Hoan nghênh Việt Nam với mục tiêu đầy tham vọng là đạt mức trung hòa carbon vào năm 2050, TS. Guido Hildner, Đại sứ CHLB Đức tại Việt Nam cho biết, tại Đức, số lượng nhân viên làm việc trong các ngành nghề có kỹ năng xanh đã tăng 56,7% từ năm 2012 đến năm 2020. Điều này cho thấy quá trình chuyển đổi năng lượng là một quá trình phức tạp và đòi hỏi khắt khe nhưng cũng có cơ hội to lớn mang lại lợi ích cho người dân và nền kinh tế.
Trong lĩnh vực tạo việc làm xanh, phía Đức đã nâng cao quá trình chuyển dịch việc làm cùng các đối tác Việt Nam như kỹ thuật điện, điện tử…, đào tạo kỹ năng cho học viên trong lắp đặt điện mặt trời mái nhà, hàng năm có hàng chục nghìn sinh viên được hưởng lợi tại 11 trường nghề, trong đó 79% sinh viên tốt nghiệp có việc làm. Các chương trình đào tạo dựa trên tiêu chuẩn quốc tế và phù hợp các yêu cầu của Việt Nam. Đặc biệt là các chương trình hỗ trợ cho các nhóm thiệt thòi để họ tìm việc làm bền vững.
Ông Guido Hildner khẳng định, quản lý chuyển dịch năng lượng công bằng là vấn đề phức tạp nhưng với nhu cầu lao động cao, Việt Nam sẽ cần các quyết định mang tính lâu dài từ phía nhà nước, sự thúc đẩy sáng tạo đổi mới trong khu vực công và tư nhân, huy động nguồn đầu tư công - tư, đặc biệt trong hiện đại hóa lưới điện cũng như tăng hơn nữa sản xuất điện năng lượng tái tạo.
“Đối với việc thúc đẩy chuyển dịch năng lượng tại Việt Nam, với các cam kết mạnh mẽ việc việc phấn đấu đạt mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050 tại COP 26, Việt Nam đã và đang tập trung xây dựng và ban hành khung khổ chiến lược và chính sách mới liên quan để hiện thực hóa mục tiêu trên”, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường của Quốc hội khẳng định.
Theo ông Thi, cần phải chủ động có chiến lược, kế hoạch đầy đủ cho việc đào tạo, chuyển dịch nguồn nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực năng lượng xanh, đảm bảo vừa khai thác, phát huy thế mạnh của nguồn nhân lực hiện có, vừa ứng dụng, phát huy các thành tựu tiên tiến của khoa học, công nghệ, các kỹ năng lao động mới liên quan đến chuyển dịch năng lượng.
Phát biểu tại Hội nghị, bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội khẳng định, với chính sách của Chính phủ, nguồn năng lượng tái tạo có sự phát triển mạnh mẽ tại Việt Nam. Tính đến năm 2021, tổng công suất đặt các nguồn điện gió, điện mặt trời đạt khoảng 20.670 MW (chiếm 27% tổng công suất đặt toàn hệ thống). Sản lượng điện từ nguồn này đạt 31,5 tỷ kWh (chiếm 12,27% tổng sản lượng điện trên toàn hệ thống).
Theo quy hoạch năm 2045 cả nước có trên 75% năng lượng tái tạo. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, các năng lượng gió và mặt trời chiếm khoảng 25% số tạo việc làm ra cho tay nghề được đào tạo tại các cơ sở có tiêu chuẩn dự kiến tăng trong thập kỷ tới tại Việt Nam. Vì vậy, năng lực đào tạo cần thích ứng với xu hướng phát triển này để đáp ứng nhu cầu trong nước.
Việt Nam cũng là nước thứ 3 sau Nam Phi và Indonesia thông qua tuyên bố chính trị thiết lập quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) với nhóm các đối tác quốc tế vào tháng 12-2021, tạo ra khuôn khổ hợp tác giúp Việt Nam hoàn thiện chính sách chuyển giao công nghệ, hỗ trợ tài chính cho chuyển đổi năng lượng công bằng, thu hút đầu tư đầu tư cho phát triển năng lượng tái tạo, nâng cao năng lực sử dụng năng lượng, nâng cấp hệ thống lưới điện. Theo đó, năm 2030 Việt Nam thực hiện thành công tuyên bố JETP, thúc đẩy năng lượng tái tạo, sử dụng năng lượng tiết kiệm hiệu quả, góp phần thực hiện mục tiêu phát thải ròng bằng 0 năm 2050.
Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội nhấn mạnh, chuyển đổi năng lượng công bằng có ý nghĩa quan trọng tới phát triển kỹ năng người lao động, thị trường lao động và việc làm, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xanh và bền vững, bồi dưỡng nâng tầm kỹ năng người lao động, giải quyết vấn đề cấp thiết khi chuyển đổi, hỗ trợ người lao động duy trì việc làm, chuyển đổi việc làm, tạo ra sinh kế và ổn định cuộc sống trong quá trình chuyển đổi năng lượng.
Là một trong những thành viên tham gia triển khai tuyên bố chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP), Thứ trưởng Nguyễn Thị Hà khẳng định, thời gian tới, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sẽ xây dựng kế hoạch, triển khai các giải pháp nhằm thúc đẩy việc làm và phát triển kỹ năng gắn với dịch chuyển dịch năng lượng ở Việt Nam như tạo thêm cơ hội việc làm thông qua hoàn thiện cơ chế, chính sách về phát triển các ngành, phát triển các chuỗi giá trị liên quan đến chuyển dịch chuyển năng lượng; xây dựng các tiêu chuẩn nghề liên quan đến các ngành, nghề năng lượng tái tạo và thúc đẩy, nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực trong các cơ sở giáo dục nghề nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu về nguồn nhân lực cho việc chuyển đổi năng lượng./.
