Trong hành trình tìm kiếm phần mộ người thân, các gia đình liệt sĩ gặp rất nhiều khó khăn. Có thể là do thông tin về liệt sĩ không đầy đủ hoặc cũng có thể những người đã từng chứng kiến sự hi sinh hoặc tận tay chôn cất liệt sĩ nhưng không còn nhớ chính xác. Mời quý vị và các bạn cùng nghe chị Ngô Thúy Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm Tư vấn pháp luật và Trợ giúp pháp lý cho gia đình liệt sĩ tư vấn cho gia đình ông Nguyễn Mạnh Kha, ở thôn Trung Hồng, xã Hòa Bình, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình về cách tìm kiếm phần mộ của người thân là liệt sĩ Nguyễn Văn Láng. Chúng tôi nghĩ rằng, những kinh nghiệm mà chị Ngô Thúy Hằng chia sẻ rất hữu ích với nhiều gia đình liệt sĩ khác.
PV: Thưa chị Ngô Thúy Hằng, chúng tôi có nhận được đơn đề nghị của ông Nguyễn Mạnh Kha, ở thôn Trung Hồng, xã Hòa Bình, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Ông Nguyễn Mạnh Kha mong muốn tìm được thông tin về phần mộ của bác ruột là liệt sĩ Nguyễn Văn Láng, sinh năm 1949, nhập ngũ tháng 05/1967 hy sinh tháng 11/1968, nơi an táng ban đầu là Ngàn 500 Mây Tào. Đối với trường hợp này chị có những tư vấn gì giúp gia đình liệt sĩ Nguyễn Văn Láng ?
Chị Ngô Thúy Hằng trả lời: Đối với các trường hợp này thì chúng tôi cũng muốn tra cứu hai nguồn dữ liệu nguồn dữ liệu. Thứ nhất là về hồ sơ quân nhân hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh. Kho tư liệu thứ hai là những phần hài cốt đã được quy tập về các nghĩa trang trên cả nước. Hiện nay, chúng tôi mới chỉ có thông tin về liệt sĩ Nguyễn Văn Láng trong kho tư liệu là trích lục hồ sơ quân nhân hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh. Hiện nay, tôi đang cầm trên tay là hai tài liệu. Một là giấy báo tử của liệt sĩ thì chúng tôi gọi từ chuyên môn là hồ sơ quân nhân nhập ngũ và cái giấy thứ hai là bản trích lục hồ sơ quân nhân hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh thì chúng tôi gọi là hồ sơ quân nhân hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh. Trước tiên, chúng tôi cũng muốn là chia sẻ để các gia đình liệt sĩ nắm được thêm cũng như muốn gửi thông tin này đến các cơ quan quản lý của Nhà nước như các cơ quan quân đội, đặc biệt là Bộ Quốc phòng. Đối với thông tin mà trên đây có ghi thông tin về liệt sĩ, đơn vị là Q4, Phân khu Bà Rịa – Vũng Tàu, B2; trường hợp hy sinh của liệt sĩ ghi là ốm sốt rét và nơi an táng ban đầu ở đây ghi là Ngàn 500 Mây Tào. Chỉ một dòng chữ như thế này gia đình liệt sỹ hoàn toàn không thể biết được Ngàn năm trăm Mây Tào là cái gì, là địa danh hay là một cái gì đó. Đây là điều vô cùng khó khăn cho gia đình liệt sỹ trong quá trình tìm kiếm phần mộ của người thân.
PV: Như chị vừa phân tích vì sao việc tìm kiếm phần mộ của liệt sĩ Nguyễn Văn Láng sẽ gặp nhiều khó khăn dù đã xác định được địa điểm an táng ?
Chị Ngô Thúy Hằng trả lời: Ở đây chúng tôi rất may mắn vì có nguồn dữ liệu về hơn 900.000 hồ sơ quân nhân hy sinh hoặc mất tích trong chiến tranh nên chúng tôi có thể tra ngược, tra chéo bằng nhiều cách để tìm thông tin xem Ngàn 500 Mây Tào là cái gì để có thể giúp gia đình liệt sĩ. Mặc dù không thể tìm được hài cốt nhưng cũng có thể có những thông tin liên quan đến địa danh - nơi hy sinh của liệt sĩ để có thể tìm kiếm tiếp hoặc thắp hương cho liệt sĩ. Chúng tôi có tìm thấy trong những hồ sơ của các liệt sĩ khác thì ghi là con số là 1.000 Mây Tào. Trên bản trích lục hồ sơ quân nhân của liệt sĩ Nguyễn Văn Láng do Phòng Chính trị Bộ chỉ huy quân sự Thái Bình cấp số 1029 cấp ngày 4 tháng 12 năm 2014, nơi an táng ban đầu được ghi Ngàn 500 Mây Tào và Ngàn này viết bằng chữ, 500 Mây Tào là con số. Nhờ có nguồn dữ liệu thì chúng tôi được biết là Ngàn 500 Mây Tào có thể là tọa độ bởi vì chúng tôi có kiểm tra, phân tích và tổng hợp thì đây là một ngọn núi. Hiện nay Mây Tào là một ngọn núi thuộc huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai và 1.500 là con số thì có thể là cao độ. Vậy đối với trường hợp của liệt sĩ Nguyễn Văn Láng thì Trung tâm Marin cung cấp thêm thông tin: thứ nhất là ngàn năm trăm Mây Tào đấy là một cao độ hoặc là một điểm cao, Mây Tào là một ngọn núi thuộc huyện Xuân Lộc của tỉnh Đồng Nai. Như vậy nơi mà liệt sĩ hy sinh cũng như làm nơi trong trích lục gọi là mai táng ban đầu là một cái ngọn núi gọi là núi Mây Tào thuộc huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai thì đấy là gia đình hoàn toàn có thể có thông tin để có thể tiếp tục tổ chức các cuộc tìm kiếm tiếp.
PV: Vậy theo chị, gia đình liệt sĩ Nguyễn Văn Láng nên làm thế nào để tìm được phần mộ của người thân ?
Chị Ngô Thúy Hằng trả lời: Đối với trường hợp này thì gia đình cần phải làm việc trực tiếp với Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Đồng Nai để Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Đồng Nai căn cứ vào những cuốn lịch sử địa danh lịch sử của của tỉnh để cung cấp cho gia đình và xác nhận là địa danh Ngàn 500 Mây Tào là thuộc huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai. Điều này nhằm phục vụ hai mục đích. Mục đích thứ nhất là căn cứ vào Thông tư 13 là chỉ cần có nơi hy sinh thực tế là tại Xuân Lộc, Đồng Nai thì một năm một lần gia đình được hỗ trợ tiền để đến địa phương này có thể tìm kiếm hoặc thắp hương cho liệt sĩ thì vẫn được hỗ trợ tiền theo quy định của Nhà nước. Đấy là lợi thế thứ nhất. Thứ hai là khi biết được ngọn núi Mây Tào này thuộc Đồng Nai rồi thì gia đình có thể phối hợp với Bộ chỉ huy quân sự tỉnh để khảo sát địa bàn này xem là đã quy tập hay chưa quy tập. Nếu quy tập thì quy tập về đâu. Sau khi có bản trích lục này gia đình cần phải làm việc với Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Đồng Nai để Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Đồng Nai kiểm tra toàn bộ dữ liệu để xác nhận địa danh Mây Tào thuộc Đồng Nai để gia đình có thể có chế độ đi thăm viếng hay tìm kiếm tiếp theo mà được hỗ trợ kinh phí của Nhà nước. Thứ hai là một tờ đơn kiến nghị Bộ chỉ huy quân sự tỉnh Đồng Nai kiểm tra, rà soát xem cao độ Ngàn 500 Mây Tào này đã được quy tập hay chưa và nếu quy tập thì quy tập về đâu mộ liệt sĩ thuộc diện có tên hay là chưa có tên vào tình trạng mộ cụ thể là như thế nào ?
PV: Vâng, xin cảm ơn chị.
## Quý vị nào có thông tin về phần mộ liệt sỹ hoặc mong muốn tìm kiếm hài cốt người thân xin gửi thư tới địa chỉ: Chương trình “Thông tin về những người con hy sinh vì Tổ Quốc” - Đài Tiếng Nói Việt Nam, số 41-43 phố Bà Triệu, Hoàn Kiếm, Hà Nội hoặc qua số điện thoại 024.3824.6787. Tới đây, chương trình “Thông tin về những người con hy sinh vì Tổ Quốc” của Đài TNVN xin được kết thúc. Cảm ơn quý vị và các bạn đã quan tâm theo dõi./.
