Theo Luật Bảo vệ môi trường năm 2020, phân loại rác tại nguồn là một trong những quy định có hiệu lực từ đầu năm nay. Theo đó, cá nhân, hộ gia đình phải phân loại chất thải rắn sinh hoạt làm 3 loại gồm: Tái chế, thực phẩm và khác. Nếu không phân loại, người dân sẽ bị xử phạt từ 500 nghìn đồng đến 1 triệu đồng.
Nghe bài viết "Quy định nằm trên giấy, người dân chưa phân loại rác" tại đây:
Thực hiện quy định này, nhiều gia đình đã tiến hành phân loại rác. Tuy nhiên, khi mang rác ra nơi tập kết, bà Phạm Thị Dung, ở quận Hoàng Mai, Hà Nội không khỏi thất vọng khi chứng kiến hình ảnh công nhân môi trường gom chung vào một xe.
Bà Dung kể nghe các phương tiện thông tin đại chúng truyền thông về nguy cơ ô nhiễm môi trường từ rác thải sinh hoạt và lợi ích của việc phân loại, bà đã chủ động sắm hai thùng rác nhỏ. Thùng màu xanh dùng để chứa các loại rác không gây độc, hại như thức ăn thừa, lá cây, rau, củ, quả, các chất hữu cơ… Thùng màu vàng dành để chứa các loại rác thải có khả năng tái chế, như giấy, nhựa, kim loại, cao su, nilon hay thủy tinh… Để đảm bảo “rác nào vào thùng đấy”, bà Dung còn vận động các thành viên trong gia đình cùng thực hiện.
Tuy nhiên, chưa kịp vui khi được chồng và các con hưởng ứng thì bà lại thất vọng ngay từ lần đầu mang rác ra nơi tập kết. “Nhà mình đã từng phân loại nhưng khi ra nơi thu gom, họ lại dồn vào chung một xe. Làm như thế mình thấy công sức mình phân loại không còn tác dụng gì nữa. Mấu chốt của vấn đề là ở khâu thu gom, họ có làm bài bản không mà thôi”, bà Dung dãi bày.
Là người trẻ, sống có trách nhiệm, bạn Nguyễn Phương Thanh, ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội thấy mình cần có những hành động nhỏ để bảo vệ môi trường. Thanh cho biết em từng bỏ tiền túi để mua hai thùng đựng rác nhỏ tặng mẹ, hướng dẫn và khuyến khích người thân trong gia đình phân loại rác khi bỏ vào thùng.
Thanh cũng từng rất hào hứng với “thành quả” rác được phân loại đúng cách. Tuy nhiên, khi nghe tiếng kẻng thu gom, mang hai thùng rác nhỏ ra nơi tập kết, em lại ê chề thất vọng, vì mọi công sức của em và gia đình đều vô nghĩa. “Khi mình đã phân loại rồi mà khi thu gom, công ty dịch vụ môi trường lại bị đổ chung vào với rác khác thì việc hân loại là vô nghĩa”, Phương Thanh chia sẻ.
Dù được phân loại nhưng khi mang ra bãi tập kết, rác lại bị đổ lẫn vào nhau. Thực tế phản cảm này khiến bà Nguyễn Thu Thủy và nhiều hộ gia đình tại một khu dân cư ở quận Thanh Xuân, Hà Nội không còn thiết tha với việc phân loại rác tại nhà.
Không chỉ bà con ở quận Thanh Xuân, Hoàng Mai hay Đống Đa mà rất nhiều người dân sống và làm việc ở Hà Nội đều nhận thấy lợi ích của việc phân loại rác tại nguồn. Như một cách để chung tay bảo vệ môi trường và vì sức khỏe của chính bản thân, họ đã từng chủ động phân loại rác tại nhà. Pháp luật cũng đã có những quy định cụ thể về việc phân loại, thu gom và xử lý rác.
Tuy nhiên, không biết vì lý do gì, các công ty hoạt động trong lĩnh vực môi trường và đô thị vẫn chưa "đồng bộ" trong việc thu gom, khiến người dân có cảm giác quy định về việc thu gom rác vẫn chỉ nằm trên giấy. Vì lãng phí công sức nên người dân cũng không thiết tha phân loại.
