Ánh sáng hi vọng cho bệnh nhi ung thư
Mỗi năm trên thế giới có thêm khoảng 280.000 người dưới 19 tuổi bị ung thư. Ở Việt Nam, con số này là khoảng 2.500 bệnh nhi. Trước đây, tại Bệnh viện Nhi Trung ương, tỷ lệ bỏ điều trị lên tới 20%, hiện tỷ lệ này đã giảm còn dưới 10%. Với những tiến bộ của khoa học công nghệ và thuốc trong điều trị, tỷ lệ trẻ khỏi bệnh và điều trị thành công ngày càng tăng cao.
Cách đây hai năm, con gái chị Nguyễn Diệu Hương, 36 tuổi, ở Hà Nội bỗng sốt li bì nhiều ngày kèm theo các triệu chứng đau nhức xương khớp, mắt lồi, da vàng. Đưa con đi khám ở nhiều nơi nhưng câu trả lời chỉ là sốt do nhiễm khuẩn. Cho đến một ngày, chị nhận được tiên lượng sức khỏe của con không tốt, cần chuyển viện để chọc tủy và làm những xét nghiệm chuyên sâu, chị ngã quỵ vì nghĩ rằng con không còn cơ hội sống nữa. Hai năm dài đằng đẵng, chị Hương phải tạm nghỉ công việc giáo viên để dành toàn bộ thời gian chăm sóc con trong bệnh viên. Có nhiều lúc chị tưởng như tuyệt vọng, thế nhưng, nhờ có sự quan tâm, hỗ trợ, động viên của các bác sĩ, điều dưỡng trong Trung tâm Ung thư, Bệnh viên Nhi Trung ương, chị Hương đã thấy được tia hi vọng.
Con gái chị Trương Thị Thanh Thảo ở tỉnh Bình Dương nay mới bước sang tháng tuổi thứ 22, nhưng bé đã có 4 tháng điều trị bệnh bạch cầu cấp. Ngay từ những ngày đầu biết bệnh của con, chị Thảo đã tìm hiểu, tham khảo nhiều nguồn thông tin và lựa chọn Trung tâm Ung thư, Bệnh viện Nhi Trung ương để chữa trị cho con. Qua thời gian điều trị, sức khỏe của con chị Thảo ngày càng tiến triển và cũng gần tới ngày được xuất viện. Chị Thảo bảo, với những người xa quê như chị, Trung tâm Ung thư như ngôi nhà thứ hai, và các bác sỹ, điều dưỡng nơi đây chính là những người mẹ thứ hai khi một lần nữa trao cho con chị sự sống.
Cũng trong hoàn cảnh tương tự, cuối tháng 6 vừa qua, con trai thứ 2 của chị Nguyễn Thị Sang ở Hà Nội xuất hiện triệu chứng ho nhẹ và sút cân. Ban đầu, chị chỉ nghĩ đó là sự thay đổi khi con bắt đầu bước vào giai đoạn dậy thì. Đưa con đi kiểm tra sức khỏe thì phát hiện con bị u trung thất và khối u đã chèn vào tim và phổi của con. Đã có lúc, chị nghĩ con khó lòng mà qua khỏi. Vậy mà, đến nay, trải qua các lần điều trị tích cực, con chị đã được mổ cắt bỏ khối u, sức khỏe ngày càng cải thiện.
“Em rất cảm ơn các y, bác sĩ ở Trung tâm đã tận tâm, chu đáo, nhiệt tình và đặc biệt nhất là bác Lan. Bác Lan là một người phụ nữ dịu dàng, trong công việc rất cẩn thận. Theo phác đồ điều trị ở đây, em rất yên tâm. Từ lúc cháu vào viện, cháu bị rất nặng, u chèn vào tim và phổi. Giờ cháu đã khỏe mạnh trở lại bình thường. Em cảm thấy rất hạnh phúc”, chị Sang bày tỏ.
Nữ bác sỹ hết lòng vì trẻ em ung thư
Để mang đến ánh sáng hi vọng cho những bệnh nhi ung thư đang điều trị tại Trung tâm Ung thư, Bệnh viện Nhi Trung ương, phải kể đến sự đóng góp không nhỏ của các bác sĩ, y tá, điều dưỡng nơi đây trong đó có Tiến sĩ, Bác sĩ cao cấp Bùi Ngọc Lan – Giám đốc Trung tâm Ung thư. Gần 30 năm làm việc trong lĩnh vực ung thư Nhi khoa, bác sĩ Lan đã kiên trì theo đuổi với tất cả sự tận tâm, tận lực và đặc biệt có tấm lòng thương yêu trẻ.
Năm 2005, chị bắt đầu làm việc ở Khoa Ung bướu tiền thân của Trung tâm Ung thư, Bệnh viện Nhi Trung ương. Lúc đó, cả khoa chỉ có vài bác sĩ, trang thiết bị nghèo nàn, tài liệu nghiên cứu hiếm hoi. Không cam tâm nhìn những đứa trẻ hồn nhiên phải đau đớn rời bỏ cuộc sống, chị vừa làm vừa học, bảo vệ luận án tiến sĩ nhi khoa, tham gia các khóa đào tạo nâng cao ở nước ngoài.
Càng tiếp xúc, bác sĩ Lan lại càng thấu hiểu những khó khăn và những nỗi đau mà căn bệnh này gây ra cho người bệnh, chị lại càng mong muốn mang lại nụ cười cũng như đem “phép màu” đến với những bệnh nhi ung thư. Với bác sĩ Lan, khó khăn, vất vả đến mấy, chị cũng không sợ, không nản chí mà điều chị sợ nhất chính là đối diện với những ca bệnh đã làm tất cả vẫn không thể cứu được. Chị từng day dứt, thậm chí ám ảnh khi phải chứng kiến những hoàn cảnh rất éo le, có những gia đình hiếm muộn chỉ có 1 đứa con duy nhất nhưng lại ra đi vì bệnh hiểm nghèo, có những đứa trẻ hiểu chuyện đến đau lòng khi đối diện với cửa tử...
Với những gia đình người bệnh, gánh nặng kinh tế quá lớn, muốn đưa con về, nhưng nhận thấy còn có khả năng chữa trị, chị đã vận động gia đình ở lại, rồi tìm các nguồn quỹ, các nhà tài trợ để xin hỗ trợ cho con. Chị cũng chính là người trực tiếp kết nối với các tổ chức quốc tế xin tài trợ thuốc tiêu diệt tế bào ung thư cho bệnh nhi Việt Nam.
Những áp lực cùng với sự tâm huyết và lòng yêu trẻ, mong muốn chữa lành cho bệnh nhi ung thư đã tiếp thêm động lực cho bác sĩ Lan kiên trì con đường mình đã chọn – con đường cứu sống và mang lại cuộc sống bình an, mạnh khỏe hơn cho trẻ em không may mắc bệnh hiểm nghèo.
Không ngừng học hỏi – Tìm kiếm thêm cơ hội sống cho bệnh nhi ung thư
Hàng năm, Trung tâm Ung thư – Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp nhận điều trị hơn 2.000 lượt bệnh nhi nội trú và trên 3.200 lượt bệnh nhi ngoại trú, trong đó có hơn 500 trẻ mắc mới. Tỷ lệ sống thêm không bệnh trên 5 năm của nhiều bệnh ung thư hiện nay tại Việt Nam đã đạt ngang các nước trong khu vực. Để có được kết quả đó đòi hỏi các bác sĩ tại Trung tâm Ung thư, trong đó bác sĩ Bùi Ngọc Lan phải luôn tích cực tìm tòi, nghiên cứu khoa học, áp dụng những kỹ thuật y học mới, chuyên sâu để nâng cao chất lượng chăm sóc, điều trị cho trẻ em ung thư. Tính tới thời điểm hiện tại, Trung tâm đã triển khai các kỹ thuật theo kịp trình độ quốc tế, điều trị thành công nhiều trẻ mắc ung thư hiếm gặp, hoặc ở giai đoạn IV - giai đoạn mà trước đây trẻ phải ra nước ngoài điều trị.
Đến nay, tên tuổi của bác sĩ Lan được gắn với một kỹ thuật được coi là “cuộc cách mạng” trong điều trị ung thư, đó là ghép tế bào gốc. Hàng chục bệnh nhân được ghép tế bào gốc tạo máu thành công, khỏi bệnh hoàn toàn, có cuộc sống như bao người bình thường. Chị Lan bảo, bất cứ khi nào nhìn thấy thêm một cơ hội sống cho trẻ - điều mà chị luôn đau đáu kiếm tìm thì sẽ không bao giờ bỏ cuộc.
Bác sĩ Lan còn có nhiều thành tích trong nghiên cứu khoa học và giảng dạy. Tiêu biểu, chị là chủ nhiệm 3 đề tài cấp cơ sở và là thành viên 2 đề tài cấp cơ sở khác đã được nghiệm thu, 3 bài báo được công bố quốc tế và 68 bài báo được công bố trong các tạp chí có uy tín trong nước. Đồng tác giả 1 sáng kiến được cấp chứng nhận bản quyền tác giả. Hiện bác sĩ Lan đang thực hiện đề tài cấp bộ về u nguyên bào thần kinh. Mục tiêu chính của đề tài là đánh giá, phân loại để điều trị theo hướng cá nhân hóa từng bệnh nhân. Điều chị mừng nhất với đề tài này là nhiều bệnh nhân nghèo sẽ được xét nghiệm chuyên sâu miễn phí, loại xét nghiệm có chi phí hàng triệu đồng.
Trong suốt câu chuyện, bác sĩ Lan luôn nhắc, để có được những thành tựu trong việc chữa trị cho bệnh nhi ung thư là nhờ làm việc nhóm với nhiều bác sĩ giỏi từ các chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh, ung thư, ngoại khoa, di truyền, giải phẫu bệnh... với phương châm lấy người bệnh là trung tâm, để kết hợp sức mạnh của các chuyên khoa, cá thể hóa mỗi người bệnh để đưa ra phương pháp điều trị tốt nhất.
Đào tạo thế hệ tương lai
Những năm qua, bác sĩ Lan còn tích cực đào tạo các thế hệ y bác sĩ trong đơn vị, là tấm gương lan tỏa nguồn năng lượng tích cực cho các y bác sĩ về niềm say mê nghề, tình yêu thương, sự sẻ chia đối với người bệnh. Chị là giảng viên kiêm nhiệm của 6 trường Đại học khối y dược và điều dưỡng. Hướng dẫn tốt nghiệp 14 bác sĩ nội trú, cao học và chuyên khoa 2. Tham gia, các lớp đào tạo chuyên ngành ung thư nhi cho bệnh viện tuyến tỉnh cũng như giảng dạy, hỗ trợ các đối tượng bác sĩ, điều dưỡng sau đại học.
Cho đến bây giờ khi sắp bước vào tuổi nghỉ hưu, bác sĩ Lan vẫn luôn tích cực tham gia các lớp tập huấn ngắn hạn hàng năm tại các diễn đàn quốc tế về ung thư nhi và sau đó sẽ truyền đạt, giảng dạy cho các đồng nghiệp trẻ. Chị bảo, ung thư vẫn là một thách thức đối với ngành y, dù y học thế giới đang mở ra nhiều hướng nghiên cứu, điều trị mới. Tuy nhiên, các bác sĩ vẫn cần phải rất nỗ lực học hỏi mới có thể tiếp cận được những kỹ thuật tiên tiến, nhằm mang lại nhiều hơn cơ hội sống cho bệnh nhi ung thư.
Ở các nước phát triển, có đến 80% số bệnh nhi ung thư khỏi bệnh, nhưng ở các nước đang phát triển, con số này chỉ là 20% và đó vẫn là điều làm chị luôn trăn trở. Chính vì vậy, không bỏ cuộc và không được nản chí, là lời nhắc nhở của chị đối với bản thân, với đồng nghiệp và cả với người bệnh.
Với những đóng góp của mình, bác sĩ Bùi Ngọc Lan trở thành một trong những bác sĩ hàng đầu trong lĩnh vực ung thư nhi tại Việt Nam. Chị được trao tặng danh hiệu “Thầy thuốc ưu tú” năm 2020 và nhiều bằng khen của Bộ trưởng Bộ Y tế. Mới đây, bác sĩ Lan còn là một trong 11 cá nhân vinh dự nhận giải thưởng Phụ nữ Việt Nam năm 2024.
Mời nghe những chia sẻ của Tiến sĩ, Bác sĩ Bùi Ngọc Lan – Giám đốc Trung tâm Ung thư - Bệnh viện Nhi Trung ương:
