- NSND Văn Chương tên thật là Nguyễn Văn Chương, sinh năm Dậu (1969) ở Chúc Sơn, Chương Mỹ, Hà Nội. May mắn được lớn lên trên mảnh đất Xứ Đoài mây trắng, nơi có chiếng chèo Đoài nổi tiếng và cũng là quê hương của nhiều nghệ sĩ danh tiếng nên anh đã “bén hơi” chèo ngay từ khi còn nhỏ.
- Năm 1984, khi vừa tròn 16 tuổi chàng trai trẻ Văn Chương được tuyển vào Đoàn chèo Hà Tây và có cơ duyên gắn bó khăng khít với nghiệp chèo.
- Tròn 40 năm qua, với giọng hát chèo ngọt ngào, ấm áp cùng tài diễn xuất giàu cảm xúc, nghệ sĩ Văn Chương được biết đến với nhiều vai diễn nổi tiếng như Lưu Bình trong vở chèo cổ Lưu Bình - Dương Lễ, vai Hoàng tử trong vở chèo "Tấm Cám", vai Nguyễn Trãi trong vở chèo "Ánh sao khuê", vai Phan Huy Chú trong vở chèo "Dáng trúc Sài Sơn"… và đoạt nhiều Huy chương Vàng trong các hội diễn cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.
- Năm 2007 anh được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ ưu tú.
- Năm 2009 anh chính thức về công tác tại Đài Tiếng nói Việt Nam và hiện đang giữ cương vị Trưởng ban Ban Âm nhạc (VOV3).
- Năm 2023, NSƯT Văn Chương được phong tặng danh hiệu NSND.
- Ngoài sự nghiệp diễn chèo, NSND Văn Chương còn nổi danh với nghệ thuật hát văn, nghệ thuật ngâm thơ và được công chúng mến mộ tặng rất nhiều danh hiệu khác như “giọng ca vàng mười trong làng chèo, người "thổi hồn" cho nghệ thuật hát văn…
Sinh ra trong gia đình không ai làm nghệ thuật ở Chúc Sơn, Chương Mỹ (Hà Nội) nhưng như NSND Văn Chương chia sẻ, gắn bó và thành danh với bộ môn nghệ thuật chèo với anh như là một cơ duyên. “Nhà tôi nghèo không có đài nên mỗi lần có chương trình của Đài mà tôi yêu thích tôi phải chạy đến các gốc cây, cột điện, chỗ treo loa để nghe cho đã. Tôi thuộc hết lịch các chương trình dân ca phát trên Đài TNVN. Tôi học mót được cách lấy hơi, nhả chữ, buông câu, cắt nhịp và cách luyến láy. Do vậy, những bài hát, làn điệu dân ca đó cứ ngấm dần vào tôi. Đến năm 15, 16 tuổi thì khát khao trở thành nghệ sĩ với tôi đã thành hiện thực”.
Công tác tại Đoàn chèo Hà Tây, được các nghệ sĩ dạy bảo tận tình, bài bản nên Văn Chương nhanh chóng trở thành một kép nam được yêu mến nhất nhì làng chèo Việt Nam. Công chúng biết tới Văn Chương khi anh hóa thân vào các vai diễn như: Hoàng tử trong vở “Tấm Cám”, vai Tâm trong vở “Quê hương có thật”; Mai Tấn Hồng trong vở “Người tử tù mất tích”, Nguyễn Trãi trong vở “Ánh Sao khuê”, Phan Huy Chú trong “Dáng trúc Sài Sơn”, Tự So trong vở “Nước mắt cô đào”. Đặc biệt, vai Lưu Bình trong vở chèo cổ “Lưu Bình - Dương Lễ” đã đánh dấu bước ngoặt trong cuộc đời làm nghệ sĩ sân khấu chèo mà giới chuyên môn gọi là “hiện tượng” chưa có trong tiền lệ, đưa tên tuổi Văn Chương bay cao, bay xa. Với vai diễn này, Văn Chương đã đoạt cùng lúc 4 giải thưởng lớn trong Liên hoan Sân khấu chèo truyền thống chuyên nghiệp toàn quốc năm 2001: Huy chương Vàng, Giải diễn viên nam có giọng hát hay nhất; Giải diễn viên đóng vai kép nền đẹp nhất; Giải diễn viên xuất sắc nhất.
Trong hành trình cống hiến cho nghệ thuật, những thành công anh đã đạt được chắc khó có thể kể hết, danh hiệu được phong cũng nhiều nhưng với anh, danh hiệu, có ý nghĩa sâu đậm nhất vẫn là “nghệ sĩ Văn Chương” trong lòng công chúng. Anh tâm niệm “bất cứ công việc nào cũng ẩn chứa những phần thưởng thú vị nếu ta tận tâm với nó”. Vì thế, dù con đường không dễ dàng gì, thậm chí là khá nhọc nhằn, nhưng chưa khi nào Văn Chương chùn bước. Không chỉ dốc lòng với chèo, Văn Chương còn là một giọng hát văn ma mị, hút hồn và một giọng ngâm thơ ngọt ngào truyền cảm.
Có một điều rất thú vị, đó là với cả 3 loại hình nghệ thuật truyền thống mà NSND Văn Chương thể hiện là chèo, hát văn và ngâm thơ đều có sự liên quan mật thiết tới làn sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam. Từng cộng tác với Đài từ năm 1994, đến năm 2009 Văn Chương chính thức về công tác tại Đài cũng là một cái duyên, một cái nợ ân tình của anh. Để rồi từ đó, cộng hưởng niềm tự hào về Đài Tiếng nói Việt Nam và tình yêu, duyên nợ với nghệ thuật chèo, hát văn và ngâm thơ. Tại Đài TNVN, với những cương vị công tác của mình, NSND Văn Chương đã cùng các đồng nghiệp xây dựng nhiều tiết mục, chương trình góp phần nối dài cánh sóng, lan tỏa nghệ thuật chèo nói riêng và nghệ thuật truyền thống nói chung.
Điều đáng nói hơn nữa là dù ở cương vị lãnh đạo, nhưng với trách nhiệm của người nghệ sĩ của nhân dân, mong muốn đưa âm nhạc truyền thống đến gần hơn với công chúng, NSND Văn Chương vẫn không quên nhiệm vụ của một người nghệ sĩ và hơn hết là sự say nghề nên hàng tuần NSND Văn Chương vẫn vào phòng thu để thu thanh các tiết mục cho các chương trình. Bởi ở đó, Văn Chương được là mình, cháy hết mình cho những đam mê.
Tuy đã có những tín hiệu vui, nhưng “người nhạc trưởng của VOV3”, nghệ sĩ Văn Chương cũng còn đó những trăn trở khi giới trẻ chưa mặn mà với âm nhạc truyền thống nên con đường phía trước vẫn còn thách thức. Nhưng bù lại, anh bảo: “Tình cảm yêu quý của đồng nghiệp, của đông đảo công chúng dành cho Văn Chương là món quà vô giá, là động lực tiếp thêm sức mạnh để Văn Chương vững tin tiếp tục cống hiến. Bởi “hạnh phúc chính là cho đi”, là cống hiến. Nếu được quyết định lại, mình vẫn chọn giống như 40 năm trước”.
Mời nghe chia sẻ của NSND Văn Chương tại đây: