, Phó Chủ tịch UBND phường Ba Đình, Hà Nội đã biến những chiếc xe đạp cũ trở thành món quà thiết thực cho học sinh vùng cao, đồng thời tái hiện thành công nhiều nét văn hóa xưa để du khách tìm hiểu, trải nghiệm.
Nghe bài viết dưới đây:
Leng keng tới trường
Thấu hiểu nỗi khó khăn, vất vả của trẻ em vùng cao, tháng 8/2024, ông Nguyễn Dân Huy, Phó Chủ tịch UBND phường Ba Đình, Hà Nội, kêu gọi người dân ủng hộ xe đạp cũ. Sau đó, đích thân ông vận động cộng đồng chung tay sửa chữa, thay thế phụ tùng, sơn sửa, làm mới, rồi tổ chức trao tặng cho học sinh ở các tỉnh vùng cao.
Sau một năm triển khai, hoạt động này với tên gọi “Leng keng tới trường” đã biến hàng trăm chiếc xe đạp cũ trở thành những món quà thiết thực tặng các em nhỏ tại các bản làng vùng cao còn nhiều khó khăn.
Như tại tỉnh Tuyên Quang, chiếc xe đạp đã rút ngắn quãng đường và thời gian đến lớp cho hàng chục học sinh. Đây là đánh giá của thầy Phan Nhật Tuyên, Hiệu trưởng Trường Tiểu học xã Du Già, tỉnh Tuyên Quang - nơi được nhận hàng chục chiếc xe đạp cùng với nhiều ba lô, sách, vở, đồ dùng học tập từ hoạt động này.
“Trước đây, khi chưa có xe, phụ huynh thường phải chở các em đến trường. Từ khi được tặng xe, các em tự đạp xe đến lớp, bớt vất vả, đảm bảo về giờ giấc. Tới trường, các em cũng phấn khởi và hứng thú học tập hơn”, thầy Tuyên cho biết.
Không chỉ đem đến niềm vui cho người nhận, chiếc xe đạp cũ với những vòng quay mới còn khiến chị Đào Lan Phương, ở phường Ba Đình nói riêng và những người tặng xe nói chung, dâng trào cảm xúc.
“Em tham gia hành trình lên trao tặng xe và đồ dùng học tập cho trẻ em vùng cao. Chứng kiến các em nhỏ đi lại khó khăn và niềm vui khi được nhận xe, em dâng trào cảm xúc hạnh phúc, thấy mình đã được góp một phần nhỏ bé để tiếp sức cho học sinh vùng cao đến trường”, chị Phương chia sẻ.
“Leng keng tới trường” là mũi tên trúng nhiều đích. Những người tham gia vào các công đoạn: sơn, sửa, thay thế phụ tùng… cũng đều thấy mình sống nhân văn hơn khi được góp sức giúp ích cho đời.
“Em tham gia vào việc sơn, tô vẽ để chiếc xe nhìn mới hơn và đáng yêu hơn. Công đoạn này cần sự tỉ mỉ. Đây là việc làm ý nghĩa nên em rất hào hứng, chăm chút cho từng đường nét”, Nguyễn Nhật Anh, sinh viên một trường đại học tham gia công đoạn sơn, sửa xe, chia sẻ.
“Leng keng đến trường” vẫn đang vang xa. Hàng tuần, những chiếc xe đạp không dùng tới tiếp tục được tập kết, sơn sửa, bảo dưỡng trong niềm vui của người thực hiện. Những chiếc xe đạp cũ với vòng đời mới chở theo yêu thương để mang con chữ đến gần hơn trẻ em vùng cao.
Leng keng di sản
Trăn trở trước sự mai một của một số di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, năm 2022, ông Nguyễn Dân Huy và các cộng sự triển khai dự án “Leng keng di sản”.
Dự án xây dựng các toa tàu, bố trí quanh hồ Trúc Bạch, mô phỏng những nét đẹp văn hóa, truyền thống, di sản của Hà Nội, tổ chức các hoạt động tham quan, quảng bá.
Tại mỗi toa, du khách có thể trải nghiệm, khám phá và tìm hiểu về các giá trị văn hóa truyền thống của Hà Nội.
Như tại toa 1, dự án khắc họa cuộc sống thường nhật của người dân Hà Nội trong thời kỳ bao cấp. Trải nghiệm không gian trưng bày, du khách có cảm giác được trở về quá khứ với những món đồ xưa cũ, như nồi gang, bếp dầu, cân đĩa,... Đây là những vật dụng ít thấy trong xã hội hiện đại.
Ở những toa khác, du khách bắt gặp hình ảnh thân thuộc một thời. Đó là quầy trà đá cùng sạp báo giấy. Bộ ấm chén, hộp bánh, hộp kẹo… được đặt trên những vật liệu thô sơ như gỗ, tre, nứa,… Nơi đây còn phục vụ các món ăn và đồ uống mang đậm hương vị Hà Nội xưa.
Dù mới vận hành thử nghiệm nhưng “Leng keng di sản” đã tiếp đón nhiều đoàn khách trong nước và quốc tế. Trong đó, có nhiều vị khách đặc biệt, có thể kể đến là Đại sứ Phần Lan, Đại sứ New Zealand, Đại sứ Cuba tại Việt Nam và một số vận động viên hàng đầu quốc tế. Tất cả đều phản hồi tích cực về dự án.
Những ý tưởng nảy sinh từ tấm lòng và sự tâm huyết
Là cán bộ lãnh đạo nhưng ông Nguyễn Dân Huy luôn gần dân. Ông quan niệm làm quản lý không chỉ dừng lại ở việc ban hành kế hoạch, rồi chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai và báo cáo kết quả lên cấp trên. Mà cán bộ phải dành thời gian đi xuống phố, trực tiếp tham gia các hoạt động phát triển kinh tế, xã hội cùng người dân.
“Khi tham gia lao động với người dân, ví dụ như cùng dọn dẹp môi trường, thực hiện các chương trình thiện nguyện…. ta mới hiểu được cuộc sống, tâm tư, nguyện vọng của người dân”, ông Huy phân tích.
Sống và làm việc theo tư tưởng ấy, ông Huy không chỉ nắm bắt cuộc sống của người dân trên địa bàn phường Trúc Bạch cũ, nay là phường Ba Đình mới, mà còn hiểu rõ đời sống của đồng bào vùng cao. “Leng keng tới trường” nảy sinh từ thực tế ấy.
“Trong nhiều chuyến công tác vùng cao, tôi thấy con đường đến trường của các em nhỏ quá vất vả. Có những em, thời gian đi trên đường nhiều hơn thời gian ngồi trên lớp. Trong khi đó, tôi biết trên địa bàn phường - nơi mình làm công tác quản lý, nhiều hộ gia đình có xe đạp cũ không dùng đến. Tôi nghĩ nếu những chiếc xe ấy đến được tay các em nhỏ nơi vùng cao thì sẽ hữu dụng”, ông Huy chia sẻ.
Nghĩ là làm, ông Huy kêu gọi cán bộ và các hộ gia đình trong phường - ai có xe đạp cũ tặng lại cho “Leng keng đến trường”, đồng thời hô hào người dân cùng nhau “góp công góp của”, sơn, sửa, bảo dưỡng, làm mới những chiếc xe trước khi mang lên tặng cho học sinh vùng cao.
“Leng keng di sản” cũng được khởi tạo theo cách đó. Ông Huy sống và gắn bó với Hà Nội từ nhỏ. Đến nay, khi ở tuổi U50, ông thấy nhiều nét văn hóa truyền thống không còn nữa. Trăn trở trước sự mai một của những nét đẹp ấy, đồng thời nhận thấy đó là cơ hội để người dân có thể phát triển kinh tế, xã hội nếu biết cách làm sống lại và khai thác các di sản. Nghĩ là làm, ông Huy xây dựng và thúc đẩy triển khai dự án “Leng keng di sản”.
“Dự án được triển khai theo mô hình 3 bên 1 mục tiêu. 3 bên ở đây, gồm: Bên thứ nhất là chính quyền, giữ vai trò xây dựng ý tưởng, chủ trì triển khai và kết nối các nguồn lực; Bên thứ hai là các tổ chức, cá nhân góp phần đầu tư để xây dựng các sản phẩm văn hóa, sản phẩm du lịch và cung cấp nguồn lực quản trị cũng như nguồn vốn để triển khai thực hiện dự án; Bên thứ ba là các hội, đoàn thể và người dân trên địa bàn cùng nhau thực hiện dự án. Một mục tiêu là thống nhất cùng nhau phát triển kinh tế, xã hội, bảo tồn và phát huy các di sản để phát triển văn hóa, du lịch”, ông Huy cho biết.
Để góp phần tạo nên thành công ban đầu của dự án, ông Huy và các cộng sự thường xuyên tranh thủ thời gian, tìm đến các nhà nghiên cứu, các nghệ nhân, kiến trúc sư…. để xin tư vấn và hỗ trợ.
Ông Huy cho biết, với “Leng keng di sản”, ông và các cộng sự vẫn đang nỗ lực hoàn thiện để thu hút người dân và du khách tới trải nghiệm, qua đó góp phần bảo tồn và phát huy các di sản, những giá trị văn hóa truyền thống.
Còn với “Leng keng tới trường”, ngoài việc tiếp nhận xe đạp cũ, rồi sơn, sửa bảo dưỡng, ông kêu gọi người dân đóng góp thiết bị, đồ dùng học tập để trao tặng cho học sinh vùng cao./.
