“Những ký ức không quên” là tên cuộc triển lãm do Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam phối hợp với Đại sứ quán nước Cộng hòa Belarus tại Việt Nam tổ chức nhân kỷ niệm 80 năm Ngày Giải phóng Belarus trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại (03/7/1944 - 03/7/2024).
Phát biểu tại lễ khai mạc triển lãm, ngài Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Belarus tại Việt Nam Uladzimir Baravikou rất xúc động khi cuộc triển lãm được tổ chức vào dịp Quốc khánh Belarus: “Ngày 3/7 là một ngày đặc biệt đối với mỗi người dân Belarus, ngày này nhắc nhở tất cả chúng tôi về cái giá khủng khiếp mà đất nước và toàn thể nhân dân Liên Xô đã phải trả cho chiến thắng chủ nghĩa phát-xít. Những bức ảnh được trưng bày tại triển lãm hôm nay chỉ phản ánh một phần nhỏ những tội ác này, những tội ác không có thời hiệu. Những thử thách khó khăn nhất trong những năm qua đã dạy nhân dân chúng tôi quý trọng hòa bình, rèn luyện và khiến chúng tôi tự tin vào sức mạnh và sự thật của mình, điều mà không ai có thể lấy đi được. Nhiệm vụ thiêng liêng của chúng tôi là bảo tồn ký ức và sự thật về cuộc chiến. Đồng thời không cho phép bất kỳ ai xóa khỏi lịch sử và ý thức của không chỉ người dân đất nước chúng tôi còn của người dân của nhiều quốc gia trên thế giới" - Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Cộng hòa Belarus tại Việt Nam Uladzimir Baravikou nhấn mạnh.
Với hơn 250 tài liệu, hình ảnh do Bảo tàng Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại quốc gia Belarus cung cấp và một số hình ảnh của Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, triển lãm “Những ký ức không quên” được trưng bày 4 phần.
Phần mở đầu giới thiệu những hình ảnh tiêu biểu về địa danh, công trình của đất nước Belarus được tái thiết sau chiến tranh vệ quốc trở thành di sản văn hóa - những ký ức không thể lãng quên của nhân dân Belarus và nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới. Đây là những hình ảnh tiêu biểu phản ánh mối quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Nhà nước, Chính phủ, nhân dân và Quân đội Việt Nam - Belarus trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của hai đất nước.
Phần 1 với chủ đề “Cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại” là những hình ảnh, tài liệu phản ánh tội ác của phát xít Đức đối với nhân dân Belarus trong chiến tranh xâm lược Belarus (1941-1944). Đây là những tư liệu lần đầu tiên được Bảo tàng Chiến tranh Vệ quốc vĩ đại quốc gia Belarus giới thiệu ở Việt Nam. Với những hình ảnh lịch sử chân thật, sinh động đã khái quát một đất nước Belarus tan hoang, đau thương và mất mát dưới mũi lê, họng súng tàn bạo của phát xít Đức; một quân đội Hồng quân cách mạng đã cùng nhân dân kiên cường chiến đấu, không tiếc máu xương, chiến đấu giành lại độc lập cho đất nước Belarus. Trong thời gian hơn 3 năm xâm lược và chiếm đóng Belarus, phát xít Đức đã giết hại hơn 3 triệu người dân vô tội, phá hủy 209 thành phố và thị trấn, hơn 9.000 ngôi làng bị phá hủy và đốt cháy, trong đó có 186 làng bị xóa sổ hoàn toàn, 620 ngôi làng người dân bị giết gần hết.
Hơn 27 triệu người, trong đó có hơn 12 triệu quân nhân của Liên bang cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô-Viết đã ngã xuống trong Chiến tranh vệ quốc, đó là những tượng đài bất tử mà chúng ta không thể lãng quên.
Phần 2 mang tên “Belarus hồi sinh”. Bằng giải pháp trưng bày đồng hiện và so sánh, nội dung trưng bày về Belarus hồi sinh đã tái hiện những góc nhìn về đất nước Belarus sau chiến tranh qua hình ảnh về những khu phố, con đường, các công trình kiến trúc, lịch sử, văn hóa trước, trong và sau chiến tranh; những trận địa, chiến trường năm xưa giờ trở thành di tích lịch sử giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ Belarus và du khách tham quan hồi tưởng về những trang sử bi hùng của đất nước Belarus. Cũng tại phần trưng bày này, khách tham quan có thể cảm nhận về một đất nước Belarus đa sắc màu văn hóa, người dân thân thiện và hiền hòa, cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp. Những hình ảnh đó nhắc nhở chúng ta về giá trị của hòa bình hôm nay.
Phần 3 có tựa đề “Việt Nam - Belarus hợp tác cùng phát triển” trưng bày giới thiệu những hình ảnh, tài liệu, hiện vật tiêu biểu phản ánh về mối quan hệ hỗ trợ, giúp đỡ giữa 2 quốc gia Việt Nam - Liên bang Xô Viết trước đây, Việt Nam và Belarus ngày nay trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ đất nước; góp phần duy trì môi trường hòa bình và ổn định, phục vụ công cuộc phát triển kinh tế ở mỗi nước; thúc đẩy quan hệ hữu nghị truyền thống hai nước Việt Nam - Belarus lên tầm cao mới. Năm 1992, Việt Nam - Belarus chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ giữa hai nước ghi nhận nhiều bước phát triển tích cực, với độ tin cậy lẫn nhau ngày càng cao. Hai bên duy trì trao đổi đoàn và tiếp xúc thường xuyên ở các cấp, đặc biệt là cấp cao; phối hợp và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn quốc tế và khu vực, tích cực phối hợp trên các kênh hợp tác liên chính phủ, nghị viện, an ninh-quốc phòng và nhiều lĩnh vực hợp tác khác đã góp phần vào xây dựng, phát triển của mỗi quốc gia, góp phần vào xây dựng hòa bình, ổn định ở trong khu vực và trên thế giới.
Triển lãm “Những ký ức không quên” nhằm vinh danh và tưởng nhớ cuộc chiến đấu anh dũng, kiên cường của Hồng quân Liên Xô và nhân dân Belarus trong cuộc chiến tranh chống phát xít Đức giải phóng đất nước Belarus. Đồng thời cho ta thấy một đất nước Belarus ngày nay tươi đẹp, nhiều di sản văn hóa đặc sắc và những thành tựu trong hợp tác giữa hai dân tộc Việt Nam và Belarus vì hòa bình và thịnh vượng.
Triển lãm “Những ký ức không quên” là hoạt động mở đầu trong chương trình hợp tác giữa Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam và Bảo tàng Chiến tranh vệ quốc vĩ đại quốc gia Belarus. Hoạt động tiếp theo sẽ là cuộc triển lãm tại Belarus chào mừng kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944-22/12/2024).
Triển lãm mở cửa đón khách tham quan từ ngày 02/7/2024 và kéo dài đến hết tháng 7/2024 tại Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam, số 28A Điện Biên Phủ, Ba Đình, Hà Nội và được cập nhật trên Trang tin điện tử Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam (http://baotanglichsuquansu.vn/).
