Bộ Y tế đang xây dựng dự thảo Thông tư cho phép kéo dài thời gian kê đơn thuốc ngoại trú tối đa lên 90 ngày đối với một số bệnh mạn tính đã điều trị ổn định thay vì cấp phát thuốc 1 tháng/1 lần theo quy định cũ.
Một điểm nhấn quan trọng trong dự thảo mới là việc xây dựng danh mục các bệnh mạn tính được xem xét cấp thuốc dài ngày. Hiện danh mục này đang đề xuất khoảng 200 bệnh, từ các bệnh phổ biến như tăng huyết áp, đái tháo đường, hen phế quản, COPD, trầm cảm…, đến các bệnh ít được nhắc đến như suy tuyến yên, viêm gan virus B mạn tính, HIV/AIDS, Parkinson, Alzheimer, Thalassemia, thậm chí có cả một số bệnh phụ khoa ở tuổi vị thành niên như rong kinh tuổi dậy thì.
Thông tin này được nhiều người bệnh mạn tính ủng hộ bởi vừa giảm tải cho bệnh viện vừa giúp người bệnh không phải đến bệnh viện hàng tháng và chịu cảnh đông đúc, chờ đợi nửa ngày, thậm chí cả ngày để được khám chỉ vài phút với đơn thuốc như cũ.
Mắc bệnh tăng huyết áp, đã được điều trị hàng chục năm nay, ông Dương Đức Lưu – 73 tuổi cho biết, hiện chỉ số huyết áp của ông luôn ở mức ổn định. Tuy nhiên, hàng tháng, ông vẫn phải đến bệnh viện xếp hàng và chờ đợi hết buổi sáng mới được lĩnh thuốc. Do đó, ông Lưu mong muốn, những trường hợp đã được kiểm soát tốt bệnh mạn tính sẽ được cấp thuốc dài ngày hơn để đỡ đi lại vất vả.
Việc tăng thời gian cấp phát thuốc đối với bệnh nhân mắc bệnh mạn tính đã ổn định mang lại lợi ích kép cho cả bệnh nhân và bệnh viện. Trước đây, trong dịch Covid-19, thực hiện giãn cách xã hội, hạn chế dịch bệnh lây lan, nhiều cơ sở y tế cũng đã thực hiện cấp phát thuốc 2-3 tháng/lần cho bệnh nhân mắc bệnh mạn tính.
Nhất trí với việc kéo dài thời gian kê đơn thuốc điều trị ngoại trú cho bệnh nhân mắc bệnh mạn tính đã ổn định, tuy nhiên, theo TS.BS Mai Đức Thảo – Trưởng khoa Thần kinh BV Hữu Nghị, để đảm bảo sức khỏe cho người bệnh và an toàn trong sử dụng thuốc thì cần phải đánh giá cụ thể từng trường hợp, căn cứ vào tình trạng bệnh, khả năng tuân thủ điều trị và nhiều yếu tố khác để quyết định thời gian kê đơn.
“Khi cấp thuốc dài ngày, rất cần sự phối chặt chẽ giữa bệnh nhân, người nhà và bác sĩ. Nếu bệnh nhân minh mẫn, tỉnh táo thì không sao nhưng nếu bệnh nhân bị lẫn, hay quên thì người nhà phải đứng ra chịu trách nhiệm để người bệnh uống thuốc đều đặn, đúng liều, đúng theo chỉ định của bác sĩ nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị cũng như tránh những tác dụng phụ, tránh nhầm lẫn gây ra tai biến. Trong quá trình sử dụng thuốc, khi có bất cứ dấu hiệu bất thường nào thì bệnh nhân cần quay trở lại bệnh viện ngay” –TS.BS Mai Đức Thảo nói.
Về phía Bộ Y tế và các cơ quan chức năng, TS.BS Mai Đức Thảo đề nghị cần có những quy định chi tiết, cụ thể về vấn đề này để việc cấp phát thuốc dài ngày được minh bạch đồng thời tránh tình trạng trục lợi bảo hiểm y tế.
“Bộ Y tế và cơ quan Bảo hiểm xã hội cần đưa ra quy định thế nào là bệnh mãn tính ổn định để nhân viên y tế dựa vào các tiêu chuẩn đó đánh giá trên từng cá thể người bệnh và kê đơn, cấp phát thuốc đảm bảo chính xác, minh bạch và hiệu quả. Đồng thời cũng giúp người bệnh hiểu và phối hợp, tránh tình huống phát sinh như một số trường hợp dù bệnh chưa ổn định nhưng vẫn muốn cấp thuốc kéo dài, bác sĩ không kê đơn bị cho là "khó dễ". Đồng thời bệnh nhân và người nhà cũng cần có cam kết về việc sử dụng thuốc đúng mục đích. Bởi số lượng thuốc được cấp phát trong trong thời gian dài 2-3 tháng rất nhiều. Do đó, rất có thể xảy ra hiện tượng bệnh nhân lĩnh thuốc về nhưng không sử dụng mà lại mang đi bán. Chính vì thế, cần phải có những quy định pháp lý về trách nhiệm của người bệnh và người nhà nếu như lợi dung chính sách tăng thời gian kê đơn thuốc để trục lợi bảo hiểm y tế” – TS.BS Mai Đức Thảo đề xuất.
