Mời nghe chương trình tại đây:
Bệnh Parkinson là một rối loạn thoái hóa của hệ thần kinh trung ương, xảy ra khi các tế bào thần kinh ở vùng não tiết ra dopamine (một chất dẫn truyền thần kinh rất quan trọng giúp điều hòa vận động) bị tổn thương và yếu dần. Khi thiếu hụt dopamine người bệnh sẽ có biểu hiện như: run tay chân, cứng cơ, chậm chạp trong cử động và khó giữ thăng bằng.
Parkinson được coi là bệnh thần kinh phổ biến vì tỉ lệ mắc bệnh ngày càng tăng cùng với xu hướng già hóa dân số. Đây là bệnh lý thần kinh đứng thứ hai sau Alzheimer, ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống của người bệnh và gia đình.
Bệnh Parkinson tiến triển từ từ. Tuy nhiên vẫn có một số dấu hiệu giúp chúng ta có thể nhận biết và điều trị kịp thời. Những dấu hiệu đó là run nhẹ ở tay khi nghỉ, lúc đầu có thể chỉ một bên; cử động chậm chạp, khó khăn; cứng cơ, cảm giác nặng nề, khó xoay người hoặc bước đi, giọng nói nhỏ, mặt ít biểu hiện.
Theo TS.BS Đỗ Phương Vịnh – chuyên khoa thần kinh – Bệnh viện Lão Khoa TW, có một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh Parkinson như: tuổi tác (tuổi càng cao nguy cơ mắc bệnh càng lớn), giới tính (tỉ lệ nam giới mắc bệnh nhiều hơn nữ giới), yếu tố di truyền; môi trường (tiếp xúc lâu dài với thuốc trừ sâu, hóa chất độc hại), ít vận động, chế độ ăn uống ít cân đối. TS.BS Đỗ Phương Vịnh cho biết, dù không thể thay đổi được tất cả yếu tố nguy cơ nhưng việc phát hiện sớm và kiểm soát các yếu tố không thuận lợi có thể giúp làm chậm quá trình tiến triển của bệnh.
“Với những người có nguy cơ cao mắc bệnh Parkinson cần duy trì lối sống lành mạnh, tập luyện thể dục đều đặn, có chế độ dinh dưỡng cân bằng, hạn chế rượu bia và thực phẩm chế biến sẵn, giữ tinh thần thoải mái, ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng kéo dài, khám sức khỏe định kỳ”, TS.BS Đỗ Phương Vịnh khuyến cáo.
Hiện nay, việc điều trị Parkinson chủ yếu tập trung vào kiểm soát triệu chứng giúp người bệnh duy trì chất lượng cuộc sống. Trong đó, việc điều trị bằng thuốc, bổ sung hoặc kích thích hoạt động của dopamine trong não là phương pháp phổ biển và hiệu quả nhất; vật lý trị liệu và phục hồi chức năng giúp cải thiện vận động, giữ thăng bằng và giảm cứng cơ. Bên cạnh đó còn có phương pháp điều trị bằng phẫu thuật kích thích não sâu (phương pháp này thường áp dụng cho những trường hợp nặng, dùng thuốc không hiệu quả).
TS.BS Đỗ Phương Vịnh cũng lưu ý, trong quá trình điều trị, người bệnh cần tuân thủ uống thuốc đúng liều, đúng giờ theo chỉ định của bác sĩ, không tự ý ngừng hoặc thay đổi đơn thuốc, theo dõi tác dụng phụ của một số loại thuốc, duy trì tập luyện và phục hồi chức năng, tái khám định kỳ. Bên cạnh đó, gia đình, người thân nên hỗ trợ về tinh thần giúp người bệnh tránh lo âu, trầm cảm.
Parkinson là bệnh mạn tính tiến triển nặng dần, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Vì vậy, TS.BS Đỗ Phương Vịnh khuyến cáo, khi phát hiện những triệu chứng sớm liên quan đến bệnh Parkinson, người bệnh không nên chủ quan, cần đến bệnh viện chẩn đoán và điều trị sớm giúp cải thiện tình trạng bệnh và nâng cao tuổi thọ, cũng như khắc phục được những triệu chứng mà bệnh gây ra.
