Trao đổi với VOV2, Ths.BS Nguyễn Thế Thịnh - Khoa Phẫu thuật Thận tiết niệu và nam học, BV E cho rằng có 3 nguyên nhân chính khiến nhiều người dân Việt Nam mắc sỏi tiết niệu.

Khí hậu Việt Nam nóng ẩm, nhất là những ngày thời tiết nắng nóng, mồ hôi ra nhiều nhưng mọi người không hình thành thói quen uống đủ nước. Khi cơ thể mất nước, nước tiểu trở nên đậm đặc, tạo điều kiện lý tưởng cho các tinh thể khoáng kết tụ thành sỏi.

Thứ hai là thói quen ăn uống giàu muối, món kho, cá kho, thịt kho, dưa muối, cà muối, rồi chế độ ăn nhiều đạm động vật cũng góp phần làm tăng nguy cơ hình thành sỏi. Ví dụ, ăn mặn khiến cơ thể tăng thải canxi qua nước tiểu, mà canxi là thành phần chính của nhiều loại sỏi.

Nguyên nhân thứ ba là thói quen nhịn tiểu, ít vận động, đặc biệt là những người làm văn phòng, điều này làm nước tiểu bị ứ đọng lâu trong hệ tiết niệu, dễ kết tinh sỏi hơn.

Theo Ths. Bs Nguyễn Thế Thịnh, để bảo vệ chức năng thận, việc phát hiện sớm sỏi tiết niệu rất quan trọng, nó giúp tránh những biến chứng nguy hiểm về lâu dài. Sỏi lúc mới hình thành thường nhỏ, chưa gây đau hoặc chỉ gây khó chịu nhẹ, nhưng nếu không phát hiện sớm, sỏi sẽ to dần, di chuyển và gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng: gây tắc nghẽn đường tiểu, ứ nước ở thận, dẫn đến giãn đài bể thận và làm thận yếu dần, thậm chí hỏng thận nếu để lâu.

Sỏi là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển, dễ gây nhiễm trùng đường tiết niệu. Nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến nhiễm khuẩn huyết, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Ngoài ra, sỏi di chuyển trong niệu quản gây ra những cơn đau quặn thận rất dữ dội, người bệnh có thể phải nhập viện cấp cứu. Thực tế, không ít trường hợp suy thận, đặc biệt là suy thận mạn mà khởi phát từ bệnh sỏi tiết niệu không được điều trị kịp thời- Bs Thịnh nhấn mạnh thêm.

Vì vậy, để phòng bệnh, người dân nên siêu âm kiểm tra định kỳ, uống đủ nước và đi khám ngay khi có triệu chứng tiểu buốt, tiểu máu hay đau hông lưng để phát hiện sớm và xử trí kịp thời

Việc uống thuốc, điều trị nội khoa không có tác dụng làm tan sỏi mà chỉ kiểm soát sự phát triển to nhanh của sỏi. Việc quyết định phẫu thuật sỏi tiết niệu không chỉ dựa vào kích thước sỏi, mà còn phụ thuộc vào vị trí sỏi, mức độ gây tắc nghẽn, triệu chứng của bệnh nhân và nguy cơ tổn thương thận.

Ths.BS Nguyễn Thế Thịnh cho biết, hiện nay, các phương pháp can thiệp rất ít xâm lấn và ít đau hơn trước rất nhiều. Tùy loại sỏi và vị trí, bác sĩ có thể chọn kỹ thuật Nội soi niệu quản ngược dòng bằng ống bán cứng hoặc ống mềm bằng cách đưa ống nội soi từ niệu đạo lên, tán sỏi bằng laser. Tán sỏi qua da nghĩa là chọc một lỗ nhỏ ở lưng để đưa máy vào thận tán sỏi, áp dụng với sỏi lớn, hồi phục nhanh hơn mổ mở. Còn kỹ thuật phẫu thuật nội soi sau phúc mạc áp dụng cho những trường hợp có sỏi niệu quản lớn mà các phương pháp trên không hiệu quả.