Nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người cao tuổi, các mô hình dưỡng lão ở nước ta liên tục gia tăng về số lượng và quy mô. Tuy nhiên, các mô hình này vẫn chỉ là mơ ước của nhiều người cao tuổi. Chúng ta cùng nghe cuộc bàn luận và xem tóm lược dưới đây:
Nơi không dành cho số đông
Cho rằng “chất lượng cuộc sống là một trong những yếu tố quyết định tuổi thọ” nên bà Trần Diễm Thu và người bạn đời ở phường Ba Đình, Hà Nội lên kế hoạch vào trung tâm dưỡng lão khi bước vào tuổi xế chiều.
Tuy nhiên, khi tìm hiểu bà nhận thấy đó là nơi không dành cho số đông. Bởi nhẩm tính nhanh, thì tiền lương của bà và người bạn đời - hai công chức khi về hưu, đều không đáp ứng mức thu ở ngưỡng thấp nhất của các trung tâm dưỡng lão. Để thực hiện kế hoạch, ngoài làm thêm để gia tăng thu nhập, bà còn phải tính toán chi tiêu thật hợp lý để có phần dư nhằm bù đắp cho số tiền còn thiếu hụt so với mức thu của các cơ sở dưỡng lão.
“Ngay từ khi còn trẻ, chúng tôi không hoang phí. Vừa cống hiến, chúng tôi vừa tạo thêm nguồn thu nhập bằng cách đi làm thêm, rồi dành dụm để khi nghỉ hưu mình sẽ có tiền cho tuổi già”, bà Thu cho biết.
Ông Nguyễn Đình Vạn, ở phường Văn Miếu, Hà Nội thừa nhận, trung tâm dưỡng lão là lựa chọn lý tưởng cho tuổi già. Ông cũng từng có dự định khi về hưu sẽ chọn nơi này để vui sống. Tuy nhiên, khi liên hệ và được thông báo chi phí hàng tháng sống tại trung tâm dưỡng lão vượt xa khoản lương hưu.
“Không phải riêng tôi mà nhiều người cũng eo hẹp về tài chính, dù có muốn cũng không đủ tiền để vào viện dưỡng lão”, ông Vạn chia sẻ.
Cấu trúc gia đình thay đổi, con cái bận rộn nên số người có ý định lựa chọn trung tâm dưỡng lão để an hưởng tuổi già như bà Thu, ông Vạn ngày càng nhiều. Thế nhưng căn cứ vào mức lương hưu bình quân hiện nay, số người đủ khả năng tài chính so với yêu cầu của các cơ sở dưỡng lão là không nhiều. Đây là nhận định của ông Đặng Tài Tính, nguyên Chánh Văn phòng Hội Người cao tuổi Việt Nam.
“Các trung tâm dưỡng lão tư nhân làm dịch vụ tốt nhưng giá cao quá, vượt xa khả năng tài chính của đa số người cao tuổi. Giá thấp nhất hiện phải 10 triệu đồng/người/tháng mà lương hưu thì mấy ai có được mức ấy!”, ông Tính nhận định.
Để cơ sở dưỡng lão trở thành một trong những “trụ đỡ” an sinh xã hội
Cùng với tốc độ già hóa dân số ngày càng nhanh, số lượng và quy mô các trung tâm dưỡng lão tại nươc ta không ngừng gia tăng. Theo Tiến sĩ Trương Xuân Cừ, Đại biểu Quốc hội khóa XV, Phó Chủ tịch Trung ương Hội Người cao tuổi Việt Nam, đây là tín hiệu tích cực, bởi tại đây, người cao tuổi được chăm sóc tốt hơn về y tế, dinh dưỡng và đời sống tinh thần.
Ông Cừ cho biết nhiều nước phát triển đã xây dựng các mô hình trung tâm dưỡng lão rất hiệu quả, nhất là các mô hình bán trú như gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm tại Hội nghị quán triệt Nghị quyết của Trung ương.
“Nhu cầu vào trung tâm dưỡng lão là tất yếu của xã hội phát triển. Như nước Nhật, với khoảng 124 triệu dân thì họ có 256 nghìn trung tâm dưỡng lão, gấp đất nước ta gần 500 lần.
Tiến sĩ Trương Xuân Cừ cho rằng để phát triển mô hình trung dưỡng lão phù hợp với khả năng tài chính của số đông người cao tuổi, rất cần sự hỗ trợ từ nhà nước thông qua các chính sách ưu tiên, ưu đãi dành cho các cá nhân, doanh nghiệp đầu tư xây dựng cơ sở dưỡng lão.
“Do các cơ sở chăm sóc người cao tuổi tư nhân hiện nay chủ yếu đi thuê đất, thuê cơ sở vật chất nên giá ở mức cao. Nhà nước sẽ nghiên cứu cơ chế hỗ trợ về đất đai, chính sách vay vốn… khi đó giá sẽ giảm, phù hợp với mặt bằng thu nhập của người cao tuổi”, ông Cừ cho biết.
Mới đây, phát biểu tại Lễ phát động Tháng hành động vì người cao tuổi Việt Nam, đồng chí Đỗ Văn Chiến, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch TƯ Mặt trận tổ quốc Việt Nam dành sự quan tâm đặc biệt đến việc phát triển các mô hình dưỡng lão theo tinh thần của TBT Tô Lâm. Ông cho rằng đây là hướng đi tất yếu để thực hiện tốt hơn nữa công tác chăm sóc người cao tuổi.
“Chúng ta phải đề xuất các văn bản quy phạm pháp luật của Đảng và Nhà nước. Đó là chính sách ưu đãi về đất, chính sách ưu đãi về vốn và chính sách ưu đãi đối với người thực hiện công việc chăm sóc người cao tuổi”, đồng chí Đỗ Văn Chiến nêu quan điểm.
