Đó là trường hợp bệnh nhân T.Đ.T (43 tuổi, ở Quế Võ, Bắc Ninh). Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khó thở, đau ngực nhiều khi đi lại, vã mồ hôi. Các bác sĩ ở bệnh viện tuyến dưới chẩn đoán người bệnh bị nhồi máu cơ tim cấp nên chuyển lên Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E.
Sau khi thăm khám lâm sàng và cận lâm sàng, các bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị tràn máu khí màng phổi, trung thất bị đẩy lệch sang phải, theo dõi xuất huyết đỉnh phổi trái, nhu mô phổi xẹp nhiều, suy hô hấp nặng. Ngay lập tức, các bác sĩ tiến hành dẫn lưu màng phổi trái cho người bệnh.
Quá bất ngờ, lượng dịch dẫn lưu màng phổi của người bệnh gần 1 lít máu đỏ tươi lẫn khí. Sau 2 giờ theo dõi, lượng dịch qua dẫn lưu mỗi giờ 200-300 ml. Các bác sĩ của khoa Phẫu thuật tim mạch và lồng ngực đã hội chẩn với TS.BS Nguyễn Công Hựu – Giám đốc Bệnh viện E. Kết quả xác định bệnh nhân bị vỡ kén khí và đứt dây chằng đỉnh phổi, được chỉ định phẫu thuật cấp cứu bằng phương pháp mổ nội soi toàn bộ 3D.
Ths.BS Nguyễn Hoàng Nam – Khoa Phẫu thuật Tim mạch và lồng ngực, Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E cho biết: Đây là một trong những kỹ thuật cao, chuyên sâu được thực hiện ở các bệnh viện có trang thiết bị y tế hiện đại, bác sĩ có chuyên môn cao, chỉ định cho các trường hợp kén khí lớn ở phổi vỡ gây khó thở kéo dài, tràn khí tràn máu màng phổi…
Phương pháp này mang lại nhiều ưu điểm như vết mổ nhỏ, hạn chế các tai biến trong và sau mổ như như chảy máu, nhiễm trùng vết mổ, viêm phổi, xẹp phổi, suy giảm chức năng hô hấp… Người bệnh ít đau sau mổ, bình phục nhanh, rút ngắn thời gian nằm viện. 3 ngày sau phẫu thuật, sức khỏe bệnh nhân ổn định, phục hồi tốt, ít đau vết mổ, phổi giãn nở tốt, bệnh nhân có thể vận động nhẹ nhàng, đã được rút dẫn lưu.
Về trường hợp bệnh nhân ở Bắc Ninh, Ths.BS Nguyễn Hoàng Nam, kén khí ở phổi là bệnh lý ít gặp, với tỷ lệ mắc 22 người/100.000 người, nam mắc nhiều hơn nữ (3,3/1) và thường hay gặp ở nam giới trẻ, cao gầy và thường xuyên hút thuốc lá.
Biểu hiện của bệnh là xuất hiện những túi khí có kích thước lớn hơn 1cm nằm trong nhu mô phổi, kèm theo có sự phá hủy vách các phế nang không phục hồi. Kén khí phổi xảy ra cục bộ tại vùng của phổi, có thể một hoặc nhiều kén tập trung ở thùy trên nhiều hơn thùy dưới, thường kết hợp với viêm phế quản mãn tính, giãn phế nang khu trú, lao, hoặc bội nhiễm gây áp xe phổi… Bệnh làm tăng khoảng chết sinh lý và gây chèn ép tổ chức phổi lành xung quanh.
Trên thực tế, việc chẩn đoán kén khí phổi có thể phát hiện bằng nghe tim phổi hoặc thực hiện chỉ định cận lâm sàng như X quang ngực, CT, MRI... Điển hình như người bệnh này do biểu hiện bệnh không điển hình, bệnh dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tim mạch khác. Do đó, nếu không phát hiện, phẫu thuật kịp thời sẽ gây xẹp cả phổi ở bên bị tổn thương, đẩy lệch trung thất ép cả phổi bên đối diện, hậu quả là suy hô hấp, có thể dẫn đến tử vong.
Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo: nếu người bệnh mắc bệnh kén khí ở phổi không có viêm nhiễm, kích thước kén nhỏ, không có sự chèn ép vào các cơ quan xung quanh thì cần tiến hành theo dõi, kiểm tra thường xuyên. Từ đó, phát hiện những dấu hiệu bất thường, để kịp thời xử lý. Khi kích thước của kén to, có thể chèn ép vào các cơ quan lân cận, đè vào khí quản, phế quản gây khó thở, đôi khi gây xẹp phổi. Khi thùy phổi xẹp rất dễ nhiễm khuẩn.
Trường hợp kén bị nhiễm khuẩn, người bệnh có thể xuất hiện sốt cao, nổi hạch, ho ra máu, khạc đờm lẫn mủ, có mùi hôi. Kén khí vỡ gây tràn khí màng phổi với triệu chứng: Khó thở, đau ngực, suy hô hấp có thể nguy hiểm tính mạng nếu không điều trị kịp thời.
Những người có kén khí nhiều, kén khí lớn và có đặc thù công việc như ngoài hải đảo, biên cương, vùng núi… nên chủ động phẫu thuật sớm tránh biến chứng vỡ kén khí nguy hiểm tới tính mạng do khả năng tiếp cận y tế hạn chế.
