Theo thông tin được Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn, từ tháng 9 năm 2022 đến nay, cả nước xảy ra 699 vụ bạo lực học đường, liên quan hơn 2.016 học sinh, trong đó có 854 học sinh nữ, bình quân 50 cơ sở giáo dục xảy ra 1 vụ bạo lực học đường.
Diễn biến của các vụ bạo lực học đường khá phức tạp xảy ra cả trong và ngoài trường học, đặc biệt có nhiều học sinh nữ tham gia. “Số học sinh nữ liên quan tới bạo lực học đường cũng khiến ngành giáo dục quan tâm, lo lắng và tìm mọi cách để xử lý”, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo chia sẻ.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường. Một trong số đó phải kể đến nguyên nhân từ phía ngành giáo dục. Trách nhiệm trong phát hiện, xử lý các tình huống bạo lực phó thác cho các giáo viên; trong khi đó, các thầy cô ngoài lên lớp phải kiêm nhiệm rất nhiều việc. Bởi vậy, khi phát hiện ra vấn đề bạo lực học được, các hiệu trưởng, giáo viên có phần lúng túng trong xử lý vụ việc.
Hơn nữa, qua thời gian dịch bệnh kéo dài, học sinh học học trực tuyến dẫn đến những bất ổn về mặt tâm lý, cùng với đó, tâm sinh lý tuổi đang trưởng thành cũng là yếu tố khiến các em có những hành vi nổi loạn, lệch lạc....
Theo thống kê của Tòa án nhân dân tối cao, hàng năm có 220.000 vụ ly hôn, trong đó 70 - 80% có liên quan bạo lực gia đình. Những em học sinh trong các gia đình này có thể vừa chứng kiến bạo lực gia đình, vừa bị bạo lực và bỏ rơi, dẫn đến, các em có suy nghĩ và hành động liên quan đến bạo lực là rất cao.
Bên cạnh đó, mạng xã hội, phim ảnh, nhất là các phim quốc tế mà giới trẻ quan tâm thì mô típ bạo lực tập thể quay lên mạng rất phổ biến cũng là nguyên dẫn đến vấn đề bạo lực học đường.
Chất vấn về lĩnh vực văn hóa – xã hội, đại biểu Vương Quốc Thắng, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Nam cho biết, trong Báo cáo số 508 ngày 03/10/2023 của Chính phủ gửi đến các đại biểu Quốc hội đánh giá việc triển khai các nghị quyết của Quốc hội về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, tại trang 54 tự đánh giá tình trạng bạo lực học đường diễn ra phức tạp.
Đại biểu đặt câu hỏi với Bộ trưởng Bộ Giáo dục – Đào tạo, những nguyên nhân nào gây ra tình trạng này và hướng khắc phục căn cơ của Bộ trong thời gian tới như thế nào?
Đồng quan điểm, đại biểu Tô Văn Tám, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Kon Tum cho rằng, mặc dù bạo lực học đường là vấn đề mà chúng ta đã có nhiều nỗ lực, nhưng vẫn xảy ra với tính chất ngàng càng phức nguy hại hơn.
Trong bối cảnh hiện nay có những giá trị văn hóa truyền thống bị cạnh tranh, còn những giá trị mới đang hình thành và chưa rõ, chưa được khẳng định. Do đó, vấn đề này không chỉ của ngành giáo dục mà còn là vấn đề của ngành văn hóa.
“Ngành văn hóa cần có giải pháp để duy trì, phát huy giá trị văn hóa, đạo đức truyền thống, đồng thời định hướng, thúc đẩy, hình thành giá trị văn hóa mới”, đại biểu Tô Văn Tám nêu quan điểm.
Phát biểu tranh luận, đại biểu Nguyễn Thị Xuân, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk chia sẻ, bình quân mỗi năm học cả nước đã xảy ra hơn 1.500 vụ bạo lực học đường trong và ngoài nhà trường, nghĩa là cứ 5.200 học sinh lại có 1 học sinh đánh nhau.
Đại biểu đề nghị vấn đề này cần có sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các đoàn thể, trong đó có Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ và là trách nhiệm của toàn xã hội, mỗi gia đình để góp phần chấm dứt bạo lực học đường. Về giải pháp, đại biểu Nguyễn Thị Xuân đề nghị Chính phủ cần quan tâm hơn nữa đến vấn đề này.
Trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội liên quan đến giải pháp xử lý, ngăn chặn bạo lực học đường, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, bạo lực học đường còn xuất phát từ tình trạng nhiều học sinh dù bị bạo lực nhưng ngại nói ra. Vì thế, trong thời gian tới, Bộ sẽ tăng cường tập huấn kỹ năng sống cho học sinh khi có vấn đề nguy cơ phát sinh bạo lực với chính mình.
Bên cạnh đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng sẽ tăng cường tập huấn kỹ năng cho giáo viên về việc can thiệp, xử lý bạo lực học đường. Đặc biệt, bổ sung, bố trí vị trí chuyên trách tư vấn tâm lý học đường vào trong các cơ sở giáo dục. Đồng thời, tăng cường triển khai các hoạt động vui chơi, giải trí tích cực, góp phần hạn chế, giảm khả năng phát sinh các vấn đề bạo lực, tiêu cực.
Bộ Giáo dục và đào tạo cũng sẽ đẩy mạnh sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội nhằm bảo vệ con em khỏi bạo lực học đường. Đặc biệt, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, khâu quan trọng tạo nền tảng gốc rễ để giải quyết được vấn đề này đó là triển khai thật tốt Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 với mục tiêu phát triển con người, nâng cao nhân cách đạo đức con người Việt Nam.
