Tại phiên họp, Đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) nhắc lại tinh thần của Nghị quyết 29 của T.Ư và Nghị quyết 88 của Quốc hội và cho rằng, quan trọng là phải xây dựng chương trình môn học như nào, dạy học ra sao để học sinh yêu thích môn lịch sử.
Theo bà Nguyễn Thị Kim Thúy, sửa môn lịch sử thành bắt buộc không đơn giản như gõ bàn phím, thay từ “lựa chọn” thành “bắt buộc” là xong”. Nếu sửa chương trình thành bắt buộc thì phải sửa cả chương trình môn học này ở cấp trung học cơ sở vì hiện nay chương trình phân môn lịch sử ở cấp trung học cơ sở đã đưa toàn bộ những nội dung nhằm trang bị cho học sinh những kiến thức phổ thông, cơ bản, cốt lõi về lịch sử Việt Nam và thế giới.
Bà Nguyễn Thị Mai Hoa - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Giáo dục cho biết, đa số các ý kiến không đồng tình đối với việc đưa môn lịch sử cấp trung học phổ thông thành môn lựa chọn.
Lịch sử là môn học đặc biệt quan trọng, giữ vai trò chủ đạo trong việc giáo dục chính trị, tư tưởng đối với thế hệ trẻ; giáo dục lòng yêu nước, tinh thần tự tôn dân tộc, truyền thống văn hóa, lịch sử.
Lịch sử cũng giúp bồi dưỡng năng lực tư duy, hành động, thái độ ứng xử đúng đắn trong đời sống xã hội; từ đó hình thành những phẩm chất của công dân Việt Nam, công dân toàn cầu trong xu thế phát triển của thời đại.
Trong khi đó, xét về tâm sinh lý lứa tuổi, học sinh trung học phổ thông (từ 15 đến 17 tuổi) có sự trưởng thành về nhận thức, khả năng tiếp nhận tốt hơn về lịch sử đất nước và lịch sử cách mạng Việt Nam.
Đây cũng là lứa tuổi quyết định sự hình thành thế giới quan, hệ thống quan điểm về tự nhiên, về xã hội, về các nguyên tắc và quy tắc ứng xử, định hướng giá trị của con người. Vì thế, việc bồi dưỡng kiến thức lịch sử cho học sinh trung học phổ thông là cần thiết nhằm phát triển con người toàn diện, khơi dậy truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, niềm tin, khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc của con người Việt Nam.
Tuy nhiên, nếu học sinh không lựa chọn môn lịch sử ở cấp trung học phổ thông (số lượng có thể lên tới 50% học sinh), các em sẽ không được tiếp cận với những kiến thức rất quan trọng, có ý nghĩa giáo dục đối với lứa tuổi này.
Từ đó, Ủy ban Văn hóa - Giáo dục đề nghị Bộ GD-ĐT tiếp thu và quy định môn học lịch sử cấp trung học phổ thông trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là môn học bắt buộc.
Phát biểu kết luận phiên họp, ông Nguyễn Đắc Vinh, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa- Giáo dục, cho biết trước khi xây dựng báo cáo đưa ra tại phiên họp này, Ủy ban đã có nhiều cuộc họp, tọa đàm với các chuyên gia, nhà giáo, thành viên xây dựng chương trình, thẩm định chương trình...
Ông Vinh cho rằng: Ủy ban cũng đánh giá Bộ GD-ĐT rất nghiêm túc trong vấn đề này. Chúng tôi đối chiếu chương trình môn lịch sử mới với chương trình 2006 thì có nhiều tiến bộ, chúng tôi không băn khoăn gì về chuyên môn. Tuy nhiên, quá trình tiếp thu ý kiến của cử tri và các chuyên gia thì người ta chỉ băn khoăn là nếu học sinh ở cấp THPT không chọn môn lịch sử thì các em đó sẽ không học thêm khối kiến thức lịch sử nào nữa.
Ông Nguyễn Đắc Vinh cũng đề nghị nếu chuyển thành môn học bắt buộc thì không có nghĩa sẽ bắt buộc mọi học sinh học tất cả nội dung chương trình đang xây dựng theo hướng lựa chọn, phân hóa hiện nay. Những phần nâng cao, những chuyên đề thậm chí đưa nội dung từng dạy ở bậc đại học xuống THPT thì không nhất thiết phải cho tất cả học sinh học.
Ủy ban Văn hóa - Giáo dục đề nghị Bộ GD-ĐT tiếp thu và quy định môn học lịch sử cấp trung học phổ thông trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018 là môn học bắt buộc.
