Chuyện về thầy hiệu trưởng ở Nhật Bản với tình yêu tiếng Việt

6 “Sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài năm 2025” đều là những gương mặt tiêu biểu đã có nhiều đóng góp cho việc giữ gìn và lan tỏa tiếng Việt ở khắp nơi trên thế giới và là những thí sinh xuất sắc đã đạt giải trong cuộc thi “Tìm kiếm Sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài năm 2025” do Uỷ ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao tổ chức.

Thầy giáo Nguyễn Duy Anh – Hiệu trưởng trường Nhật ngữ GAG, Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Fukuoka, Nhật Bản, người đã cùng đồng nghiệp thành lập Trường Việt ngữ Đại Việt lớp học tiếng Việt cộng đồng đầu tiên tại Fukuoka từ năm 2019.

Thầy hiệu trưởng Duy Anh đồng thời khơi mở cuộc thi “Tìm kiếm Sứ giả tiếng Việt khu vực Kyushu”, và nhiều hội thảo ý nghĩa lan tỏa Tiếng Việt. Gương mặt, ánh mắt, nụ cười của thầy giáo trẻ rạng rỡ khi rời bục vinh danh “Sứ giả tiếng Việt” cùng một đồng nghiệp khác, cô giáo Lê Thương, hiệu trưởng trường Việt ngữ Cây tre.

“Mình thấy vui và xúc động bởi bản thân cũng theo dõi cuộc thi từ những mùa trước. Năm nay mạnh dạn tham gia và kết quả thực sự ngoài sức tưởng tượng”, thầy Duy Anh chia sẻ.

Năm 2019, khi đứng ra tổ chức lớp tiếng Việt đầu tiên tại Tây Nam Nhật Bản từ ước mơ “gieo tiếng quê hương” cho trẻ em có bố, mẹ là người Việt Nam chưa lâu thì đại dịch Covid 19 bùng nổ và lan rộng khắp thế giới. Duy trì lớp học tiếng Việt ở nước sở tại trong điều kiện bình thường đã khó bởi vô vàn nguyên nhân khác nhau. Nào bố mẹ bận bịu, không có thời gian đưa đón con đến lớp. Rồi các em bé khi bắt đầu đến trường học ở Nhật Bản sẽ chỉ tiếp xúc với thầy cô, bạn bè người Nhật, không có môi trường học cũng như thực tập tiếng Việt. Ước mong có thêm nhiều hoạt động để có thể gìn giữ, lan tỏa tiếng Việt ở Nhật Bản khiến thầy Duy Anh không tiếc thời gian, công sức cho các hoạt động cộng đồng người Việt.

Chuyến về Việt Nam, tham gia đoàn công tác ra thăm chiến sĩ công tác tại quần đảo Trường Sa hồi đầu năm nay cùng thông tin về sáp nhập các tỉnh thành trong cả nước và đề thi tốt nghiệp THPT năm nay hướng thầy Duy Anh suy ngẫm về một bài thi làm sáng rõ tư tưởng “bầu trời nào cũng là bầu trời quê hương”.

“Người Việt Nam ở nước ngoài dù ở quốc gia, vùng lãnh thổ nào thì vẫn đều có chung nguồn cội, chung dòng máu Việt, là con cháu vua Hùng nên dù đi đâu, làm gì cũng cố gắng giữ gìn tiếng Việt để sau này khi trưởng thành, trở về vẫn có được sợi dây gắn kết với quê hương”, thầy Duy Anh chia sẻ.

Hồi tháng 5, nhà trường đã tổ chức hội thảo “Giảng dạy tiếng Việt và văn hóa Việt: Tầm quan trọng”, đồng thời xuất bản cuốn kỉ yếu, tạo nên một hệ thống tổng thể về công tác dạy tiếng Việt trong cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Tại đây, thầy Duy Anh đề xuất 2 sáng kiến với mong muốn thực hiện ngay trong năm 2025.

Trước tiên sẽ thành lập mạng lưới giảng dạy văn hóa và tiếng Việt toàn cầu, nơi kết nối hai chiều giữa chuyên gia với kiều bào, tạo cơ hội để “truyền lửa”, “giữ lửa” trong việc dạy và học tiếng Việt.

Thứ hai, thầy Duy Anh dự kiến sáng lập bản đồ các lớp tiếng Việt toàn cầu nhằm hỗ trợ phụ huynh thuận lợi trong quá trình tìm lớp học cho con

“Mạng lưới này theo tôi sẽ không có chủ tịch, không có các chức danh mà đồng đều giống như một sợi dây liên lạc, kết nối các thành viên trong một mục tiêu chung. Chúng ta ai cũng có công việc, có gia đình và nhu cầu mưu sinh nhưng ngoài ra còn có nhu cầu gắn kết với cộng đồng. Và mạng lưới này được kì vọng sẽ đáp ứng nhu cầu này”, thầy Duy Anh phân tích.

Từ thực tế dạy tiếng Việt cho trẻ em người Việt sinh ra lớn lên ở Nhật Bản, thầy Duy Anh khẳng định vai trò của cha mẹ trong việc truyền dạy ngôn ngữ quê hương. Không chỉ dừng ở bảng chữ cái, ở việc đọc thông, viết thạo, đó còn là những câu hát ru, là câu chuyện cổ trước giờ đi ngủ hay những ca dao, tục ngữ dễ đọc, dễ nhớ.

Giải thưởng “Sứ giả tiếng Việt” lần này, thầy Duy Anh muốn tặng lại cả cộng đồng người Việt Nam tại Fukuoka, gồm các thầy cô, phụ huynh và cả học sinh tại ngôi trường Nhật ngữ GAG, giống như một cách lan tỏa niềm tự hào về những nỗ lực lan tỏa tiếng Việt nơi xứ người.