Với vóc dáng nhỏ bé và đôi chân không lành lặn nhưng chị Trần Thị Bích Thủy, quê ở Thái Nguyên, hiện đang sống và làm việc tại Hà Nội, vẫn tỏa sáng trên đấu trường thể thao quốc tế, đồng thời truyền cảm hứng sống tích cực tới cộng đồng. Nghe nội dung bài viết dưới đây.
Vượt lên số phận
Một cơn sốt cao dẫn đến biến chứng khiến chị Trần Thị Bích Thủy, quê ở tỉnh Thái Nguyên chịu nhiều thiệt thòi ngay từ khi còn nhỏ. Đó là sự bất tiện trong sinh hoạt do đôi chân mất khả năng đi lại và những trở ngại trên hành trình chinh phục tri thức.
“Khi sinh ra, tôi bình thường như bao bạn trẻ khác. Khi hơn 1 tuổi, tôi bị sốt bại liệt, bị biến chứng, đôi chân yếu nên không đi lại được. Từ đó, cuộc sống của tôi gắn với chiếc xe lăn cho đến giờ”, chị Thủy kể.
Chị Thủy cho biết, do cha mẹ tập trung cho việc chữa trị cho đôi chân của con nên tới khi lên 11 tuổi, chị mới được đi học lớp 1.
Nhìn Bích Thủy ngồi xe lăn, học cùng lớp với các em nhỏ, ít ai nghĩ rằng cô gái ấy có thể hoàn thành chương trình phổ cập giáo dục. Song, cũng ít người biết rằng bên trong dáng vẻ nhỏ nhắn, yếu đuối ấy là khát vọng và ý chí vươn lên vô cùng mạnh mẽ.
Tốt nghiệp Trung học phổ thông, Bích Thủy học lên đại học, trở thành một trong số ít phụ nữ khuyết tật thành thạo cùng lúc hai ngoại ngữ: tiếng Anh và tiếng Nhật.
Thậm chí, ngay từ khi ngồi trên ghế giảng đường, chị còn tranh thủ đi làm để tạo dựng cho mình cuộc sống tự chủ hoàn toàn.
“Bước bào năm thứ 2 đại học, tôi đã đi làm rồi. Tôi làm theo ca, thường là ca tối, tại Bệnh viện Việt - Pháp với vị trí tổng đài viên. Lúc đó, bố mẹ vẫn đủ khả năng về tài chính để lo cho tôi ăn học nhưng tôn trọng quyết định của tôi, bố mẹ để cho tôi đi làm để từng bước xây dựng cuộc sống tự lập”, chị Thủy cho biết.
Ra trường, Bích Thủy tiếp tục làm việc tại Bệnh viện Việt - Pháp, rồi sau đó chuyển sang công tác tại Bệnh Vimec. So với mặt bằng chung của xã hội, đây là những nơi có môi trường làm việc tốt và thu nhập ở mức cao mà không ít người mơ ước.
Bước lên đỉnh vinh quang
Khát khao vươn lên, Bích Thủy một lần nữa khiến bạn bè, người thân không khỏi bất ngờ và nể trọng.
Năm 2004, chị quyết định nghỉ việc tại Bệnh viện Vimec để thử sức với cờ vua - môn thể thao trí tuệ, rồi liên tiếp đạt được những thành tích rất đáng nể.
Trong “làng” thể thao người khuyết tật, nhắc đến Trần Thị Bích Thủy, nhiều người liên tưởng ngay đến hình ảnh một “bông hoa” đầy nghị lực. Đó là cô gái có gương mặt xinh xắn, nhỏ nhắn, ngồi xe lăn nhưng đẩy bản lĩnh và bề dày thành tích.
Chị đã đánh bại nhiều kỳ thủ quốc tế và giành được những ngôi vị cao tại các giải cờ vua khu vực và thế giới.
Có thể kể đến là dấu mốc tại Giải vô địch cờ vua người khuyết tật thế giới IPCA tổ chức tại Ấn Độ vào tháng 7/2025. Trải qua 27 ván đấu căng thẳng ở ba thể loại: cờ tiêu chuẩn, cờ nhanh và cờ chớp, Bích Thủy giành trọn bộ huy chương: vàng, bạc và đồng ở hạng thương tật xe lăn nữ.
Trước đó - năm 2024, tại Giải vô địch cờ vua người khuyết tật châu Á, tổ chức tại Kyrgyzstan. Bích Thủy giành huy chương đồng cá nhân và góp công lớn giúp đồng đội Đoàn Thu Huyền giành huy chương vàng.
Những thành tích này đem đến vinh quang cho Bích Thủy, đồng thời thông qua đó giúp chị có cơ hội góp phần làm rạng rỡ non sông khi đưa lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên các đấu thể thao trường quốc tế.
Tuyền cảm hứng sống tích cực tới cộng đồng
Không chỉ giữ ngôi vị “quán quân” trên bàn cờ, gần 2 năm nay, Trần Thị Bích Thủy còn giành được những thắng lợi lớn ngoài đời khi trở thành người truyền cảm hứng, dạy cờ miễn phí, giúp nhiều bạn nhỏ cùng cảnh ngộ và gia đình họ thay đổi cuộc sống theo chiều hướng tích cực. Lương Thu Hương, ở tỉnh Phú Thọ là một trong số đó.
Là cô bé ham học, Hương mang trong mình nhiều mơ ước. Tuy nhiên, một điều không may đã xảy đến. Đôi chân đang khỏe mạnh bỗng dưng suy yếu. Đi khám, cháu được bệnh viện chẩn đoán mắc bệnh loạn dưỡng cơ gốc chi. Đây là bệnh hiếm, đến nay y học chưa có giải pháp chữa khỏi.
“Lúc cháu biết bệnh của mình không chữa được, cháu suy sụp về tinh thần. Cháu luôn tự ti về bản thân và sống thu mình”, Hương nhớ lại.
Chị Cao Thị Tuyết Mai - mẹ của Hương cho biết, không lâu - sau khi phát hiện ra bệnh của con gái lớn, cậu con trai thứ 2 - em của Hương, cũng có biểu hiện tương tự và được chẩn đoán mắc bệnh giống chị.
Không khí gia đình trở nên nặng nề và sẽ kéo dài nếu chị Mai không được một bác sỹ giới thiệu và khuyên cho hai con theo học cờ vua của kỳ thủ Trần Bích Thủy. Bởi từ ngày đến với cờ vua, hai người con của chị Mai đã lạc quan, yêu đời trở lại.
“Hai con của tôi mới học cô Thủy được hơn 1 năm nhưng đã thay đổi hoàn toàn về mọi mặt. Các con đã tham gia một số cuộc thi và đã có giải, tôi rất mừng vì điều đó nhưng quan trọng hơn với tôi là và các con là các con đã thay đổi cách nhìn về cuộc sống, luôn lạc quan, yêu đời - yếu tố giúp các con chiến thắng bệnh tật”, chị Mai chia sẻ.
Nếu như ngày nào chị Mai là chỗ dựa tinh thần cho hai con thì nay, con gái chị - Lương Thu Hương lại trở thành người vỗ về, động viên mẹ.
“Trong những buổi học, cô Thủy luôn chia sẻ về cuộc sống giúp cháu nhận ra rằng, ngoài kia còn nhiều người khó khăn, thiệt thòi hơn mình. Đây là cơ sở để cháu thấy mình cần sống lạc quan. Cháu cũng hiểu rằng, khi cháu bị bệnh, bố mẹ cháu cũng buồn và lo cho cho cháu nhiều lắm nên cháu cần phải động viên mẹ, đồng thời luôn cố gắng phấn đấu để mẹ vui và yên tâm về cháu”, Hương chia sẻ.
Tương tự, không khí gia đình chị Lưu Thị Hoa, ở tỉnh Hưng Yên từng rất nặng nề bởi cậu con trai Nguyễn Hoàng Anh Tuấn luôn buồn bã do mắc bệnh hiểm nghèo, mất khả năng đi lại.
Chỉ đến khi được giới thiệu và cho con theo học cờ vua của kỳ thủ Trần Thị Bích Thủy, cuộc sống mới bình thường trở lại.
“Ngoài kiến thức, cô Thủy còn quan tâm diễn biến tâm lý của các con và tìm cách động viên. Điều này khiến con vui lên từng ngày. Khi con thay đổi, không khí gia đình cũng nhiều niềm vui hơn so với trước đó”, chị Hoa cho biết.
Không chỉ riêng gia đình chị Hoa, chị Mai và các con mà cuộc sống của những học trò cùng cảnh ngộ khi tìm đến lớp học cờ vua của chị Trần Bích Thủy đều thay đổi tích cực. Trong số này, một số em đã đạt thành tích cao tại các giải đấu trong nước. Kết quả này đem đến niềm vui lớn cho học trò cũng như phụ huynh và người dạy.
Tuy nhiên, với chị Bích Thủy, niềm vui, chiến thắng vang dội nhất là sự chuyển biến tích cực trong cách nhìn nhận cuộc sống của học trò.
“Điều khiến tôi vui nhất tư tưởng, tinh thần, tính cách của các con chuyển biến theo chiều hướng tích cực. Đó cũng là điều mà các bố mẹ mong chờ nhất khi đưa các con đến với tôi”, chị Thủy cho biết.
Cứ như vậy, thấu hiểu nỗi lòng của những người cùng cảnh ngộ, dù bận rộn, chị Trần Thị Bích Thủy vẫn dành thời gian dạy cờ vua miễn phí, vừa ươm mầm cho các kỳ thủ tương lai, đồng thời truyền cảm hứng sống tích cực tới cộng đồng.
