Phát biểu khai mạc trưng bày, TS Nguyễn Văn Đoàn - Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia cho biết: Cách đây 75 năm, khi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang ở giai đoạn gay go, quyết liệt, ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc nhằm kêu gọi toàn dân tích cực thi đua diệt giặc đói, giặc dốt, giặc ngoại xâm, làm cho kháng chiến mau thắng lợi, kiến quốc chóng thành công.
Dưới ánh sáng tư tưởng của Người về thi đua yêu nước, trải qua những chặng đường nối tiếp với những tên gọi, nội dung và hình thức biểu hiện khác nhau, phong trào thi đua yêu nước phát triển theo một dòng chảy liên tục, góp phần quan trọng làm nên những thắng lợi to lớn của cách mạng Việt Nam trong suốt hơn bảy thập kỷ qua.
Với hơn 200 tài liệu, hiện vật, trưng bày chuyên đề: “Thi đua ái quốc - Ươm những mầm xanh” được chia làm 3 phần:
Phần 1: Chủ tịch Hồ Chí Minh với phong trào Thi đua ái quốc.
Từ thời gian đầu kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, trong hoàn cảnh đất nước vô vàn khó khăn, ngày 11/6/1948, Chủ tịch Hồ Chí Minh ra Lời kêu gọi thi đua ái quốc. Người đã căn dặn: "Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và, những người thi đua là những người yêu nước nhất". Trung ương Đảng đã thành lập Ban Vận động thi đua ái quốc từ Trung ương đến địa phương và phát động phong trào thi đua để động viên mọi lực lượng tham gia kháng chiến, kiến quốc.
Trưng bày giới thiệu một số hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh tham dự các đại hội thi đua yêu nước; Đại hội các cấp, ngành; Sự quan tâm, động viên, khích lệ của Bác đối với các tập thể, cá nhân có thành tích trong phong trào thi đua ái quốc; Sưu tập các văn bản, thư, bút tích... của Chủ tịch Hồ Chí Minh đối với các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân phong trào thi đua ái quốc và Hình ảnh, nội dung 10 Đại hội thi đua yêu nước.
Phần 2: Thi đua là yêu nước - Yêu nước thì phải thi đua.
Hưởng ứng Lời kêu gọi thi đua ái quốc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đã đoàn kết một lòng, đem hết sức mình tham gia kháng chiến và kiến quốc thành công. Từ đó, phong trào thi đua đã phát triển ngày càng mạnh mẽ, sâu rộng qua các thời kỳ, trong các tầng lớp nhân dân và các lực lượng vũ trang, với nhiều nội dung phong phú và hình thức sinh động, góp phần quan trọng, động viên sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, hoàn thành sự nghiệp giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc và giành được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Trưng bày giới thiệu nhóm hình ảnh, tài liệu về các phong trào thi đua yêu nước nổi bật ở 3 miền Bắc - Trung - Nam; Sưu tập hiện vật của các đơn vị anh hùng, cá nhân anh hùng, chiến sĩ thi đua qua hai cuộc kháng chiến và thời kỳ đổi mới và Một số hình ảnh nổi bật của các địa phương thực hiện tốt các phong trào thi đua yêu nước.
Phần 3: Khát vọng tuổi trẻ - Uơm những mầm xanh.
Với tinh thần “Khát vọng - Tiên phong - Đoàn kết - Bản lĩnh - Sáng tạo”, thế hệ trẻ Việt Nam đã và đang khẳng định vai trò là rường cột của nước nhà, chủ nhân tương lai của đất nước. Tiếp nối thế hệ cha anh, thanh, thiếu niên Việt Nam hôm nay không ngừng học tập, trau dồi tri thức, tích cực rèn luyện thể chất với tinh thần “Khoẻ để học tập, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”, ra sức thi đua lập nhiều thành tích... Các phong trào “Nghìn việc tốt”, “Tuổi trẻ sáng tạo”, “Thanh niên tình nguyện”, “Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc”… đang lan toả mạnh mẽ với nhiều hoạt động phong phú, sôi nổi; nhiều tấm gương điển hình, tiêu biểu của tuổi trẻ, vì tuổi trẻ. Đó là minh chứng cho ý chí rèn luyện, tinh thần nỗ lực vượt qua mọi thử thách, cống hiến hết sức mình cho đất nước của thế hệ trẻ, vì thế hệ trẻ hôm nay.
Trong phần 3 còn dành một không gian trải nghiệm “Ươm những mầm xanh” cho khách tham quan trải nghiệm làm các vật dụng, đồ dùng bằng sản phẩm tái chế và trồng cây.
Chia sẻ về trưng bày chuyên đề “Thi đua ái quốc - Ươm những mầm xanh”, nhà sử học Dương Trung Quốc cho rằng, chủ đề của trưng bày vô cùng ý nghĩa. Thông qua các tài liệu, hiện vật, các bài học từ quá khứ áp dụng vào cuộc sống hiện tại và đặc biệt quan tâm đến thế hệ trẻ bởi thế hệ trẻ là những người tiếp thu và phát huy giá trị truyền thống mà ông cha để lại; Đồng thời là những minh chứng sống động, khơi dậy tinh thần thi đua trong mỗi con người Việt Nam, góp phần dựng xây Tổ quốc, ươm những mầm xanh vì sự nghiệp phát triển đất nước ngày càng văn minh, giàu mạnh.
Tại trưng bày cũng diễn ra lễ trao tài liệu, hiện vật của Anh hùng Lao động, Nhà giáo nhân dân Nguyễn Đức Thìn - người khởi xướng phong trào Nghìn việc tốt và Vận động viên điền kinh Nguyễn Thị Oanh - người giành 4 Huy chương Vàng tại SEA Games 32 cho Bảo tàng Lịch sử Quốc gia.
Một số hình ảnh tại trưng bày:
Trưng bày "Thi đua ái quốc - Ươm những mầm xanh" mở cửa từ ngày 9/6 đến ngày 9/8/2023 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, số 25 Tông Đản, Hà Nội.