Tôn vinh Di sản văn hóa Việt Nam qua hội họa

Phát biểu khai mạc, PGS. TS Đỗ Văn Trụ - Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam cho biết, cuộc thi góp phần triển khai Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng về lĩnh vực văn hóa, nhằm khuyến khích, động viên và tạo nên phong trào yêu di sản văn hóa Việt, giữ gìn và tôn vinh những giá trị vô giá của di sản văn hóa dân tộc trong các thế hệ họa sĩ, đặc biệt là thế hệ các họa sĩ trẻ.

“So với Cuộc thi vẽ tranh “Di sản văn hoá Việt Nam qua hội hoạ” lần thứ I - năm 2023, cuộc thi lần này có số lượng tác giả và tác phẩm dự thi tăng vượt trội, chứng tỏ uy tín của Cuộc thi ngày càng lớn và cũng cho thấy sự quan tâm đến di sản văn hoá của cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ ngày càng được nâng cao. Điều đó cũng nói lên rằng chúng ta cần luôn luôn đổi mới, năng động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, đa dạng hoá các hình thức hoạt động bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hoá, làm cho tình yêu và ý thức trách nhiệm với di sản văn hoá ngày càng lan toả và thấm sâu trong toàn xã hội”, PGS. TS Đỗ Văn Trụ - Chủ tịch Hội Di sản Văn hóa Việt Nam nhấn mạnh.

Ông Tô Văn Động, Trưởng ban tổ chức cuộc thi cho biết, sau 13 tháng phát động, Ban Tổ chức đã nhận được 1.320 tác phẩm thuộc nhiều thể loại của 990 tác giả trong nước và người Việt Nam ở nước ngoài. Trong đó, số lượng các tác giả trẻ chiếm 46% trên tổng số tác giả dự thi. Qua Vòng Sơ khảo, Ban Giám khảo đã chọn được 100 tác phẩm vào vòng Chung khảo. Tại vòng Chung khảo, Ban Giám khảo đã chọn được các tác phẩm đạt giải, gồm: 1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba, 3 giải trẻ, 20 giải Khuyến khích. Tổng giá trị giải thưởng gần 1 tỷ đồng.

“Năm nay, chất lượng các tác phẩm dự thi rất tốt. Cuộc thi có sự đổi mới khi hướng vào giới trẻ, đó là trong cơ cấu giải thường có 3 Giải Trẻ (dành riêng cho học sinh, sinh viên – độ tuổi từ 6 đến 22 tuổi). Điều đó cho thấy Ban Tổ chức rất chú trọng đến thế hệ trẻ để hướng các bạn thêm yêu di sản văn hóa Việt Nam, trân trọng và góp phần lưu giữ, lan tỏa những giá trị quý báu của di sản văn hóa Việt Nam.

Giành giải Nhất cuộc thi là tác phẩm khắc gỗ “Dưới bóng nghìn năm” của tác giả Lê Phi Hùng, giảng viên trường ĐH Mỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh. Tác phẩm này được tác giả ấp ủ ý tưởng từ rất lâu và dành trọn 6 tháng để thực hiện nhằm chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9; 50 năm giải phóng miền Nam thống nhất đất nước.

“Dưới bóng nghìn năm gồm 3 bức, tôi sử dụng kỹ thuật khắc của các nghệ nhân khắc tranh dân gian Đông Hồ (kỹ thuật trổ nét) để khắc họa các chi tiết thân cây, lá cây và các phần khác vì đó là những kỹ thuật thể hiện sự tinh hoa của dân tộc. Bên dưới rặng cây Duối cũng là cây Di sản tôi có thể hiện một đàn gà để cảm nhận mỗi giây phút yên bình hôm nay là sự đánh đổi bằng biết bao hy sinh xương máu của lớp lớp ông cha đi trước. Khoảng trắng phía sau tượng trưng cho dòng chảy lịch sử mãi khắc ghi trong tim chiến công đó”.

Lấy cảm hứng từ hình ảnh phố cổ Hội An, tác phẩm “Liên đăng nguyệt tỏa” của tác giả Bùi Công Thiên Bảo đã giành Giải Trẻ của cuộc thi. Tác giả đã chọn tông màu trầm - như màu của thời gian, hòa với sắc vàng dịu của ánh trăng để tạo chiều sâu cho không gian và cảm xúc.

“Tôi mong muốn không chỉ thể hiện kỹ thuật mà còn truyền tải cảm xúc, tâm tư và tình yêu đối với văn hóa truyền thống - một giá trị mà tôi tin rằng sẽ không bao giờ phai nhạt trong trái tim người Việt. Bức tranh không chỉ là hình ảnh, đó là một khúc thi ca thị giác, một hơi thở mới của văn hóa dân tộc, nơi người xưa và người nay cùng gặp nhau trong ánh trăng bất diệt của hồn Việt”.

Chiều cùng ngày (3/12/2025), tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam diễn ra Lễ khai mạc Triển lãm về Cuộc thi vẽ tranh “Di sản văn hoá Việt Nam qua hội hoạ” lần thứ II- năm 2025, đồng thời ra mắt sách giới thiệu đến công chúng các tác phẩm lọt vào Vòng Chung khảo của Cuộc thi.