Hiện nay, chế độ chính sách và công tác bảo đảm cho tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập (TKQT) hài cốt liệt sỹ thực hiện theo Quyết định số 75/2013 và Quyết định số 35/2017 của Thủ tướng Chính phủ. Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện, theo Ban chỉ đạo tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sỹ quốc gia (Ban chỉ đạo 515 quốc gia), chế độ chính sách và công tác bảo đảm được quy định và tổ chức thực hiện kịp thời, chặt chẽ; việc quản lý sử dụng trang bị, phương tiện, kinh phí đúng quy định, đáp ứng theo thực tế.
Từ năm 2013 đến nay, toàn quốc tìm kiếm, quy tập được hơn 21.200 hài cốt liệt sỹ (trong nước hơn 10.200; ở Lào hơn 3.300 và Campuchia gần 7.600).
Chính phủ bố trí nguồn ngân sách đầu tư công trung hạn để triển khai các dự án rà phá bom, mìn, vật liệu nổ để tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ trên địa bàn tỉnh Hà Giang; Bộ Quốc phòng hỗ trợ kinh phí từ nguồn quỹ điều tiến lợi nhuận sau thuế của các doanh nghiệp Quân đội mua lương khô cho mỗi đội quy tập làm nhiệm vụ ở Lào, Campuchia 200kg/năm; bổ sung một số loại thuốc thông dụng ngoài cơ số thuốc theo quy định để làm công tác dân vận, ngoại giao nhân dân. Nhiều địa phương, cơ quan, đơn vị đã bố trí nguồn hỗ trợ kinh phí để xây dựng, tu sửa doanh trại cho đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ; nhà quàn để lưu giữ, bảo quản hài cốt liệt sỹ; hỗ trợ kinh phí mua trang bị, phương tiện tạo điều kiện thuận lợi cho lực lượng làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ đạt hiệu quả.
Tuy nhiên, sau hơn 10 năm thực hiện Quyết định số 75 và Quyết định số 35 cũng đã bộc lộ những bất cập, hạn chế. Sáng nay (15/5), tại Hà Nội và 71 điểm cầu trên cả nước, Ban chỉ đạo 515 Quốc gia cũng đã tổ chức hội nghị Tổng kết thực hiện các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ quy định về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT hài cốt liệt sỹ.
Tại hội nghị, các đại biểu từ các địa phương, quân đoàn, quân khu đã nêu nhiều khó khăn, bất cập trong thực tiễn triển khai công tác TKQT liệt sỹ. Cụ thể, mức chi đối với tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ còn thấp, chưa đáp ứng ngày công lao động; chưa phù hợp với tính chất đặc thù, đặc biệt của công tác tìm kiếm, quy tập, địa bàn hoạt động các vùng miền khác nhau; chưa có quy định chế độ, chính sách đối với các đơn vị, địa phương, tổ chức cá nhân được giao thực hiện thu thập thông tin, tài liệu, kiện toàn hồ sơ, danh sách liệt sỹ, mộ liệt sỹ; sơ đồ, mộ chí; xác minh, kết luận địa bàn, lập bản đồ, tìm kiếm quy tập hài cốt liết sỹ.
Đại tá Đoàn Xuân Bường, Phó Chính ủy, Trưởng Ban Chỉ đạo 515 Quân khu 4 nêu một số khó khăn, bất cập về chế độ, chính sách, công tác bảo đảm cho công tác TKQT hài cốt liệt sỹ:
Về công tác bảo đảm, mức chi cho các hoạt động của Ban chỉ đạo, Ban Công tác đặc biệt, Ủy ban chuyên trách các cấp còn thấp; mức chi cất bốc mộ liệt sỹ có hài cốt, chi bảo quản hài cốt liệt sỹ khi TKQT được, chi tổ chức Lễ truy điệu, an táng hài cốt liệt sỹ còn thấp; chưa có quy định chi tổ chức và dự Lễ xuất quân, Lễ đón các đội TKQT hài cốt liệt sỹ.
Về cơ chế, việc huy động các nguồn lực của địa phương, doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia hỗ trợ kinh phí, vật tư, trang bị, phương tiện phục vụ nhiệm vụ TKQT hài cốt liệt sỹ chưa củ thệ, khó khăn trong tổ chức, thực hiện.
Phát biểu tại Hội nghị, Thượng tướng Võ Minh Lương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, Phó trưởng Ban chỉ đạo 515 Quốc gia nhấn mạnh, để thực hiện tốt nhiệm vụ tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sỹ trong thời gian tới, các ban, bộ, ngành đơn vị, địa phương cần tập trung nghiên cứu đề xuất, hoàn thiện các văn bản quy định về chế độ, chính sách và công tác bảo đảm đối với các tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT hài cốt liệt sỹ. Cùng với đó, tiếp tục đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các cấp, các ngành và nhân dân về công tác TKQT hài cốt liệt sỹ, đẩy mạnh hợp tác quốc tế, huy động các nguồn lực hỗ trợ các hoạt động TKQT hài cốt liệt sỹ.
Thượng tướng Võ Minh Lương nhấn mạnh việc hoàn thiện, bổ sung chế độ chính sách và công tác bảo đảm cho tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT hài cốt liệt sỹ:
Trên cơ sở kết quả Hội nghị, Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia 515 sẽ chủ động phối hợp với các cơ quan chức năng các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, xây dựng tờ trình của Bộ Quốc phòng báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho chủ trương ban hành văn bản quy phạm pháp luật thay thế Quyết định số 75 và Quyết định số 35 để kịp thời huy động khuyến khích, động viên các tổ chức, cá nhân làm nhiệm vụ TKQT hài cốt liệt sỹ.