Hà Nội là trung tâm văn hóa, chính trị và kinh tế của đất nước, đồng thời là nơi chứa đựng số lượng lớn các di sản văn hóa, lịch sử và kiến trúc độc đáo với hơn một ngàn năm lịch sử. Tuy nhiên, trước áp lực của quá trình đô thị hóa nhanh chóng và các tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu, nhiều di sản, di tích, công trình kiến trúc có giá trị đang bị xuống cấp, thậm chí có nguy cơ mất đi. Ý thức được các vấn đề đó, năm 2023, Hà Nội đã thành lập Hội đồng thẩm định danh mục các công trình kiến trúc có giá trị để hệ thống các công trình kiến trúc có giá trị trên địa bàn.
Trước đây, thành phố Hà Nội đã ban hành nhiều danh mục di sản, di tích, công trình kiến trúc có giá trị tại các Nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân thành phố. Tuy nhiên, các danh mục vẫn còn phân tán, khó tra cứu và thiếu tính hệ thống. Việc Luật Thủ đô năm 2024 có hiệu lực trong đó quy định Hội đồng nhân dân thành phố ban hành danh mục quy định tại khoản 3, 4 Điều 21 là một trong những định hướng phù hợp trong việc hệ thống, nhất thể hóa danh mục.
Ngoài ra, trong thời gian qua, một số quy định của pháp luật mới được ban hành như: Luật Kiến trúc năm 2019, Luật Di sản văn hóa năm 2024 (thay thế Luật Di sản văn hóa năm 2001 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009), Quyết định 1246 phê duyệt Định hướng phát triển kiến trúc Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 cũng có các tác động đến sự cần thiết xây dựng danh mục các di tích, di sản, công trình kiến trúc có giá trị của thành phố.
Trong bối cảnh đó, việc xây dựng một danh mục tổng hợp, hệ thống, khoa học về các khu vực, di tích, di sản, công trình cần tập trung nguồn lực để bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa; danh mục ô phố, tuyến phố đặc trưng, có giá trị văn hóa, lịch sử, danh mục công trình kiến trúc có giá trị cần bảo vệ, phục hồi, phát huy giá trị trên địa bàn thành phố Hà Nội trở thành yêu cầu cấp thiết.
Nghe bài viết tại đây:
