Với dân số khoảng 10 triệu người, Hà Nội là địa phương đông dân thứ hai sau TP Hồ Chí Minh. Nhằm đảm bảo cung cấp nguồn rau sạch cho người dân trên địa bàn và hướng tới xuất khẩu, nhiều năm qua, thành phố đã chú trọng hỗ trợ nông dân xây dựng và mở rộng vùng trồng rau an toàn, quy mô lớn. Hiện nay, Hà Nội có nhiều mô hình trồng rau an toàn cho hiệu quả kinh tế cao, tạo điều kiện thuận lợi cho các ngành chức năng trong kiểm soát chất lượng nguồn rau cung cấp ra thị trường, bảo đảm sức khỏe người tiêu dùng.
Mô hình trồng rau an toàn của Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Văn Đức, xã Bát Tràng là một trong những mô hình sản xuất nông nghiệp tiêu biểu của Hà Nội. Với tổng diện tích khoảng 250ha, hàng năm, sản lượng rau củ quả các loại của hợp tác xã đạt hơn 30.000 tấn. Trong đó, xuất khẩu. Để nâng cao chất lượng sản phẩm thương hiệu rau Văn Đức, hợp tác xã đã phối hợp với các cơ quan chức năng của thành phố thực hiện tốt quy trình sản xuất rau an toàn, giảm tối đa việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học, thuốc kích thích tăng trưởng, tăng cường sử dụng phân bón hữu cơ, vi sinh trong sản xuất để sản phẩm bảo đảm chất lượng.
Một số sản phẩm rau an toàn của Hợp tác xã Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Văn Đức đã tham gia Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) và hiện có 12 sản phẩm đạt 4 sao, 5 sản phẩm được đánh giá 3 sao. Theo ông Nguyễn Văn Minh - Giám đốc HTX, đây là niềm vui, niềm tự hào và cũng là thể hiện sự cố gắng, nỗ lực của các hộ nông dân trong việc tuân thủ các quy trình sản xuất an toàn nhằm giữ vững thương hiệu rau Văn Đức. Nhờ đó, sản phẩm rau an toàn của hợp tác xã không chỉ tiêu thụ nội địa, mà một số sản phẩm đã được xuất khẩu sang các nước: Đài Loan, Hàn Quốc... giúp các thành viên hợp tác xã nâng cao thu nhập.
Là một thành viên của Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Văn Đức, chị Chử Thị Thuần cho biết, gia đình chị có một mẫu đất trồng rau an toàn, trong đó một nửa diện tích rau theo tiêu chuẩn Vietgap. Hàng năm, các hộ trồng rau của hợp tác xã đều được tập huấn về quy trình sản xuất rau an toàn và cách chăm sóc, gieo trồng rau sao cho đạt năng suất cao, hiệu quả. Đồng thời chị cũng được hướng dẫn cách tận dụng các phụ phẩm như lá rau, gốc rau để ủ hoai mục làm phân hữu cơ, hạn chế sử dụng phân hóa học. Hiện nay, nhận thức và thói quen trồng rau của người trồng rau đã thay đổi rất nhiều so với trước.
“Nếu như ngày xưa, đại lý bán thuốc trừ sâu gì thì mình dùng thuốc đó thì bây giờ hầu hết là dùng thuốc bảo vệ thực vật sinh học và phân bón hữu cơ. Sản xuất rau an toàn, trước hết là bảo vệ sức khỏe của mình. Nếu mình dùng thuốc hóa học độc hại thì khi pha thuốc hay phun thuốc, mình là người chịu ảnh hưởng đầu tiên” - chị Chử Thị Thuần chia sẻ.
Với quy mô sản xuất lớn, để giám sát chặt chẽ quá trình sản xuất rau ngay tại ruộng, hợp tác xã đã lập sơ đồ theo các nhóm, phân theo từng khu vực cánh đồng. Đồng thời, thực hiện mô hình kiểm tra cộng đồng, áp dụng công nghệ thông tin trong việc truy xuất nguồn gốc các sản phẩm rau an toàn. Ông Trần Văn Đạo – một người nông dân trồng rau cho biết, hiện nay, trên điện thoại của ông cài ứng dụng nhật ký điện tử để ghi chép các hoạt động canh tác hàng ngày nhằm phục vụ mục đích giám sát quy trình gieo trồng, chăm sóc và truy xuất nguồn gốc của sản phẩm rau an toàn:
“Từ khi bắt đầu gieo hạt rồi trong quá trình chăm sóc, sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật ngày nào, loại nào chúng tôi đều chụp ảnh và gửi vào app trên điện thoại. Tất cả mọi thông tin về quy trình sản xuất rất minh bạch, rõ ràng. Sau đó đến khi thu hoạch thì sản phẩm sẽ được dán tem. Người tiêu dùng chỉ việc quét mã QR trên tem đó là kiểm tra được mọi thông tin về quá trình sản xuất sản phẩm” - ông Trần Văn Đạo nói.
Chị Đinh Thị Luyến - Phó Giám đốc Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Văn Đức cũng cho biết, khi sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP, các hộ gia đình gia đình phải tuân thủ chặt chẽ quy trình kỹ thuật, bảo đảm thời gian cách ly khi sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, tiến hành ghi chép nhật ký đồng ruộng, nhờ đó đầu ra tương đối thuận lợi.
Mô hình chuỗi sản xuất và tiêu thụ nông sản sạch của Hợp tác xã Sản xuất, kinh doanh, dịch vụ nông nghiệp xã Văn Đức là mô hình hiệu quả, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp an toàn, đáp ứng nhu cầu rau sạch của người tiêu dùng và góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
