Theo dự báo của Tổng cục Thống kê, đến năm 2038, nhóm người từ 60 tuổi trở lên sẽ đạt khoảng hơn 21 triệu người, chiếm 20% tổng dân số. Tỷ lệ này sẽ tăng lên 25%, tương đương 27 triệu người vào năm 2050. Hội Người cao tuổi Việt Nam cả nước hiện có trên 12 triệu người cao tuổi. Hội Người cao tuổi tập hợp thu hút trên 10 triệu hội viên.

Với tỷ trọng càng cao trong cơ cấu dân số, người cao tuổi (NCT) ngày càng có một vai trò, vị trí quan trọng trong gia đình và xã hội. Họ không những là người chỉ đường, dẫn dắt thế hệ sau mà còn là tấm gương sáng về phẩm chất đạo đức và nỗ lực đóng góp không ngừng nghỉ cho cộng đồng.

Khẳng định vai trò quan trọng của NCT đối với xã hội, Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định: “Đối với gia đình, đối với Tổ quốc, phụ lão có trọng trách là bậc tôn trưởng, đối với làng xóm, đối với bà con, phụ lão có sự tín nhiệm lớn lao. Phụ lão hô, nhân dân hưởng ứng; phụ lão làm, nhân dân làm theo…”. Dù là trong gia đình hay ngoài cộng đồng, người cao tuổi đều thể hiện được vị thế, vai trò rất tích cực, là chỗ dựa vững chắc, là động lực góp phần xây dựng hạnh phúc gia đình và đảm bảo trật tự xã hội.

Công tác chăm lo và phát huy vai trò NCT luôn được Đảng, Nhà nước và nhân dân coi trọng. Đây được coi là một chính sách rất quan trọng được quy định rõ trong Hiến pháp: “Người cao tuổi được Nhà nước, gia đình và xã hội tôn trọng, chăm sóc và phát huy vai trò trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” (Khoản 3, Điều 37). Đại hội lần thứ XIII của Đảng yêu cầu: “Phát huy trí tuệ, kinh nghiệm sống, lao động, học tập của người cao tuổi trong xã hội, cộng đồng và gia đình. Tiếp tục xây dựng gia đình kiểu mẫu “ông bà, cha mẹ mẫu mực, con cháu thảo hiền, vợ chồng hòa thuận, anh chị em đoàn kết, thương yêu nhau”. Kính trọng, bảo vệ và chăm sóc người cao tuổi. Bảo trợ, giúp đỡ người cao tuổi gặp khó khăn, cô đơn không nơi nương tựa”…

Phát huy truyền thống cách mạng vẻ vang của NCT 82 năm qua, NCT đã hăng hái thi đua yêu nước, nêu cao tinh thần “Tuổi cao - Gương sáng” trong các phong trào thi đua. Nhiều tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến làm kinh tế giỏi; tham gia giữ gìn an ninh trật tự; tham gia các hoạt động ở địa phương. Các cấp Hội cơ sở góp phần quan trọng trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; xây dựng quê hương đất nước giàu đẹp.

Người cao tuổi nêu cao gương sáng trong công tác xây dựng Đảng, chính quyền, hệ thống chính trị ở cơ sở, góp phần vào sự nghiệp ổn định chính trị - xã hội. Hiện cả nước có gần 1,5 triệu người cao tuổi đảm nhận các chức vụ lãnh đạo chi bộ, tổ trưởng tổ dân phố, trưởng thôn, cán bộ Mặt trận ở khu dân cư… Hàng triệu người cao tuổi vẫn tham gia làm kinh tế giúp đỡ con, cháu. Cả nước đã có 365.000 người cao tuổi được bầu là người cao tuổi làm kinh tế giỏi. 60/63 tỉnh, thành phố đã xây dựng được hơn 3.500 câu lạc bộ Liên thế hệ tự giúp nhau, thu hút trên 170.000 thành viên tham gia do người cao tuổi làm nòng cốt đã góp phần đáng kể trong xóa đói, giảm nghèo.

Đặc biệt với uy tín kinh nghiệm của mình, người cao tuổi thông qua tổ chức Hội đã tham gia tích cực có hiệu quả vào công tác xây dựng Đảng, chính quyền, công tác phòng, chống tham nhũng, tích cực phòng chống tệ nạn xã hội; tham gia bảo vệ biên giới, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Trong buổi gặp mặt các đại biểu về dự Đại hội đại biểu toàn quốc Hội Người cao tuổi Việt Nam lần thứ VI, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng biểu dương và đánh giá cao sự cố gắng, nỗ lực và các kết quả đạt được của Hội Người cao tuổi Việt Nam trong những năm qua. Tổng Bí thư nhấn mạnh, văn hóa và đạo đức của người Việt Nam từ xưa đến nay là người già luôn luôn được đề cao, được tôn trọng “Kính già, yêu trẻ”, “Kính lão đắc thọ”... Trong lịch sử phát triển của dân tộc ta, người cao tuổi có nhiều đóng góp to lớn cả trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước. Hội nghị Diên Hồng là biểu tượng của ý chí sắt đá, tinh thần quyết tâm, đồng lòng bảo vệ đất nước của các bậc phụ lão.

Nhắc lại truyền thống vô cùng quý báu của NCT Việt Nam, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, dưới sự lãnh đạo của Đảng, người cao tuổi đã và đang có nhiều đóng góp quan trọng, đúng như lời Bác Hồ đã nói “Tuổi cao, ý chí càng cao”. Người cao tuổi nước ta thực sự là “vốn quý của dân tộc, là lực lượng quan trọng của đất nước, là rường cột của gia đình và xã hội Việt Nam”.

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc cán bộ cốt cán và người cao tuổi tiêu biểu quán triệt Nghị quyết Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành TW Đảng khóa XIII và triển khai một số nhiệm vụ trọng tâm năm 2023 của Hội Người cao tuổi Việt Nam, đồng chí Trương Thị Mai, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Trưởng ban Tổ chức Trung ương đã dành thời gian trực tiếp nói chuyện với các đại biểu và NCT tiêu biểu cả nước về những vấn đề về NCT Việt Nam.

Đồng chí Trương Thị Mai biểu dương, đánh giá cao những kết quả cán bộ, hội viên, người cao tuổi và Hội Người cao tuổi các cấp đạt được trong năm qua, được lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các địa phương và nhân dân ghi nhận, trân trọng. Đồng chí khẳng định NCT là lực lượng chính trị rất quan trọng của đất nước. Đề nghị Trung ương Hội và Hội Người cao tuổi các cấp tiếp tục đẩy mạnh phong trào “Tuổi cao - Gương sáng”, phát huy thành tích đạt được, tiếp tục đóng góp vào sự phát triển của đất nước, của địa phương.

Với chuyên đề “Những vấn đề về người cao tuổi Việt Nam”, đồng chí Trương Thị Mai đã thông tin định hướng một số hoạt động cho Hội Người cao tuổi trong thời gian tới các nội dung phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay. Đặc biệt đồng chí nhấn mạnh xu hướng già hóa rất nhanh ở Việt Nam. Từ đó Hội phải chủ động phối hợp với các cấp, các ngành tiếp tục triển khai, thực hiện các chủ trương, chính sách nhằm bảo vệ, chăm sóc và phát huy vai trò NCT ngày càng tốt hơn về sức khỏe, đời sống, vật chất và tinh thần, tiếp tục đóng góp, phát huy trí tuệ, kinh nghiệm nêu gương sáng trong phong trào thi đua “Tuổi cao - gương sáng” để “NCT được hưởng tuổi già trong tôn trọng và an sinh xã hội”.

Ghi nhận, trân trọng công lao đóng góp to lớn của NCT Việt Nam, Đảng và Nhà nước đã tặng những phần thưởng cao quý cho các thế hệ NCT: Bức trướng thêu 18 chữ vàng “Tuổi cao chí càng cao, nêu gương sáng vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”; Huân chương Sao vàng cho các thế hệ NCT; Huân chương Lao động hạng nhất cho Hội NCT Việt Nam… Đây là động lực để các cấp Hội NCT tiếp tục phát huy vai trò, góp phần xứng đáng trong trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước thời kỳ mới./.

Những đóng góp của NCT đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc

1. Từ năm 1941 - 1945: Hàng chục vạn NCT đã tham gia vào tổ chức Hội Phụ lão cứu quốc, để tuyên truyền ủng hộ Mặt trận Việt Minh, xây dựng căn cứ địa cách mạng; xây dựng, phát triển lực lượng vũ trang của Đảng; nuôi giấu, làm giao thông liên lạc cho cán bộ, làm công tác binh vận, giữ bí mật các cơ sở hoạt động của Đảng, tích cực xây dựng lực lượng tiến tới tổng khởi nghĩa giành chính quyền.

2. Từ năm 1945 - 1954 (kháng chiến chống Pháp): NCT đã gương mẫu thực hiện và vận động con cháu tham gia diệt giặc đói, giặc dốt và giặc ngoại xâm. Động viên thanh niên đi bộ đội, đi thanh niên xung phong mở đường chiến dịch. Các “Hội mẹ chiến sĩ” tích cực vận động tiết kiệm, xây dựng “Hũ gạo nuôi quân”.

3. Từ năm 1954 -1975 (Kháng chiến chống Mỹ, cứu nước). Ở miền Bắc có nhiều hội viên phụ lão đã tích cực tham gia xây dựng những “cánh đồng 5-10 tấn thắng Mỹ”, với tinh thần “thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người”, “tất cả vì miền Nam ruột thịt”, giành danh hiệu “Phụ lão 3 giỏi”. Nhiều cụ mạnh khỏe còn tham gia các đội “Bạch đầu quân”. Ở chiến trường miền Nam, nhiều cụ đã ngày đêm đào hầm nuôi giấu cán bộ, giúp đỡ quân giải phóng, tham gia đấu tranh vũ trang, đấu tranh chính trị; các bà má miền Nam tay không, dũng cảm đi đầu trong các đoàn biểu tình, đòi con đang bị giam cầm; kêu gọi anh em binh lính ngụy quay súng trở về với Tổ quốc, với đồng bào.

4. Từ năm 1975 - 2023: NCT có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc và thời kỳ đổi mới, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa hóa đất nước trên các lĩnh vực: chính trị, kinh tế, văn hóa, khoa học công nghệ, an ninh, trật tự xã hội…trong đó có nhiều NCT có trình độ giáo sư, tiến sĩ, nhà khoa học, chuyên gia vẫn nhiệt huyết, phát huy kinh nghiệm, trí tuệ để tiếp tục đóng góp xây dựng, phát triển đất nước trong thời kỳ hội nhập quốc tế . NCT đã khẳng định được vị trí là hạt nhân nòng cốt của các phong trào thi đua yêu nước, như: “Người cao tuổi thi đua làm kinh tế giỏi”, “Xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh”, “Xây dựng đời sống văn hóa”, “Khuyến học, khuyến tài, xây dựng xã hội học tập” và tham gia “giữ vững chủ quyền, bảo đảm an ninh, trật tự biên giới, đất liền, biển đảo”; tham gia các hoạt động xã hội ở cơ sở, làm Bí thư chi bộ, Tổ trưởng tổ dân phố, Trưởng thôn, Trưởng bản, Tổ hòa giải, Tổ tự quản… nhất là khôi phục lại làng nghề, sản phẩm truyền thống của địa phương, đã đem lại hiệu quả thiết thực, góp phần ổn định cơ sở, phát triển kinh tế - xã hội.