BSCKI Mai Văn Lực – Khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam học cho biết, bé N.H.Đ.H nhập viện trong tình trạng thường xuyên quấy khóc kèm tiểu hồng. Sau khi siêu âm ổ bụng và chụp CT phát hiện hình ảnh sỏi thận trái có kích thước tương đối lớn so với thận với kích thước 10x8mm, không có dị dạng hệ tiết niệu…
Bố cháu bé cho biết lúc cháu mới 6 tháng tuổi gia đình đã phát hiện bé bị căn bệnh nguy hiểm này. Nhân dịp ra Hà nội, bé đã được gia đình đưa đến Bệnh viện E để điều trị bằng phương pháp tán sỏi nội soi qua da bằng đường hầm siêu nhỏ.
TS.BS Nguyễn Đình Liên – Trưởng khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam học, người phẫu thuật trực tiếp cho bé H. chia sẻ: Cái khó của ca phẫu thuật này là do bệnh nhân quá nhỏ nên các dụng cụ phải chuyên biệt và có sử dụng một số dụng cụ thay thế.
So với ca phẫu thuật ở người lớn tuổi sử dụng kỹ thuật tán sỏi nội soi qua da đường hầm nhỏ (18Fr tương đương 6mm) hoặc đường hầm chuẩn thức (24 Fr tương đương 8 – 10 mm) thì đối với bệnh nhân nhi này, các bác sĩ sử dụng kỹ thuật tán sỏi nội soi qua da đường siêu hầm nhỏ (dưới 3mm) vào thận trái, tán vụ sỏi bằng laser, bơm rửa lấy hết các mảnh sỏi… Thời gian phẫu thuật kéo dài 45 phút, vết mổ được khâu lại và chỉ dài khoảng 4-5mm. Sau mổ 12 giờ, bé H. đã vận động và ăn uống trở lại. Trên phim chụp sau mổ đã sạch sỏi so với phim cũ.
TS.BS Nguyễn Đình Liên cho biết thêm, sỏi thận là bệnh lý thường gặp trong các bệnh lý đường tiết niệu. Tuy vậy, sỏi thận ở trẻ em lại ít được người dân quan tâm đúng mực do tỉ lệ gặp sỏi thận ở trẻ em thấp hơn nhiều ở người lớn. Trong khi đó, tỉ lệ mắc sỏi thận ở trẻ em có xu hướng gia tăng.
Ở trẻ em, sỏi thận có liên quan đến các nguyên nhân di truyền, chuyển hóa, giải phẫu. Tuy nhiên BS Liên nhấn mạnh, hiện nay nhiều trẻ mắc căn bệnh này là do chế độ ăn uống và lối sống như ăn nhiều thức ăn nhanh có quá nhiều muối, ít uống nước, ít vận động. Đây là những nguyên nhân làm hình thành nhanh sỏi thận ở trẻ em, nhất là những trẻ có sẵn các bệnh lý rối loạn chuyển hóa.
Ngoài ra, các trẻ thường bị nhiễm trùng đường tiểu, có bất thường những chỗ hẹp tự nhiên của đường tiết niệu (hẹp khúc nối bể thận - niệu quản, hẹp khúc nối bàng quang - niệu quản) hay những bệnh lý gây cản trở sự tống xuất nước tiểu như bàng quang thần kinh... cũng là điều kiện thuận lợi để tạo sỏi.
Triệu chứng thường gặp của sỏi đường tiết niệu là đau vùng hông lưng, tiểu ít, tiểu máu, đặc biệt là nếu gia đình có tiền sử bị bệnh sỏi thận. Ở trẻ nhỏ thì trẻ dễ kích thích, quấy khóc, ói, thường xuyên nhiễm trùng tiểu biểu hiện qua triệu chứng khóc, la hét mỗi lần đi tiểu.
Theo khuyến cáo của Hiệp hội thận tiết niệu Hoa Kỳ và châu Âu, những trường hợp mắc sỏi thận ở trẻ em nên làm phân tích thành phần sỏi và tầm soát rối loại chuyển hóa có nguy cơ gây tái phát sỏi. Vì thế, ở bệnh nhân nhi này, các bác sĩ khoa Phẫu thuật thận tiết niệu và nam học, Bệnh viện E đã phối hợp với Viện Hóa học – Viện hàm lâm khoa học Việt Nam phân tích thành phần sỏi. Khi có kết quả, các bác sĩ sẽ tư vấn cho gia đình về chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt, tránh nguy cơ tái phát sỏi cho cháu trong tương lai. Trong trường hợp nếu trẻ mắc bệnh sỏi thận có biểu hiện nhiễm trùng nguy hiểm cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa về thận tiết niệu để các bác sĩ có phương án điều trị tán sỏi nội soi qua da bằng đường hầm siêu nhỏ (dưới 3mm). Với việc áp dụng phương pháp này bệnh nhi sẽ ít đau hơn, không có sẹo, tránh được nhiều biến chứng sau mổ, thời gian nằm viện ngắn và chi phí không cao.
