Equations With Integer Solutions (Phương trình với nghiệm số nguyên) bản ebook của tác giả Vũ Hữu Bình (nguyên giáo viên môn Toán - Trường THCS Trưng Vương, Hà Nội) chính thức ra mắt công chúng trên nền tảng Amazon vào giữa tháng 1/2025. Cuốn sách là những hướng dẫn chuyên sâu cách khám phá các phương trình với nghiệm số nguyên và ứng dụng của chúng trong Lý thuyết Số và Đại số. 150 trang sách chia thành 4 chương được viết hoàn toàn bằng tiếng Anh.

Điều đặc biệt, toàn bộ quá trình dịch, biên tập, hiệu đính...được thực hiện bởi nhóm cựu học sinh Trường THCS Trưng Vương các khóa 1975-1978, 1978-1981 và 1981-1984, học trò cũ của thầy Bình.

"Chúng tôi muốn sách thầy được thế giới biết đến"

Những ngày đầu năm mới, góc nhà giản dị của thầy giáo Vũ Hữu Bình trên phố Yên Thái, Hà Nội trở nên rộn ràng khi đón những học trò cũ. Câu chuyện sôi nổi nhất lúc này là cuốn sách "Phương trình với nghiệm số nguyên" vừa ra mắt.

Cách đây hơn 1 năm, anh Huy Cương, học sinh Trường THCS Trưng Vương khóa 1981-1984 nảy ra ý tưởng đưa sách của Nhà giáo nhân dân Vũ Hữu Bình đến với bạn đọc nước ngoài. Ý tưởng lập tức được nhóm cựu học sinh Trường cấp 2 Trưng Vương hưởng ứng.

“Chúng tôi muốn sách của thầy được thế giới biết đến, để người ta biết Việt Nam mình có thầy giáo Vũ Hữu Bình làm sách cho cấp 2. Còn về khía cạnh tài chính, chúng tôi thực sự không quan tâm”, anh Đinh Quang Thái, học sinh Trường cấp 2 Trưng Vương khóa 1975-1978 chia sẻ.

Nhóm anh Đinh Quang Thái sau đó đã xin phép nhà giáo Vũ Hữu Bình và được thầy gửi cho một tập tài liệu gồm cả bản đánh máy và viết tay. Tài liệu sau đó được chuyển sang bản mềm để gửi cho từng người dịch ra tiếng Anh.

Là "tay ngang", chưa ai từng dịch sách cũng như tham gia vào quá trình xuất bản nên công việc tưởng đơn giản hóa ra không nhẹ nhàng chút nào. Ban đầu, nhóm sử dụng công cụ dịch. Tuy nhiên, việc này tạo ra khá nhiều lỗi.

Sau đó, nhóm quyết định tự mình dịch dựa trên bản dịch thô của công cụ. Có tất cả 6 cựu học sinh đến từ 3 lớp tham gia vào quá trình này. Anh Nguyễn Kim Cương, cựu học sinh khóa 1978-1981 tham gia vào khâu dịch sách cho biết, mỗi người được phân công dịch 25 trang. Dịch sách Toán không phức tạp như các loại sách chuyên ngành khác vì ngôn ngữ đơn nghĩa. Bởi vậy, khối lượng công việc không lớn. Tuy nhiên, việc tốn thời gian nhất là hiệu đính phát hiện lỗi.

Dù vậy, tất cả mọi người đều vui vẻ bởi vì ai cũng mong muốn được đóng góp công sức của mình vào quá trình này.

“Mọi người thống nhất có sự tham gia của cả 3 khóa. Nếu chỉ giao ký hợp đồng dịch thì đơn giản quá. Chúng tôi muốn được tham gia vào câu chuyện dịch và xuất bản quyển sách.”, anh Nguyễn Kim Cương cho hay.

Sau quá trình dịch, một nhóm cựu học sinh có chuyên môn về Toán – Tiếng Anh tiếp tục tham gia vào khâu kiểm tra, đánh giá, phản biện, phát hiện lỗi để tiếp tục chỉnh sửa, hoàn thiện cuốn sách. Anh Đinh Quang Thái tự hào, quá trình này có những người bạn rất giỏi Toán tham gia. Trong đó, có người hiện đang là giáo viên Toán phổ thông ở Ba Lan, giáo sư Toán ở Mỹ và giáo viên dạy Toán bằng tiếng Tiếng Anh ở TPHCM.

Cuốn sách chứa đựng tình cảm của học sinh cũ

Phương trình với nghiệm nguyên là những bài toán lý thú mà ngay cả học sinh tiểu học cũng có thể bắt gặp trong tình huống thực tế. Đây là kiến thức hữu ích cho học sinh từ tiểu học đến lớp 12. Điều đặc biệt là mỗi bài toán có cách giải quyết riêng, đòi hỏi người giải có tư duy mềm dẻo, linh hoạt. Điều này cần thiết không chỉ với người làm toán mà bất kỳ ai có mong muốn rèn luyện khả năng tư duy, suy luận. Nhìn thấy “đứa con tinh thần” mà các học trò gửi đến, thầy Vũ Hữu Bình xúc động.

“Các học trò muốn được tự tay dịch, làm những việc liên quan đến xuất bản - những việc tay trái. Các anh không muốn thuê người khác chế bản mà muốn tự làm. Đây là sản phẩm có sự đóng góp từ đầu đến cuối cuả nhiều thế hệ học sinh. Các anh đưa ra ý kiến khi thầy 80 tuổi. Đây cũng là món quà, là kỷ niệm trong đời dạy học. Thầy rất trân trọng tình cảm của anh chị học sinh cũ”.

Hơn 40 năm miệt mài với sự nghiệp trồng người, Nhà giáo nhân dân Vũ Hữu Bình đã đào tạo nhiều thế hệ học sinh trưởng thành. Nhiều học trò của thầy học giỏi, giành những giải thưởng danh giá trong nước và quốc tế. Bên cạnh đó, thầy Bình còn để lại kho tàng sách tham khảo đồ sộ cho học sinh Việt Nam với trên 200 đầu sách. Nhưng với cuốn “Phương trình với nghiệm số nguyên”, lần đầu tiên độc giả nước ngoài có cơ hội tiếp cận dễ dàng với những bài giảng tâm huyết của thầy Vũ Hữu Bình.

“Việt Nam có thể có những cuốn sách giới thiệu với bạn đọc nước ngoài để học sinh, bạn đọc nước ngoài biết được học sinh Việt Nam - một đất nước khó khăn nhưng cũng giành được những giải cao trong các kỳ thi Toán thì học Toán như thế nào? Đây không chỉ là việc đưa cuốn sách được viết ra nước ngoài mà chứa đựng tình cảm của học sinh cũ”.

Hiện, sách “phương trình nghiệm nguyên” đang được bán trên Amazon. Nhóm cựu học sinh trường cấp 2 Trưng Vương cũng có kế hoạch xuất bản sách 1000 bản cứng. “Chúng tôi cũng có có kế hoạch mang cuốn sách đến với những trường phổ thông song ngữ ở Việt Nam để tặng. Trong quá trình đó chúng tôi cũng sẽ giới thiệu về bản ebook”, anh Đinh Quang Thái cho biết.

Ngoài ra, nhóm cũng mong muốn tặng sách, bán sách với giá 1 USD cho những trường khó khăn ở nước ngoài để quảng bá cuốn sách đến đông đảo độc giả trong và ngoài nước.

"Phương trình với nghiệm số nguyên" ra mắt dịp đầu năm mới. Cuốn sách không chỉ là nguồn cảm hứng cho tư duy Toán học mà còn gửi gắm tình cảm, sự tri ân thầy giáo cũ của những học trò chuyên Toán cấp 2 Trưng Vương năm xưa.

Nghe bài viết tại đây: