Một trong những mục đích của việc kết hôn là sinh con, duy trì nòi giống. Con cái cũng là sợi dây kết nối bền chặt, là niềm hạnh phúc lớn lao của các cặp đôi. Tuy nhiên, có những cặp vợ chồng, sau khi kết hôn mà mãi không thấy có tin vui, đi kiểm tra sức khỏe và xét nghiệm thì người chồng nhận được kết quả: không có tinh trùng.
Theo BS Hà Ngọc Mạnh, Giám đốc Bệnh viện Nam học và Hiếm muộn Việt Bỉ theo thống kê tỉ lệ không có tinh trùng trong tinh dịch khá thấp trong cộng đồng, chỉ khoảng 1%. Nhất là hiện nay, tỉ lệ tiêm phòng tiêm phòng đã cao hơn trước đây nên một số bệnh hay gặp gây ra tình trạng không có tinh trùng trong tinh dịch như quai bị, viêm tinh hoàn đã giảm xuống. Tuy nhiên trong nhóm bệnh nhân hiếm muộn thì nguyên nhân không có tinh trùng trong tinh dịch khá phổ biến – có thể chiếm tới 10-15 % trong nhóm vô sinh nam.
Xét nghiệm tinh dịch đồ là biện pháp căn bản nhằm đánh giá mật độ, số lượng, khả năng hoạt động và hình thái của tinh trùng. Tuy nhiên, xét nghiệm này chưa phải là căn cứ duy nhất để chẩn đoán tình trạng vô sinh nam.
“Về nguyên tắc cần làm xét nghiệm tối thiểu hai lần có ly tâm tại cùng một phòng xét nghiệm thì mới có thể kết luận là không có tinh trùng trong tinh dịch. Song dù vậy thì đây chưa phải là dấu chấm hết. Có nhiều trường hợp vẫn tìm được tinh trùng trong tinh hoàn và hoàn toàn có thể sinh con “chính chủ”, BS Hà Ngọc Mạnh cho biết.

Theo BS Hà Ngọc Mạnh có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng không có tinh trùng ở nam giới. Thứ nhất là tình trạng tắc mào tinh, tắc ống dẫn tinh hoặc tắc vùng ụ núi. Những trường hợp này vẫn có thể tìm được tinh trùng khi làm thủ thuật tại tinh hoàn. Nguyên nhân thứ hai là do tinh hoàn sinh tinh rất kém hoặc không có khả năng sinh tinh. Để tìm được tinh trùng của những trường hợp này thì có thể phải tiến hành kỹ thuật chuyên sâu đó là micro tese, tuy nhiên tỉ lệ tìm thấy tinh trùng không cao.
Ngoài ra, một nguyên nhân nữa là có thể do việc lấy mẫu và lưu giữ tinh trùng không đúng kỹ thuật, lấy được ít mẫu, làm rớt nước lẫn vào mẫu… nên dẫn đến kết quả xét nghiệm không chính xác. Do vậy, ngoài xét nghiệm tinh dịch đồ, người nam giới có thể phải thăm khám và làm thêm các xét nghiệm khác để tìm ra các nguyên nhân không có tinh trùng.
“Việc điều trị không có tinh trùng ở nam giới sẽ dựa trên nguyên nhân gây ra tình trạng này. Có trường hợp cần điều trị nội khoa, có trường hợp phải làm thủ thuật chọc hút mào tinh để lấy tinh trùng hoặc phải làm sinh thiết tinh hoàn vi phẫu để tìm tinh trùng. Hiện tại phương pháp tìm tinh trùng đơn giản như chọc hút mào tinh đã được triển khai rộng rãi. Kỹ thuật mới nhất hiện nay là micro tese dành cho những trường hợp khó để tìm tinh trùng trong tinh hoàn. Kể cả các trường hợp tinh hoàn teo nhỏ, tinh hoàn của bệnh nhân bất thường di truyền, kỹ thuật này vẫn có thể giúp tìm thấy tinh trùng” – BS Hà Ngọc Mạnh chia sẻ.
Hiện trên mạng xã hội quảng cáo những bài thuốc chữa vô sinh do không có tinh trùng. Tuy nhiên, theo BS Hà Ngọc Mạnh, phương pháp điều trị nội khoa chỉ áp dụng duy nhất cho trường hợp bị suy sinh dục do suy dưới đồi tuyến yên – nhưng hiệu quả điều trị cũng không cao. Các phương pháp điều trị bằng thuốc nam, thuốc bắc…chưa ghi nhận hiệu quả với các trường hợp điều trị không có tinh trùng. Do đó, các cặp vợ chồng nên tỉnh táo lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả, tránh chạy theo các phương pháp chữa trị không có cơ sở khoa học được quảng cáo tràn lan trên mạng xã hội dẫn đến mất thời gian, tốn tiền vô ích và bỏ qua “khoảng thời gian vàng” để sinh con.
Bác sĩ Hà Ngọc Mạnh cho biết thêm, các nguy cơ khiến nam giới dễ bị rơi vào tình trạng không có tinh trùng là viêm tinh hoàn do quai bị, nhiễm khuẩn đường sinh sản do vi khuẩn lậu, chlammydia hoặc chấn thương tinh hoàn. Để phòng ngừa nguy cơ này, ngay từ khi còn nhỏ, các bé trai cần được tiêm phòng bệnh quai bị; nam giới trưởng thành nên chú ý quan hệ tình dục an toàn phòng tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục.