Theo bác sĩ Nguyễn Đình Liên - Chuyên gia nam học, Bệnh viện E, một người đàn ông khỏe mạnh, mỗi lần xuất tinh, thể tích tinh dịch có thể đạt 2-5ml, trong đó, mật độ tinh trùng phải chiếm 60-80 triệu con. Số lượng tinh trùng di động phải đạt trên 75%, trên 25% tinh trùng di động nhanh, 30% tinh trùng di động bình thường. Trường hợp số lượng tinh trùng và chất lượng tinh trùng không đạt theo tiêu chuẩn này sẽ bị coi là tinh trùng yếu.

Để biết chính xác nam giới có bị tinh trùng yếu hay không cần phải xét nghiệm tinh dịch đồ tại các cơ sở chuyên khoa. Tuy nhiên, một vài dấu hiệu có thể nhận thấy bằng mắt thường như tinh dịch ít, loãng, đông đặc, vón cục, có màu bất thường... Nếu có triệu chứng như giảm ham muốn, giảm cương cứng, đau, khó chịu, sưng cục ở vùng tinh hoàn thì cánh mày râu nên khám bác sĩ chuyên khoa nam học để được chẩn đoán, điều trị sớm.

Nguyên nhân gây ra tinh trùng yếu có thể do một số bệnh lý như bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh, nhiễm trùng, bệnh tự miễn, các khối u ở cơ quan sinh sản gây ảnh hưởng đến nội tiết tố; hoặc có thể do các yếu tố bên ngoài tác động như tiếp xúc với các loại hóa chất, kim loại và tia xạ; thói quen hút thuốc lá và sử dụng rượu bia; thường xuyên bị căng thẳng; tình trạng thừa cân, béo phì,…

Theo BS Nguyễn Đình Liên, với các nguyên nhân do bệnh lý, nam giới cần được thăm khám kỹ và điều trị sớm để cải thiện chất lượng tinh trùng. Còn các yếu tố do bên ngoài tác động, các anh nam giới hoàn toàn có thể tự thay đổi và điều chỉnh. Cụ thể:

-Duy trì cân nặng hợp lý: Đàn ông thừa cân, béo phì thường mắc hội chứng rối loạn chuyển hóa dẫn đến lượng hormone nam giới (testosterone) giảm, trong khi lại làm tăng lượng hormone nữ (estrogen). Sự mất cân bằng này khiến nam giới giảm ham muốn, rối loạn cương dương, khả năng sinh tinh trùng giảm.

-Chế độ ăn uống lành mạnh: Nam giới nên bổ sung các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây giàu chất chống oxy hóa… để cải thiện sức khỏe tinh trùng.

-Phòng tránh bệnh lây qua đường tình dục: Các bệnh lây nhiễm qua đường tình dục như chlamydia, lậu… có khả năng gây vô sinh nam. Để phòng tránh, nam giới nên giới hạn số lượng bạn tình, dùng bao cao su mỗi lần giao hợp.

-Tránh tình trạng căng thẳng kéo dài: Tinh thần căng thẳng có thể khiến khả năng hoạt động tình dục bị suy giảm, ảnh hưởng đến các nội tiết tố cần cho quá trình sản xuất tinh trùng.

-Thường xuyên vận động: Các hoạt động thể chất với cường độ phù hợp sẽ giúp tăng hoạt động của các enzyme chống oxy hóa, hỗ trợ bảo vệ tinh trùng.

-Không hút thuốc: Hút thuốc lá gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe toàn diện, gồm cả khả năng sinh sản của nam giới.

-Hạn chế thức uống chứa cồn: Rượu và những thức uống chứa cồn sẽ làm giảm nồng độ testosterone, ảnh hưởng lên tinh trùng. Nếu sử dụng rượu hoặc thức uống chứa cồn, nam giới cần tự giới hạn số lượng uống vừa phải.

-Cẩn trọng với độc tố: Việc phơi nhiễm với thuốc trừ sâu, chì và những chất độc hại khác có khả năng ảnh hưởng đến số lượng, chất lượng tinh trùng. Khi bắt buộc làm việc trong môi trường nhiều chất độc hại, nam giới cần cẩn trọng như mặc quần áo và trang bị bảo hộ, tránh để da tiếp xúc với hóa chất.

-Mặc quần áo thoáng mát: Nhiệt độ bìu tăng có thể gây hại đến quá trình sản xuất tinh trùng. Dù lợi ích chưa được chứng minh đầy đủ nhưng mặc quần áo rộng rãi và thoải mái, giảm thời gian ngồi, hạn chế xông hơi hay tắm nước nóng, tránh để bìu tiếp xúc những vật ấm nóng (điện thoại, laptop…) có thể giúp tăng chất lượng tinh trùng ở nam giới.

Mời các bạn cùng nghe BS Nguyễn Đình Liên - Chuyên gia nam học, Bệnh viện E tư vấn cho thính giả của Chuyện thầm kín: