Ma túy không phải là vấn đề mới trong xã hội hiện đại, song những năm gần đây, sự xuất hiện của các loại ma túy thế hệ mới đã gây ra nhiều lo ngại cho cộng đồng.
Theo thống kê của Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an, hiện cả nước có khoảng 226.000 người nghiện, người sử dụng trái phép ma túy và người bị quản lý sau cai nghiện có hồ sơ. Độ tuổi sử dụng ma túy ngày càng trẻ hóa, khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu trong độ tuổi 15-25, trong đó có nhiều em ở độ tuổi 13-15.
Lý giải về xu hướng trẻ hóa đối tượng nghiện ma túy, nhất là các loại ma túy mới, Trung tá Phạm Cánh Quân, Phó Đội trưởng Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Công an Thành phố Hà Nội cho rằng, ma túy mới hiện nay dễ sản xuất, chủ yếu dưới dạng dung dịch, dễ đánh lừa được giới trẻ, nhiều bạn vướng vào ma túy chỉ vì sự tò mò, bắt chước nhất thời.
“Đầu tiên phải hiểu ma túy mới biến đổi từ các loại ma túy cũ như thuốc phiện, heroin cho đến các loại ma túy đá, thuốc lắc, tổng hợp, các loại Ketamin và hiện nay là các loại tinh dầu. Các tinh dầu này ẩn dưới dạng điếu thuốc để hút hoặc loại thứ hai là loại tinh dầu sử dụng dưới dạng thuốc lá điện tử. Đối tượng xấu chỉ cần thay tinh dầu đó bằng tinh dầu cần sa thì nó không còn là điếu thuốc lá điện tử thông thường mà thành điếu thuốc lá điện tử có chứa chất ma túy.
Học sinh dễ bập vào vì khi thấy người lớn sử dụng hoặc người lớn hút thuốc lá thì các em muốn sử dụng xem nó như thế nào nhưng không thể lường trước được là kẻ xấu cho chất ma túy vào thì thành điếu ma túy. Chính vì thế nên khi dùng không biết có triệu chứng, phản ứng như thế nào, ban đầu liều lượng thấp thì triệu chứng rất khó phát hiện, sau dần thì triệu chứng bắt đầu nặng hơn, các em bắt đầu bị loạn thần, ngáo, mất kiểm soát hành vi, lúc đấy mới biết được rằng mình đang sử dụng chất ma túy” - Trung tá Phạm Cánh Quân nói.
Bên cạnh đó, những kẻ buôn bán ma túy sử dụng nhiều thủ đoạn khác nhau để qua mặt lực lượng chức năng cũng như đánh lừa giới trẻ.
“Thời gian vừa rồi, chúng tôi bắt những vụ chúng trà trộn như bánh lười cần sa. Nhìn bên ngoài không khác gì bánh ngọt bình thường nhưng đối tượng dùng ngoài bột mì, nước đường, nước ép của cần sa. Nhìn cái bánh ngọt như vậy nếu không làm giám định thì không thể biết được đó là bánh cần sa. Thứ hai là cỏ mỹ, các đối tượng cho vào những gói rất đẹp, trông bên ngoài như điếu thuốc lá bình thường nhưng tẩm tinh dầu cỏ mỹ vào thì lúc đó là gói ma túy rồi. Hoặc đối tượng có thể cho vào lọ kem đánh răng những chất khác nhau để qua mặt hải quan, cơ quan chức năng. Chỉ khi nghi ngờ rồi giám định mới biết đó là chất ma túy. Ngoài ra, có thể trên không gian mạng, đối tượng lập nhóm như là hội nhóm TOBACO, nhìn là hội nhóm thuốc lá thôi nhưng đối tượng trà trộn vào đó nhiều loại tinh dầu, thuốc lá điện tử tẩm hóa chất thì đấy là hình thức qua mặt cơ quan chức năng” - Trung tá Phạm Cánh Quân cho biết thêm.
Người nghiện sử dụng ma túy ngoài ảnh hưởng đến sức khỏe thì còn dễ sa vào tệ nạn xã hội, phạm tội, không còn sức lao động, mất khả năng kiểm soát hành vi, làm phức tạp tình hình xã hội.
Để giảm cầu về ma túy, Bộ Công an tăng cường xác định những đối tượng sử dụng và tập trung truy vết từ người sử dụng ma túy đến người bán lẻ, bán buôn ma túy.
“Năm 2022, Bộ Công an đã có kế hoạch triển khai tổng rà soát người nghiện, người sử dụng ma túy, quản lý, giải quyết tụ điểm các đối tượng sử dụng ma túy.... Công an Hà Nội đã tổng kiểm tra các đối tượng quản lý để phát hiện người nghiện ma túy, ngoài ra còn kiểm tra tất cả những người thuộc diện uống methadone có ngụy trang uống methadone dưới dạng ma túy khác, thực hiện việc kiểm tra các tụ điểm kinh doanh để phát hiện các tụ điểm lợi dụng quán như bar, sàn, vũ trường để sử dụng ma túy”.
Tuy nhiên, do tính phức tạp của việc buôn bán các loại ma túy túy mới nên thời gian tới cần triển khai những giải pháp đồng bộ hơn nữa từ cơ quan chức năng, gia đình, xã hội. Cha mẹ nên sát sao với con, có kiến thức hướng dẫn con mình phòng tránh những cám dỗ của ma túy thế hệ mới./.
