Tại dự thảo văn kiện trình Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV, trong phần đề cập về quan điểm mục tiêu phát triển đất nước trong giai đoạn mới đã xác định “Phát triển mạnh mẽ, toàn diện văn hoá và con người Việt Nam”, trong đó yếu tố con người là nhân tố quan trọng trong phát triển bền vững đất nước.
Có một điều xuyên suốt đó là dù ở bất kỳ giai đoạn nào của lịch sử “con người Việt Nam” vẫn là yếu tố trung tâm.. Từ những năm tháng gian khó đến thời kỳ đổi mới, từ chiến tranh đến hòa bình, từ làng quê mộc mạc đến những đô thị hiện đại hôm nay… sức mạnh của con người Việt Nam vẫn luôn tỏa sáng bằng ý chí, nghị lực, sự thông minh và tấm lòng nhân hậu.
Bước vào giai đoạn phát triển mới, khi thế giới thay đổi từng ngày, khi công nghệ, tri thức và văn hóa mở ra vô vàn cơ hội lẫn thách thức, chúng ta càng nhận ra rằng con người, với phẩm chất và năng lực của mình, chính là động lực quan trọng nhất để đất nước vươn lên và phát triển bền vững.
TS. Nguyễn Viết Chức, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Văn hóa, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cho rằng, trong suốt chiều dài lịch sử, dân tộc Việt Nam đã gây dựng những giá trị truyền thống vô cùng quý báu, hun đúc nên những giá trị đặc biệt của con người Việt Nam. Ông cũng nhận định rằng, nền tảng quan trọng nhất tạo nên sức mạnh của con người Việt Nam trong giai đoạn hiện nay cốt lõi là tri thức, kiến thức và không thể khác là kế thừa những phẩm chất truyền thống.
“Sức mạnh của con người Việt Nam không phải ở cơ bắp, không phải ở dáng hình mà là sức mạnh của ý chí kiên cường, cộng với lòng quảng đại, bao dung độ lượng, lòng thương người, ở lòng yêu nước đặc biệt theo cách riêng của người Việt Nam. Và điều đặc biệt tạo nên sức mạnh của con người Việt Nam đó là khả năng thích nghi” - TS Nguyễn Viết Chức nhấn mạnh
Thực tiễn chứng minh rằng, xây dựng và phát huy nguồn lực con người có ý nghĩa quyết định sự thành bại của sự phát triển. Con người vừa là chủ thể sáng tạo ra văn hóa, cũng đồng thời là mục tiêu của phát triển văn hóa. Vì thế, đầu tư, phát huy các giá trị văn hóa cũng chính là bắt nguồn từ con người.
Để xây dựng và kiến thiết đất nước, vấn đề chuẩn mực giá trị văn hóa và con người Việt Nam đã được đặt ra từ rất lâu. Từ “Đề cương văn hóa” năm 1943 và sau đó là rất nhiều nghị quyết, chỉ thị của Đảng qua các nhiệm kỳ đều đề cập vấn đề xây dựng và phát huy nền văn hóa Việt Nam trong mỗi giai đoạn phát triển, trong đó yếu tố con người là một trong những yếu tố hết sức quan trọng. Tuy nhiên, theo PGS.TS Vũ Thị Phương Hậu, Viện trưởng Viện Văn hóa và Phát triển, Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, trong giai đoạn hiện nay, vấn đề này đã được nâng lên một tầm cao mới.
“Hiện nay, vấn đề văn hóa, vấn đề con người đã trở thành điểm nhấn nổi bật, có mặt trong những nhiệm vụ chiến lược, trong các giải pháp mang tính chất đột phá để đưa đất nước đạt được mục tiêu là phát triển phồn vinh và hạnh phúc. Trong văn kiện Đại hội tới, bàn về vấn đề phát triển văn hóa con người thì nhiệm vụ xây dựng hệ giá trị văn hóa chuẩn mực con người Việt Nam được đặt ra như một nhiệm vụ có tính chất tiên quyết hàng đầu”.
TS Nguyễn Viết Chức cũng đồng tình rằng, để phát huy hệ giá trị văn hóa, con người trong thời đại mới, cần có những kế hoạch cụ thể dài hơi và còn rất nhiều việc phải làm. Chỉ có sự quyết tâm cao độ chúng ta mới có những cách làm sáng tạo, đột phá. Từ đó mọi giá trị sẽ được phát huy và tỏa sáng, góp phần đưa đất nước hội nhập và phát triển bền vững.
"Tôi rất mừng và tin tưởng khi trong dự thảo văn kiện Đại hội Đảng lần thứ XIV đã xác định lấy nhân dân, lấy con người làm trung tâm. Tất cả mọi trục phát triển đều xoay quanh chuyện của con người. Giá trị con người Việt Nam hiện đại được hình thành từ gia đình, nhà trường và môi trường xã hội và gia đình chính là môi trường tác động đầu tiên. Vậy nên trong giai đoạn hiện nay môi trường gia đình cần phải được chú trọng để “chất” Việt Nam trong mỗi người được tỏa sáng".
Mỗi dân tộc đều có một sức mạnh riêng để vươn lên trong dòng chảy đầy biến động của thời đại. Với Việt Nam, sức mạnh ấy đến từ chính con người, từ trí tuệ, lòng nhân ái, tinh thần đoàn kết, khát vọng vươn lên và niềm tin bền bỉ vào tương lai. Muốn đất nước phát triển nhanh và bền vững, trước hết phải trân trọng, nuôi dưỡng và phát huy những giá trị tốt đẹp trong mỗi con người Việt Nam.
Mỗi cá nhân - dù ở bất kỳ vị trí nào - đều có thể góp một phần vào sức mạnh chung của dân tộc, bằng việc sống tử tế hơn, làm việc trách nhiệm hơn và không ngừng học hỏi, đổi mới. Không ai khác, chính là mỗi người chúng ta, tiếp tục hoàn thiện mình, cùng xây dựng một Việt Nam mạnh mẽ, văn minh và giàu khát vọng.
