Phóng viên: Thưa TS Đặng Vũ Cảnh Linh, anh có nhớ cảm giác Tết khi còn nhỏ không? Điều gì khiến anh thấy Tết xưa đặc biệt hơn hoặc khác biệt so với Tết nay?

TS Đặng Vũ Cảnh Linh: Cảm giác Tết khi còn nhỏ với tôi là sự háo hức và vui vẻ – từ mùi bánh chưng, tiếng pháo đến niềm vui của những bộ quần áo mới. Tôi sinh ra trong thời kỳ bao cấp, mọi thứ thời đó đều thiếu thốn, nhưng chính sự giản dị ấy lại làm nên nét đặc biệt của Tết: từ việc gói bánh, nấu nướng đến quây quần bên gia đình – tất cả đều là thành quả lao động của chính mình, của gia đình mình.

Tết bây giờ có khác. Với sự phát triển của xã hội và công nghệ, chúng ta đã có nhiều dịch vụ hiện đại hỗ trợ. Thay vì tự tay chuẩn bị mọi thứ, nhiều gia đình chọn mua sắm sẵn để tiết kiệm thời gian. Điều này giúp giảm áp lực cho ngày Tết, mang lại sự thoải mái, nhưng đôi khi cũng khiến chúng ta đánh mất phần nào cảm giác chờ đợi và tận hưởng trọn vẹn không khí Tết như trước.

Dẫu vậy, tôi nhận thấy Tết vẫn giữ được giá trị cốt lõi – đó là dịp để mọi người quây quần, sum họp. Cái đẹp của Tết nằm ở sự kết nối giữa các thế hệ, ở những giây phút cả gia đình bên nhau, chia sẻ niềm vui và hy vọng vào năm mới. Với tôi, mỗi thời kỳ có một cách đón Tết phù hợp, nhưng điều quan trọng là làm sao để giá trị tinh thần, sự gắn bó gia đình vẫn được trân trọng và giữ gìn.

Phóng viên: Chúng ta thấy có sự khác biệt trong cách các thế hệ nhìn nhận về Tết: trẻ nhỏ thì háo hức, người lớn lại thường mệt mỏi. Anh nghĩ gì về điều này và làm sao để Tết trở thành niềm vui chung cho cả gia đình?

TS Đặng Vũ Cảnh Linh: Sự khác biệt này đến từ vai trò và trách nhiệm của mỗi thế hệ trong gia đình. Với trẻ nhỏ, Tết là khoảng thời gian được nghỉ ngơi, vui chơi, nhận lì xì và tận hưởng sự quan tâm từ người lớn. Nhưng với người lớn, đặc biệt là cha mẹ, ông bà, Tết là guồng quay bận rộn của việc dọn dẹp, mua sắm, lo toan lễ nghĩa và nội ngoại.

Để Tết trở thành niềm vui chung, tôi nghĩ mỗi gia đình nên khuyến khích trẻ nhỏ tham gia vào các hoạt động chuẩn bị Tết. Từ việc lau dọn nhà cửa, bày mâm ngũ quả đến gói bánh chưng – những công việc tưởng chừng nhỏ nhặt nhưng lại giúp trẻ hiểu hơn giá trị lao động và ý nghĩa ngày Tết.

Khi trẻ em tham gia, không chỉ cha mẹ giảm bớt áp lực, mà chính các em cũng cảm nhận sâu sắc hơn giá trị của ngày Tết. Qua đó, cả gia đình sẽ có thêm những kỷ niệm chung, và Tết thực sự trở thành dịp gắn kết giữa các thế hệ.

Phóng viên: Ngày nay, nhiều người chọn "Tết tối giản" để tránh áp lực. Xu hướng này có làm Tết mất đi ý nghĩa truyền thống không?

TS Đặng Vũ Cảnh Linh: Tôi nghĩ rằng "Tết tối giản" không làm mất đi ý nghĩa truyền thống, mà là một cách để thích nghi với cuộc sống hiện đại. Thay vì chạy theo những lễ nghi cầu kỳ, chúng ta chọn giữ lại những giá trị cốt lõi, những phong tục ý nghĩa nhất.

Việc giảm bớt các nghi thức phức tạp không có nghĩa là bỏ qua truyền thống. Ngược lại, nó giúp chúng ta tập trung hơn vào những điều thực sự quan trọng: thời gian dành cho gia đình, những phút giây chia sẻ và sự quây quần.

Ngày nay, các hoạt động cộng đồng hay kết nối qua công nghệ cũng trở thành một phần của Tết hiện đại. Chúng ta có thể không đến thăm từng nhà như trước, nhưng những lời chúc Tết qua mạng xã hội vẫn mang đến cảm giác ấm áp và gắn kết.

Tôi tin rằng, dù tối giản hay truyền thống, Tết vẫn luôn là dịp để gìn giữ giá trị văn hóa và vun đắp tình thân.

Phóng viên: Nếu một ngày nào đó, những nghi thức truyền thống bị lược bỏ hoàn toàn, liệu Tết có còn là Tết?

TS Đặng Vũ Cảnh Linh: Tôi tin rằng xã hội hiện đại đến đâu cũng không thể quên đi giá trị gốc. Tết không chỉ là một ngày lễ, mà là biểu tượng văn hóa đã ăn sâu vào tâm thức người Việt qua nhiều thế hệ.

Ngay cả khi các nghi thức thay đổi, chúng ta vẫn cần giữ lại những phong tục cốt lõi – như thăm hỏi tổ tiên, quây quần gia đình, và cầu chúc những điều tốt đẹp. Đó là cách để ngày Tết không chỉ là sự kiện nhất thời, mà còn là sợi dây gắn kết giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.

Cùng với đó, chúng ta cũng có thể làm mới Tết theo cách của thời đại – như tận dụng công nghệ để kết nối, hay sáng tạo những hình thức đón Tết hiện đại mà vẫn giữ được tinh thần đoàn viên. Tôi tin rằng, đổi mới không làm mất đi Tết, mà chỉ giúp Tết sống động hơn trong bối cảnh mới.

Phóng viên: Xin cảm ơn TS Đặng Vũ Cảnh Linh