Thạc sỹ luật học Nguyễn Đức Ngọc, Trường Đại học Luật Hà Nội trao đổi về vai trò của Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam trong xử lý các tổ chức tín dụng yếu, kém:
Trong hệ thống tài chính - ngân hàng, bảo hiểm tiền gửi Việt Nam được biết đến như một cơ chế bảo vệ người gửi tiền, góp phần duy trì sự ổn định của hệ thống các tổ chức tín dụng. Theo thống kê, Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam đang bảo vệ tiền gửi của cá nhân tại 1.277 tổ chức, gồm 96 ngân hàng thương mại, 1 ngân hàng hợp tác xã, 1.176 quỹ tín dụng nhân dân và 4 tổ chức tài chính vi mô.
Để đảm bảo vai trò bảo vệ người gửi tiền, Bảo hiểm tiền gửi Việt Nam thực hiện nhiều nhiệm vụ theo quy định của pháp luật trong đó có việc tham gia vào quá trình kiểm soát đặc biệt đối với tổ chức tham gia bảo hiểm tiền gửi theo quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Tại Việt Nam, ngay sau khi được thành lập, Bảo hiểm Tiền gửi Việt Nam (BHTGVN) đã tham gia chi trả tiền bảo hiểm cho hàng ngàn người gửi tiền tại các Quỹ tín dụng nhân dân (QTDND) bị giải thể bắt buộc và tham gia hoạt động thanh lý các quỹ bị giải thể. BHTGVN cũng đã cho vay hỗ trợ, giúp nhiều QTDND vượt qua giai đoạn khó khăn do tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng tài chính tiền tệ khu vực châu Á năm 1997-1998.
Thạc sỹ luật học Nguyễn Đức Ngọc, giảng viên Khoa Pháp luật kinh tế - Trường Đại học Luật Hà Nội cho biết, Luật Các tổ chức tín dụng 2024 đã bổ sung nhiều quy định mới, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để BHTGVN tham gia sâu hơn vào quá trình cơ cấu lại các tổ chức tín dụng (TCTD) yếu kém. Tuy nhiên, nhiều nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức bảo hiểm tiền gửi (BHTG) quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng2024 chưa được quy định tại Luật Bảo hiểm tiền gửi 2012 như: Quy định về cử người để giữ chức danh quản trị, điều hành QTDND được kiểm soát đặc biệt theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước; quy định về tham gia xây dựng phương án cơ cấu lại TCTD được kiểm soát đặc biệt; quy định về cho vay đặc biệt của BHTGVN; quy định BHTGVN được vay đặc biệt từ Ngân hàng Nhà nước trong trường hợp số tiền trong quỹ dự phòng nghiệp vụ của tổ chức BHTG không đủ chi trả cho người gửi tiền sau khi phương án phá sản TCTD được phê duyệt.
Do đó, để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất giữa các văn bản quy phạm pháp luật, tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, rõ ràng cho BHTGVN tham gia sâu hơn vào quá trình cơ cấu lại các TCTD yếu kém, theo thạc sỹ Nguyễn Đức Ngọc, cần khẩn trương bổ sung, sửa đổi Luật Bảo hiểm tiền gửi theo hướng sau:
Thứ nhất, bổ sung các quy định về quyền và nghĩa vụ của BHTGVN trong việc cử người đủ tiêu chuẩn, điều kiện để tham gia quản trị, điều hành QTDND được kiểm soát đặc biệt theo yêu cầu của Ngân hàng Nhà nước; việc tham gia vào quá trình xây dựng phương án cơ cấu lại TCTD yếu kém.
Thứ hai, sửa đổi, bổ sung các quy định về việc BHTGVN tham gia vào quá trình cơ cấu lại TCTD yếu kém thống nhất với quy định tại Luật Các tổ chức tín dụng 2024, đặc biệt là các quy định về cho vay đặc biệt để huy động được nguồn lực tham gia của BHTGVN trong quá trình cơ cấu lại TCTD yếu kém.
Thứ ba, bổ sung các quy định liên quan đến cơ chế tài chính để nâng cao năng lực tài chính cho BHTGVN, tạo điều kiện để BHTGVN tham gia có hiệu quả hơn vào quá trình cơ cấu lại các TCTD yếu kém. Ví dụ như cho phép BHTGVN được mở rộng hình thức đầu tư để tăng quy mô của Quỹ dự phòng nghiệp vụ, qua đó giúp phát huy năng lực bảo vệ người gửi tiền của tổ chức này./.
