"Chúng ta đã gỡ bỏ tình trạng y tế công cộng khẩn cấp toàn cầu đối với dịch bệnh COVID-19 và bệnh đã được Bộ Y tế xếp thành bệnh truyền nhiễm nhóm B. Nhưng COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp trên thế giới, với sự xuất hiện liên tục của các biến thể mới và cuối năm nay toàn cầu đã ghi nhận sự gia tăng trường hợp mắc mới" - ông Nguyễn Vũ Trung - Viện trưởng Viện Pasteur TP.HCM cho biết tại hội nghị tổng kết hoạt động phòng chống dịch bệnh khu vực phía Nam năm 2023 được tổ chức tại Viện Pasteur TP.HCM ngày 22/12.
Cùng với COVID-19, năm nay các bệnh truyền nhiễm khác ở miền Nam mặc dù đã giảm so với năm 2022, song vẫn xảy ra ổ dịch rải rác và tử vong ở cộng đồng như: bệnh dại, sốt xuất huyết và HIV/AIDS. Đặc biệt đã ghi nhận sự tái bùng phát bệnh tay chân miệng với tác nhân chính là chủng EV71.
Tuy nhiên công tác phòng chống dịch năm qua gặp nhiều khó khăn. Lãnh đạo Viện Pasteur TP.HCM cho biết, một số địa phương thiếu hóa chất, không có người phun hóa chất, không có người diệt lăng quăng để phòng sốt xuất huyết. Một số điểm tiêm vắc xin dại tạm dừng hoạt động. Một số bệnh viện không có sẵn thuốc điều trị bệnh tay chân miệng. 11/20 tỉnh thành phố chưa duyệt nội dung mức chi ảnh hưởng đến hoạt động y tế dự phòng.
Tại hội nghị, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đánh giá, tuy một số bệnh đã có giảm so với cùng kỳ năm trước như sốt xuất huyết (giảm 72%), COVID-19 (giảm 98%); nhưng bệnh dại giảm không đáng kể, trở thành điểm nóng mới trên bình diện toàn quốc.
Đồng thời vẫn ghi nhận các bệnh khác tăng như tay chân miệng với số mắc tăng 2,7 lần, số tử vong tăng 25 ca và tuýp vi rút EV71 chiếm ưu thế. Bệnh đậu mùa khỉ đã xâm nhập và ghi nhận tại 10/20 địa phương khu vực phía Nam, với 113 ca mắc và 6 ca tử vong.
Trước bối cảnh dịch bệnh như hiện nay, thứ trưởng Liên Hương dự báo, năm 2024 tình hình bệnh truyền nhiễm trên thế giới và tại Việt Nam sẽ còn diễn tiến phức tạp, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa sức khỏe người bệnh, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19.
Cụ thể, tại khu vực phía Nam, bệnh tay chân miệng sẽ có thể tiếp tục ghi nhận tuýp vi rút EV71 gây bệnh cảnh nặng do chu kỳ dịch kéo dài 2 năm liền kề. Bệnh COVID-19 vẫn còn yếu tố khó lường chưa mang tính chất ổn định về xu hướng và tác nhân vi rút. Ngoài ra các tác nhân gây viêm đường hô hấp cũng có xu hướng khó dự đoán như trong thời gian qua. Bệnh đậu mùa khỉ đã xâm nhập và tiếp tục ghi nhận ca mắc mới trên nhóm nguy cơ cao HIV.
“Đặc biệt, bệnh sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát thành dịch trong năm 2024 khi đã phát hiện típ vi rút DEN-3 ở Hà Nội”- Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Để làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh năm 2024, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đề nghị Sở Y tế các tỉnh, thành cần chú trọng đầu tư hoạt động giám sát, kiểm tra chất lượng hoạt động thống kê báo cáo. Các tỉnh, thành cần xây dựng và phê duyệt kế hoạch ứng phó, chuẩn bị đầy đủ về nhân lực, vật lực và kinh phí. Phối hợp với các đơn vị trong hệ thống y tế để thường xuyên tập huấn nâng cao năng lực cán bộ y tế tuyến bao gồm cả liên ngành thú y, quân y và y tế ngành, đặc biệt vấn đề, yếu tố mới phát sinh trong thực tế./.